نكته اين است كه بايد به نقش صرافي‌ها در شرايط تحريم توجه شود. در اين سال‌ها وقتي فشار تحريم‌ها افزايش يافت، نقش صرافي‌ها در نقل و انتقال ارز پررنگ‌تر شد. در اين سال‌ها عمده تجارت خارجي كشور بر عمليات صرافي‌ها متمركز شد. صرافي بانك‌ها هم فعاليت‌هاي چشمگيري در اين مدت داشتند و توانستند سهم خوبي در اين انتقال ارز داشته باشند.
به همين دليل بايد نقاط مثبت فعاليت صرافي‌ها در دوران تحريم هم مورد توجه قرار گيرد. هرچند كه در آن شرايط با افزايش نرخ ارز، برخي اقدامات سودجويانه نيز صورت گرفت كه ضعف نظارت بانك مركزي هم در آن مؤثر بوده است. بسياري از واردكنندگان و حتي مسافران در شرايط تحريم براي تأمين ارز خود به صرافي‌هاي خصوصي مراجعه كردند و صرافي بانك‌ها نقش كمرنگ تري را در اين بخش داشتند.
در اين مسير آسيب‌هايي متوجه بازار ارز شد اما صرافي‌ها طي اين سال‌ها بازوي اجرايي براي تجارت خارجي بوده‌اند. در حال حاضر هم همچنان مشكلاتي در نقل و انتقال ارز توسط بانك‌ها وجود دارد و كارگزاري بانك‌ها در خارج از كشور با محدوديت در نقل و انتقال ارز مواجه هستند. شبكه سوئيفت هم در برخي بانك‌ها با مشكلاتي مواجه است. در اين شرايط صرافي‌ها هستند كه نقش مهمي در نقل و انتقال ارز دارند. ساماندهي صرافي‌ها و نظارت دقيق‌تر بانك مركزي بر عملكرد صرافي‌ها تأثير زيادي بر كاهش سوءاستفاده‌ها داشته است. بانك مركزي بايد نظارت بر صرافي‌ها را به‌طور نرم افزاري انجام دهد تا با در اختيار داشتن به روز آمارها بتواند به‌طور حضوري و غيرحضوري موضوع را مديريت كند.
در اين شرايط صرافي‌ها هم طبق ضوابط ماليات خود را به‌طور شفاف پرداخت خواهند كرد. در ماه‌هاي اخير اين نظارت وضعيت بهتري پيدا كرده و عملكرد صرافي‌ها در سطح متعادل و منطقي‌تري در جريان است. با وجود اين اصلي‌ترين راه براي مسدود شدن راه سوءاستفاده‌هاي ارزي حاكم شدن نظام ارز تك‌نرخي است. اگر به سمت يكسان‌سازي نرخ ارز پيش برويم، كمتر با سوءاستفاده واسطه‌هاي ارزي مواجه مي‌شويم. زماني كه فاصله بين نرخ خريد و نرخ فروش ارز به 10تومان برسد، بازار متعادل شده است. در اين شرايط صرافي‌ها طبق روال عادي به فعاليت مي‌پردازند و درآمد معقولي به‌دست مي‌آورند اما تا زماني كه نرخ ارز در اتاق مبادلات ارزي و بازار آزاد به يكديگر نزديك نشود، رانت ارزي وجود خواهد داشت.
- معاون اسبق بانك مركزي
نظر شما