پرونده ثبت جهاني منظر فرهنگي تاريخي روستاي دستكند ميمند در كرمان سال گذشته نيز به يونسكو ارائه شده بود ولي بهدليل نقص پرونده مورد تأييد قرار نگرفت. البته قرار شد كه ايران، پرونده ثبت جهاني منظر تاريخي و فرهنگي روستاي دستكند ميمند را با رفع نقايص موجود در پرونده بار ديگر به نشست امسال يونسكو ارائه كند تا تصميمگيريها در مورد ثبت جهاني آن انجام شود.
شهر سوخته در انتظار يك تصميم
اگرچه هنوز نميتوان اعلام كرد كه پرونده جديد رفع نقص شده از ميمند ميتواند نظر كارشناسان يونسكو را در نشست چند روز آينده آن سازمان جلب كند و تصميم يونسكو به ثبت جهاني منظر تاريخي - فرهنگي ميمند ميانجامد يا نه؟ اما پرونده دوم ايران نيز كه يونسكو بررسي ثبت جهاني آن را در نشست دوحه در دستور كار قرار داده است، پيشنهاد ايران براي ثبت جهاني شهرسوخته در 56كيلومتري زابل در حاشيه جاده زاهدان- زابل در جنوب شرق كشور است.
ديروز اما خبرگزاري مهر از احتمال برگشت خوردن پرونده ثبت جهاني شهر سوخته در يونسكو خبر داد.براساس آنچه در اين خبرگزاري منتشر شد، عدم تطبيق معيارهاي مورد نظر يونسكو با پرونده ثبت جهاني شهر سوخته ايرادهايي است كه ايكوموس جهاني به اين اثر پيشنهادي ايران براي ثبت در فهرست ميراث جهاني يونسكو در سال 2014گرفته است. اگرچه احتمال برگشت خوردن پرونده شهر سوخته به ايران مردود نيست اما محمدحسن طالبيان معاون ميراث فرهنگي كشور گفته است كه نظر ايكوموس جهاني تنها يك نظر مشورتي است و رأي قطعي نيست.
آنطور كه خبرگزاري مهر نيز به آن اشاره كرده، پرونده ثبت جهاني شهر سوخته در دولت دهم تهيه شد و معاونان وقت ميراث فرهنگي در آن دوره وعده ثبت جهاني اين اثر را در نشست امسال يونسكو دادند.معاونان ميراث فرهنگي وقت اعلام كرده بودند پرونده ثبت جهاني شهر سوخته يكي از افتخارات ايران است كه با استانداردهاي جهاني تدوين شده است.
خبرگزاري مهر نوشته است كه از ميان همين پروندههايي كه مسئولان سابق ادعا ميكردند نقصي ندارد، پرونده منظر تاريخي - فرهنگي ميمند در نشست سال گذشته يونسكو برگشت خورد.براساس اين گزارش، كارشناسان شوراي جهاني بناها و محوطههاي تاريخي (ايكوموس) اعلام كردهاند كه شهر سوخته با شرايط فعلي نميتواند در فهرست ميراث جهاني يونسكو در سال 2014 ثبت شود. آنها عدمتطبيق معيارهاي يونسكو با پرونده ثبت جهاني شهر سوخته را دليل خود دانستهاند.
كارشناسان مشورتي ايكوموس ضمن اينكه از برخي مرمتهاي انجام شده در شهر سوخته و حريم ضلع شرقي آن ايراد گرفته بودند به سازمان ميراث فرهنگي توصيه كرده بودند كه ايران وقت بيشتري براي تحقيقات در شهر سوخته بگذارد.
تصميم نهايي با يونسكو
محمدحسن طالبيان معاون ميراث فرهنگي كشور اما به خبرگزاري مهر گفته است، اين رأي قطعي نيست. ايراداتي گرفته شده ولي بايد منتظر نظر كميته ميراث جهاني يونسكو كه جلسه آن در روزهاي آتي برگزار ميشود بمانيم. محمد حسن طالبيان البته قصد دارد تا در نشست صبح امروز خود با خبرنگاران جزئيات بيشتري از ايرادات كارشناسان شوراي جهاني بناها و محوطههاي تاريخي را به پرونده ثبت جهاني شهر سوخته ارائه بدهد.
اگرچه مسئول سابق تهيه پروندههاي ثبت جهاني ايران در يونسكو و معاون كنوني ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي از روند تهيه پرونده ثبت جهاني شهر سوخته باخبر بوده، اما همچنان معتقد است كه نظر كارشناسان ايكوموس مشورتي است و بايد در انتظار تصميم كميته ميراث جهاني يونسكو در نشست دوحه ماند تا مشخص شود آنها چه تصميمي در ثبت جهاني شهر سوخته خواهند گرفت. شهر سوخته يكي از آثار بجامانده از عصر برنز تمدن جيرفت است. اين شهر در ساحل رودخانه هيرمند و درياچه هامون قرار داشت و براساس يافتههاي باستانشناسي از پيشرفتهترين شهرهاي ايران باستان بود.در شهرسوخته انواع سفالينهها و ظروف سنگي، معرقكاري، انواع پارچه و حصير يافت شده كه معرف وجود چندين نوع صنعت، بهويژه صنعت پيشرفته نساجي آن منطقه در عهد باستان است.
مردمان شهر سوخته از دانش پزشكي پيشرفته نيز برخوردار بودند. پزشكان اين شهر نهتنها از فنوني چون شكستهبندي آگاهي داشتند، بلكه دانش و مهارت جراحي مغز نيز داشتند. نخستين چشم مصنوعي متعلق به يك زن در عهد باستان نيز در شهر سوخته يافت شد.
نظر شما