بنابراين سازمان همكاري شانگهاي تأسيس شد. اين سازمان در ابتدا بيشتر جنبه اقتصادي و حتي سياسي داشت ولي به‌تدريج بحث امنيتي و مانورهاي مشترك نظامي و همچنين گسترش اين سازمان مطرح شد؛ به‌گونه‌اي كه در حال حاضر علاوه بر اعضاي اوليه، چند عضو ناظر ازجمله ايران، افغانستان و پاكستان هم وارد اين مجموعه شده‌اند. به‌عبارت ديگر سازمان همكاري شانگهاي تلاش دارد با ورود اعضاي ناظر اينطور نشان دهد كه شعاع نفوذ اين سازمان بيش از اعضاي اصلي‌اش است. از طرف ديگر نيم‌نگاهي هم به اين موضوع داشتند كه غرب را بيشتر تحريك نكنند و اينگونه تداعي نكنند كه چين و روسيه كشورهاي خاصي را به عضويت سازمان همكاري شانگهاي درمي‌آورند و آن را به يك سازمان رودررو با اروپا و آمريكا ارتقا مي‌دهند. به اين دليل با عضويت دائم ايران و چند كشور ديگر كه عضو ناظر بودند، در سازمان شانگهاي مخالفت كردند.
اما اخيرا با توجه به ماجراي اوكراين و تحولات خاورميانه به‌نظر مي‌رسد چين و روسيه آمادگي اين را داشته باشند كه در مورد ورود برخي اعضاي ناظر به مجموعه اعضاي دائم تجديدنظر كنند تا هم موضع خود را در خاورميانه تقويت كنند و هم در مقابل غرب مقداري مقابله به مثل كنند. لذا ناظران به دقت نتيجه اين كنفرانس را بررسي مي‌كنند كه آيا بحث عضويت ايران و پاكستان مطرح مي‌شود يا خير؟ و درصورت مثبت بودن نتيجه، اين اتفاق مي‌تواند پيامدهايي در منطقه و حوزه بين‌الملل داشته باشد. از طرف ديگر تحريم‌هايي كه عليه روسيه اعمال شده سازمان را به فكر انداخته كه اساسا نبايد با بحث تحريم‌ها انفعالي برخورد كند.
واقعيت اين است كه تا امروز سازمان همكاري شانگهاي در برابر تحريم‌ها انفعالي برخورد كرده است. بنابراين احتمالا بخواهند اقدامات متقابل و حتي ابتكارات جديدي در مقابله با رفتارهاي فراقانوني و غيراصولي و يكطرفه و يكجانبه‌گرايي غرب به‌كار گيرند. لذا احتمال دارد بحث پايه پولي جديد يا روال جديدي براي توسعه همكاري‌ها و يا اقدام به تحريم متقابل و نظير آن را در اجلاس شانگهاي مورد بررسي قرار دهند؛ به‌خصوص اگر بتوانند در حذف دلار از مبادلات خود موفق شوند ضربه سختي به اقتصاد آمريكا و اروپا خواهد زد.
اساسا اروپا و آمريكا وارد دوراني شده‌اند كه به‌دلايل متعدد مانند گذشته نمي‌توانند تسلط همه‌جانبه‌اي را بر ساير مناطق داشته‌باشند. به همين‌خاطر بعضا گفته مي‌شود قرن21قرن آسياست و اگر اين نظريه تحقق پيدا كند سازمان همكاري شانگهاي يك سازمان بسيار حساس و تعيين‌كننده‌اي نه‌تنها در سطح آسيا بلكه در سطح بين‌الملل خواهد شد.
- سفير سابق ايران در چين
نظر شما