در میان گونه‌های سینمایی؛ ژانر جنایی یکی از محبوب‌ترین‌هااست. این توجه نه بدلیل فضای تاریک و قتل و خون ریزی‌احتمالی است؛ بلکه به جهت ظرفیت‌های خاص داستانی و سینمایی این ژانر است که باعث می‌شود تماشاگران علاقمند به این گونه باشند.
ظرفیت ترکیب پذیری این گونه‌ی سینمایی بسیار بالااست. ژانر پلیسی، ژانر ترسناک، ژانر تعقیب، ژانر ترکیبی و نمونه‌هایی از گونه‌های دیگر به سبب ذات ژانر جنایی؛ عمدتا در داستان‌های این نوع سینما ترکیب می‌شوند.
در گونه‌ی جنایی با یک قتل، دزدی، گروگانگیری، اخاذی، آدم ربایی و موارد دیگری روبرو هستیم که به نوعی خلاف قوانین اجتماعی مرسوم باشند. طبیعی است در گونه‌ی جنایی داستان اینگونه قانون شکنی‌ها به تصویر کشیده می‌شود.
در واقع یک داستان خیالی و یا یک داستان حقیقی مثلا در باره فعالیت‌های مافیا و یا گروه های زیرزمینی و هم چنین داستان یک شهروند عادی که دست به جنایت زده است در این گونه؛ دستمایه اولیه برای تولید است.
فیلم‌های ژانر جنایی گاهی معما گونه نیز پیش می‌روند و در واقع با ژانر معمایی ترکیب می‌شوند و نتیجتا با تزریق تعلیق و سوسپانس و همچنین اکشن ؛ داستان را دلهره آور می‌سازند. آثر خوش ساختی مانند "هفت"محصول ۱۹۹۵ ساخته‌ی "دیوید فینچر" شاید مثال خوبی برای سینمای جنایی معمایی دلهره آور باشد.بچه‌ی عوض شده ساخته‌ی کلینت ایست وود محصول ۲۰۰۸ نیز می تواند نمونه‌ای دیگر باشد.
برخی ساخته‌ها در ژانر جنایی چنانچه در بالا اشاره شد سرگذشت جنایتکارانی را عنوان می‌کند که حقیقتا وجود داشتند. بر این مبنا ژانر جنایی با کمک ژانر اقتباس به تعریف داستان سینمایی‌اش می پردازد. "دارو دسته‌ی نیویورکی" محصول ۲۰۰۲ ساخته‌ی مارتین اسکورسیزی یکی از بهترین مثال‌ها در این مورد است. همچنین دشمنان مردم ساخته‌ی مایکل مان محصول ۲۰۰۸ نیز قابل اشاره است.
در مواقعی ژانر جنایی حتی می‌تواند داستانی کمیک نیز در بر داشته باشد.و کمدی جنایی‌ها تقریبا جزو پرمخاطب‌ترین فیلم‌ها نیز به شمار می‌آیند. دغل بازی آمریکایی محصول ۲۰۱۳ ساخته‌ی دیوید اوراسل یکی از این نمونه‌هااست.
ژانر جنایی گاهی بسیار هم مستقل عمل می‌کند و براساس قواعد ژانر، داستان محتاج هیچ گونه ی دیگری نیست.یعنی نه از طرح معما خبری هست و نه از پلیس نشانه‌ای وجود دارد.
گاهی نیز فیلم‌های جنایی قرابت‌هایی با ژانر ترسناک دارند. حتی ممکن است شدت ترس و دلهره به حدی باشد که ناگزیرباشیم گاهی چنین فیلم‌هایی را اول ترسناک و سپس جنایی بدانیم. در این مورد بهترین مثال شاید فیلم درخشش ساخته استنلی کوبریک محصول ۱۹۸۰ باشد.
برای آشنایی بیشتر با مفاهیم ژانر جنایی، فیلم های ذیل را مرور کنید.آثاری در ژانر جنایی که پیش از این در سرویس سینمایی همشهری آنلاین مورد نقد و تحلیل محتوایی قرار گرفته بودند:
شرح عکس: نمایی از فیلم " محله چینی‌ها" ساخته‌ی رومن پولانسکی محصول ۱۹۷۴. در تصویر جک نیکلسون و فی داناوی دیده می‌شوند.
نظر شما