پس از دور اول، تغییر محسوسی در امنیت عراق که موضوع اصلی این مذاکرات بود مشاهده نشد و پنچ دیپلمات باز داشت شده ایران هم هنوز در بازداشت نیروهای آمریکایی به سر میبرند.
از سوی دیگر در حالی که شورای امنیت، بررسی پرونده هستهای ایران را تا شهریور ماه به تعویق انداخته، اما این روزها اخباری در رسانههای غربی منتشر میشود مبنی بر این که کفه ترازوی حامیان آمریکایی حمله نظامی به ایران سنگینتر از گذشته شده و حتی این افراد در حال متقاعد کردن دولت جدید انگلیس در این زمینه هستند.
حال با توجه به شرایط پیش آمده پس از دور اول مذاکرات این سؤال مطرح است که آیا ادامه مذاکرات اساساً مؤثر خواهد بود یا نه؟
از همین رو به سراغ علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و محمود محمدی رئیس کمیته سیاست خارجی مجلس رفتیم تا نظر آنان را در این راستا جویا شویم.
- آقای بروجردی، برگزاری مرحله دوم مذاکرات را با توجه به نتایج مرحله اول تا چه اندازه مفید میدانید؟
با توجه به هدفی که ایران از این مذاکرات دنبال میکند یعنی کاهش تنش و بحران امنیتی در عراق، برداشتن گام دوم در این جهت میتواند مفید باشد.
تعریفی هم که ما از این مذاکرات داریم همین است و لذا با توجه به هدفی که دنبال میکنیم، امیدوارم این دوره از مذاکرات نسبت به دور اول مفیدتر باشد.
- فکر نمیکنید بهتر بود برای انجام دور دوم مذاکرات، ایران پیش شرط آزادی 5 دیپلمات خود را قرار میداد؟
این دو مسئله ربطی به هم ندارند چرا که هدف ما از مذاکرات همانطور که گفتم کاهش بحران امنیتی عراق است و بحث دیپلماتهای ربوده شده ما جدای از این مقوله باید دنبال شود.
- فکر نمیکنید دور دوم مذاکرات هم مانند دور اول با مشکل ثمر بخش نبودن مواجه شود؟
اگر طرفین صادق و جدی باشند قطعاً مذاکرات از دور قبلی مفیدتر خواهد بود.
- شورای امنیت، بررسی پرونده هستهای ایران را تا شهریور ماه به تعویق انداخته است آیا این مسئله به انجام مذاکرات اخیر مرتبط است؟
مسئله پرونده هستهای ایران روند خاص خود را دنبال میکند که چندین دوره مذاکره لاریجانی با سولانا و توافقات صورت گرفته و همچنین مذاکرات البرادعی و اخیراً هم سفر معاون وی به تهران همگی زنجیرهای هستند از حلقههای متعدد و در این ماجرا با هم ایفای نقش میکنند.
- آیا توقف فعالیتهای نطنز صحت دارد و آیا این امر دلیل تعویق تصمیم غربیها بوده است؟
هیچ توقفی در کار نیست و بحث مهلت آنها به ایران هم به این دلیل است که ما براساس یک بحث منطقی برای رفع ابهامات در چارچوبی خاص با بازرسان آژانس موافقت کردیم.
محمدی ؛ چارچوبهای عینی
- نظر شما درباره انجام مذاکرات با آمریکا در خصوص عراق چیست؟
من اساس مذاکرات را مثبت میدانم و بر این باورم که ادامه مذاکرات بعد از دور اول بیانگر این است که برای طرفین زمینههایی برای تفاهم و امنیتسازی در عراق وجود دارد که مهمترین نمونه آن برخورد با تروریسم است چرا که این مقوله در عراق و منطقه عامل ناامنی و بحران است و ایران هم حتی زمانی که آمریکا از القاعده و طالبان حمایت میکرد با این گونه گروهها درگیر بود.
به اعتقاد من اگر مذاکرات در چارچوب برنامههای مشخصتر و عینیتر انجام شود و اثر مثبت آن حداقل با آزادی دیپلماتهای ما که در بند آمریکاییها هستند مشخص شود، میتواند زمینههای تفاهم و همکاری برای برخورد با تروریسم را بیشتر کند.
- هدف اصلی آمریکا از انجام مذاکرات را چه میدانید؟
آمریکا از ابتدا به طور تاکتیکی وارد مذاکره شد و این هنر ایران است که تاکتیک را تغییر و تبدیل به راهبرد برای امنیت سازی در عراق کند.
اگر چنین شود به نفع آمریکاییها نخواهد بود که ایران را از خود ناخشنود کنند و به همین علت گروگانهای ما را سریعتر آزاد خواهند کرد.
اما من بر این باورم که بوش تحت فشار برخی از مخالفین سیاسی خود که خواهان مذاکره با ایران هستند به طور تاکتیکی وارد مذاکره شدهاند و این سیاست نه تنها کمکی به امنیت عراق نمیکند بلکه اعتماد متقابل را هم پس از مدتی از بین میبرد، چون همانطور که مشاهده میشود پس از دور اول مذاکرات هم نه تنها حملات تروریستی ادامه یافت بلکه آنها باز هم ایران را به نقش داشتن در ناامنیهای عراق متهم کردند. باید کاری کنیم که آمریکاییها مذاکرات را جدی بگیرند.