اين بيماري كه عنوان اصلي آن فتق ديسك كمر است، عارضه شايعي است كه سبك زندگي در ايجاد و تشديد آن بسيار مؤثر است. فتق ديسك كمربيشتر در مردان و آن هم در سنين 30تا 50سال اتفاق مي‌افتد.دكتر ابراهيم عباسي، متخصص فيزيوتراپي در مورد اين بيماري به همشهري گفت:
در ستون فقرات ما بين مهره‌ها كه از جنس استخوان هستند، بالشتك‌ها يا صفحاتي از جنس غضروف قرار گرفته‌اند كه به آنها ديسك گفته مي‌شود. در ناحيه كمر داراي 5مهره هستيم كه در پايين آنها هم استخوان مثلثي‌شكلي به نام استخوان خاجي قرار گرفته است. پس در ناحيه كمر 5ديسك بين مهره‌اي وجود دارد.
كار و وظيفه اصلي ديسك در ستون فقرات ما اين است كه به‌صورت يك ضربه‌گير عمل مي‌كند؛ يعني فشارهايي را كه به ستون فقرات اعمال مي‌شود، جذب مي‌كند و همچنين انجام حركت بين مهره‌ها را امكان‌پذير مي‌سازد. دكتر عباسي در مورد علائم بيرون‌زدگي ديسك كمر توضيح داد: وقتي ديسك به سمت عقب دچار بيرون‌زدگي مي‌شود، مي‌تواند روي نخاع يا اعصاب نخاعي فشار وارد كند و علائم مربوط به فتق ديسك را ايجاد كند.
در اين عارضه گاهي يك درد موضعي در ناحيه كمر احساس مي‌شود ولي گاهي درد به پاها منتشر مي‌شود. بيمار ممكن است در پاهاي خود احساس گزگز، سوزش يا بي‌حسي و ضعف عضلاني كند. بيشتر فتق ديسك‌هاي كمري در 2ديسك پاييني ستون فقرات اتفاق مي‌افتد؛ يعني ديسكي كه بين مهره‌هاي چهارم و پنجم كمري قرار گرفته است و ديسكي كه بين مهره پنجم كمري و استخوان خاجي واقع است بيشتر دچار فتق مي‌شود.
دكتر وحيد صمدي، متخصص فيزيوتراپي در مورد علت ايجاد فتق ديسك گفت: گاهي يك فشار زياد و ناگهاني مثل زمين‌خوردن يا بلندكردن يك جسم سنگين باعث فتق ديسك مي‌شود، ولي گاهي اعمال فشارهاي كم اما مكرر مي‌تواند منجر به فتق ديسك كمر شود. هنگامي كه ما به سمت جلو خم مي‌شويم يا تنه را به يك سمت مي‌چرخانيم ديسك‌هاي كمر بيشتر به سمت عقب فشرده مي‌شوند. پس وقتي فردي به‌طور مكرر به جلو خم مي‌شود يا بارها چرخش تنه را انجام مي‌دهد، احتمال فتق ديسك وي افزايش مي‌يابد.
البته عوامل ژنتيك هم در ايجاد فتق ديسك تأثير گذارند ولي به‌طور كلي، سبك زندگي و عادت‌هاي شغلي افراد در ابتلا به فتق ديسك كمر عامل بسيار مهمي هستند. وقتي فردي دچار كمردردي از نوع فتق ديسك مي‌شود طبيعي است كه در درجه اول بايد استراحت نسبي داشته باشد. دكتر وحيد صمدي به افرادي كه دچار ديسك كمر شده‌اند توصيه كرد: از انجام دادن فعاليت‌هاي سنگين اجتناب كنند.
خوشبختانه اكثر اين بيماران با درمان‌هاي طبي و اصطلاحاً نگه‌دارنده يعني غيرجراحي درمان مي‌شوند. در فيزيوتراپي از چندين روش براي درمان استفاده مي‌شود. بخشي از درمان‌هاي فيزيوتراپي شامل استفاده از تجهيزات و دستگاه‌هاي مختلف است. مثلاً از گرماي سطحي مثل كيسه آب گرم يا امواج مادون قرمز استفاده مي‌شود. يا امواج فراصوت يا اولتراسوند و تحريكات الكتريكي به‌كار مي‌روند تا درد و اسپاسم عضلات اطراف ستون فقرات كاهش پيدا كند.
وي با اشاره به تأثير ورزش در درمان فتق ديسك كمر گفت: با انجام ورزش‌هاي خاصي كه توسط متخصصان بايد آموزش داده شود، فشار وارده به اعصاب نخاعي كمتر شده و عضلات اطراف ستون فقرات تقويت مي‌شوند. در درمان‌هاي دستي تكنيك‌هاي مختلفي به‌كار مي‌روند. مثلاً براي كاهش درد و اسپاسم عضلاني از تكنيك‌هايي مثل متحرك‌سازي مفاصل استفاده مي‌شود.
يا روش‌هايي شبيه ماساژ به‌كار مي‌روند تا گرفتگي‌هاي عضلاني كاهش يابد. اما در فتق ديسك كمر به‌طور خاص از كشش كمري يا اصطلاحاً تركشن كمر استفاده مي‌شود. در نتيجه فشاري كه ديسك روي ريشه عصبي وارد مي‌كند، كاهش مي‌يابد. يا گاهي به بيماران توصيه مي‌شود كه از ميله بارفيكس خود را آويزان‌كنند تا فشار داخل ديسك كمتر شود.
نظر شما