چرا ایران خودرو در جا زد ولی هیوندای میلیاردی سود کرد؟
ابراهیم سوزنچی با حضور در برنامه پایش گفت: سیاست صنعتی ما مبتنی بر خرید فناوری و نگاه به بازار داخل بود در حالی که نگاه کشور کره به توسعه فناوری و افزایش صادرات بود. نقش حاکمیت مدام در ایران مشاهده میشود ولی در کره دخالت نمیشود. نگرش مدیران چندان خوب نبود و فقط در مقطع کوتاهی کارهای مفید انجام شد.
بخشهایی از سخنان سوزنچی:
- ایران خودرو 12 هزار میلیارد تومان فروش دارد ولی هر شرکت دانش بنیان شاید یک میلیارد تومان فروش داشته باشد. باید به این صنعت بیشتر توجه کنیم. در حقیقت صنعت خودروسازی نیازمند تغییرات ساختار جدی سیاست گذاری است.
- از ابتدای انقلاب صنعتی که حدود 230 تا 240 سال پیش بود و دنیا دچار یک تحول اساسی شد یعنی در سال 1350 شمسی، دنیا شاهد پنج انقلاب فناوری بزرگ بود که هر کدام از این انقلابها چنان گستره عظیمی داشت که همه چیز را از جمله، اقتصاد، سیاست، جامعه، فرهنگ و سبک زندگی را تحت تأثیر قرار داده است. در سایه هر کدام از این انقلابها یک ماشین بوده است.
- شرکت ایران ناسیونال در سال 1341 تاسیس شد. این شرکت در ابتدای کار اتاقهای اتوبوس را میساخت ولی بعد از مدتی که کسب و کار رونق گرفت مدیر عامل تصمیم میگیرد تا به صنعت تولید خودرو ورود پیدا کند. بعد از بازدید از کشورهای مختلف دنیا در سال 1346 ایران ناسیونال تصمیم میگیرد با تولید پیکان شروع به تولید خودرو کند.
- هیوندای شرکتی بود که سال 1326 شمسی تاسیس شد ولی در این زمان در کار ساخت و ساز بود. بعد از جنگ دو کره در سال 1346 این شرکت به صنعت خودرو ورود پیدا میکند. در ابتدا با فورد صحبت میکنند تا یکی از مدلهای فورد را مونتاژ کنند. توافق در نهایت برای ورود هیوندای به صنعت خودرو انجام شد.
- پیکان اسم ایرانی یک ماشین انگلیسی به معنای فلش است. این ماشین را شرکتی به نام تالبوت میساخت و این گروه در آن زمان در حال ورشکست شدن بود. از مدیرعامل سؤال میشود که چرا این کار را انجام میدهی در پاسخ گفت خیلی چیزها در زندگی دست آدم نیست. طبق مطالعات و شواهد مشخص شد که نقش شاه خیلی پررنگ بوده و در حقیقت شاه دستور به همکاری ایران ناسیونال با شرکت تالبوت را میدهد. مدیر عامل با اینکه راضی نبود این کار را انجام داد.
- هیوندای و ایران خودرو شرکتهای خصوصی بودند. هیوندای خودش تصمیم میگیرد که با فورد کار کند ولی ایران ناسیونال نمیتواند خودش تصمیم بگیرد. بنابراین تولید پیکان ثمره تصمیم شاه است. در سال 1350 هیوندای وارد صنایع سنگین میشود. در همان سال دولت کره یک بسته سیاستی جدی میدهد و میگوید که این مونتاژ به درد من نمیخورد و هر کس بتواند یک خودرو کرهای تولید کند که 90 درصد آن تولید داخلی باشد به آن وام، معافیت مالیاتی، بازار داخلی، امکان صادرات و برخی مشوقهای دیگر را میدهم.
- با اتخاذ سیاست مذکور توسط دولت کره در سال 1351 با حضور شرکت هیوندای و دوو، در آن سال هیوندای پنج هزار خودرو تولید میکند در حالی که ایران خودرو 60 هزار تولید پیکان داشته است.
- هیوندای یک برنامهای به دولت میدهد که 80 هزار خودرو را تولید کند. این شرکت با اعتماد به نفس بالا ورود پیدا میکنند و در کنار انعقاد قرارداد با 26 شرکت مختلف دنیا، با قطعه سازان مختلف دنیا نیز تعامل برقرار میکند. یعنی هر بخشی از دانش خودرو سازی را از یک کشور میگیرند و به کار گیری آن برای هیوندای چندین سال زمان برد. در نهایت در سال 1355 هیوندای پونی که نسل اول خودروی کرهای است ساخته میشود.
- در حالی که سال 1355 در سیاست کشور ما هویدا میگفت هر ایرانی یک پیکان و این به آن معناست که فقط خودروی پیکان تولید شود و اصلاً بحث خودروی ایرانی مطرح نبود. در همان زمان ایران خودرو میگوید سیاست خودکفایی قطعات پیکان را به کار بگیریم و با وجود تاسیس یک سری از شرکتها با شکست مواجه میشوند. یعنی اصلاً به سمت خودرو داخلی حرکت نکردند و فقط خودروی پیکان تولید میکردند.
- در همان سال کشور کره صادرات هیوندای را به آمریکای جنوبی شروع کرده و به ظرفیت تولید 56 هزار خودروی پونی دست پیدا کردند. به مرور زمان خودروی فورد هم کم اهمیت شد البته این خودرو همچنان در مدار تولید وجود داشت.
- صنعت خودرو بعد از انقلاب در سه سطح نگرش مدیران خودروساز، رابطه حاکمیت و صنعت خودرو و سیاستهای کلان توسعه صنعتی مورد بررسی قرار میگیرد. بعد از انقلاب در سال 1360 مدیرعامل ایران خودرو از کشور خارج شد. پس از خروج مدیرعامل ایران خودرو صنعت خودرو ملی شده و زیر مجموعه سازمان گسترش شد. این سازمان یک بخش دولتی است که با سیاستهای بخش خصوصی اداره میشود و از کارهایی بود که شاه انجام داد.
- سازمان گسترش توسعه صنعتی کشور را رو به جلو هدایت میکرد. رئیس هیات عامل آن توسط وزیر صنایع تعیین میشود، به نوعی دخالت حکومت در خودروسازی را بعد از انقلاب نهادینه کردیم.
- در همین سال هیوندای نسل دوم هیوندای پونی را تولید کرد. بعد از آن بحران نفت اتفاق افتاد و بنزین گران شد. بازار آمریکا به یک بازار خوب برای ورود تبدیل شد. مدیرعامل هیوندای گفت تصمیم دارم به بازار آمریکا ورود پیدا کرده و رقابت کنم. هیوندای برای این تصمیم تکنولوژی لازم را نداشت. با کلی سعی و خطا توانستند وارد بازار آمریکا و در حقیقت وارد بازار جهانی شوند. در سال اول فروش خوبی داشتند ولی چون تکنولوژی خوب را نداشتند این فروش به مرور در حال ضعیف شدن بود و ناچار شدند برای ورود به بازار جهانی عملکرد خودشان را ارتقا دهند.
- در سال 1364 در حالیکه هیوندای مشغول ساختن یک خودروی دیگر کرهای است شرکت تالبوت در حال ورشکت بود و ایران خودرو به ظرفیت سه هزار تولید نزدیک شد. ایران خط تولید پیکان را در سال 1368 از شرکت تالبوت خرید و دوباره تولید پیکان در ایران راهاندازی شد. در همین سال نسل دوم ماشین دیگر کره تولید شد.
- در سال 1372 هیوندای تکنولوژی بدنه و طراحی را توسعه داد ولی تکنولوژی موتور را نداشت و کسی آن را به هیوندای نمیداد. اما در نهایت بعد از سعی و خطای زیاد به موتور کرهای هم دست پیدا کردند. همچنین سال 1372 در صنعت خودروسازی ایران مدیریت جدیدی وارد ایران خودرو شد که به مسئله فناوری اهمیت دادند و اعتقادشان بر توسعه شبکه قطعه سازی بود.
- در این سال ما تازه به خودروی صفر رسیدیم با این تفاوت که در کره دولت دخالت نمیکند و سیاست صنعتی خوبی داشتند ولی ایران نگاهش به فناوری فقط برای خریدن بود. در سال 1388 رویکرد فناوری هم کمرنگ شد و فقط در فکر تیراژ بالای تولید بودیم و سیاستهای دخالتی حاکمیت نیز همچنان وجود داشت.
- و نهايتا نتيجه:
هیوندای | ایران خودرو | |
درآمد | 86 میلیارد دلار | 4 میلیارد دلار |
سود | 8 میلیارد دلار | 400 میلیون دلار |
کارکنان | 63 هزار نفر | 51 هزار نفر |
تولید | 4 میلیون و700 هزار | 400 هزار |
صادرات (تعداد) | 3.4 میلیون | 1500 |
منبع: اقتصاد آنلاين
نظر شما