خبر واگذاري جزيره آشوراده با هدف اجراي طرح گردشگري براي سومين بار اوايل آذرماه سال گذشته و حين سفر رئيس‌جمهور به استان گلستان رسانه‌اي شد؛ خبري كه البته واكنش شديد دوستداران و كارشناسان محيط‌زيست را در پي داشت. اما آنچه در اين ميان براي طرفداران محيط‌زيست باور‌كردني نبود موضع ابتكار، رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست و دفاع تمام قد او از طرحي بود كه وي پيش از اين و زماني كه رئيس كميته محيط‌زيست شوراي شهر تهران بود به‌شدت با آن مخالفت كرده بود اما اكنون در مقام بالاترين متولي محيط‌زيست ايران بر طرحي صحه مي‌گذاشت كه حتي يك كارشناس هم آن را تأييد نمي‌كرد.
كمتر از شش‌ماه از زمان اعلام طرح واگذاري آشوراده مي‌گذرد و روزبه‌روز بر شمار مخالفان اين طرح افزوده مي‌شود. دكتر اسماعيل كهرم، مشاور ابتكار نخستين چهره شاخص همكار سازمان حفاظت محيط‌زيست بود كه به صراحت اعلام كرد اجراي طرح گردشگري در آشوراده كه در قالب تفاهمنامه ميان سازمان حفاظت محيط‌زيست و سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري پيگيري مي‌شود به نابودي پناهگاه حيات وحش ميانكاله منجر مي‌شود.
از آن زمان تاكنون صدها چهره شاخص علمي و دانشگاهي اين طرح را فاقد توجيه علمي و فني دانسته و اجراي آن را مغاير با منافع ملي و درتضاد با مصالح محيط‌زيست اعلام كرده‌اند. درطول اين زمان نه چندان طولاني تشكل‌هاي متعددي در مقابل اراده رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست صف‌آرايي كرده و به مخالفت با طرح واگذاري آشوراده كمر بسته‌اند. دراين ميان، ستاد مردمي نجات آشوراده يكي از تشكل‌هايي است كه تاكنون با برگزاري نشست‌هاي متعدد علمي و تخصصي كوشيده است تا مانع از اجراي طرحي شود كه بنا به اعلام جامعه كارشناسي كشور نه‌تنها باعث نابودي يكي از ارزشمندترين پناهگاه‌هاي حيات وحش و ذخيرگاه ژن مي‌شود كه وجهه بين‌المللي كشور را خدشه‌دار مي‌سازد. اين تشكل چندي پيش طي نامه‌اي به معاون اول رئيس‌جمهور هم نسبت به اجراي هرگونه عمليات اجرايي در آشوراده هشدار داد.
دكتر مجيد مخدوم كه از او به‌عنوان پدر دانش ارزيابي محيط‌زيست ايران نام برده مي‌شود از ديگر چهره‌هاي اثر‌گذاري است كه در يك برنامه تلويزيوني اين طرح را به‌شدت مردود اعلام كرد و خواستار لغو آن شد. علاوه بر دكتر مخدوم، مهندس بيژن فرهنگ‌دره‌شوري، كه ثبت نام ژئوپارك قشم در شبكه جهاني ژئوپارك‌ها مديون تلاش‌هاي اوست درگفت‌وگو با همشهري بر گفته‌هاي دكتر مخدوم صحه گذاشت و با مردود دانستن طرح واگذاري جزيره آشوراده نسبت به هرگونه دخالت غيرمسئولانه در اين جزيره بكر هشدار داد. با وجود اين، رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست همچنان بر اجراي اين طرح تأكيد مي‌كند.
هفته گذشته اما دكتر احمدعلي كيخا، معاون طبيعي سازمان حفاظت محيط‌زيست كه امضاي وي ذيل تفاهمنامه واگذاري آشوراده ثبت شده است در گردهمايي مديران كل حفاظت محيط‌زيست كشور در اصفهان به صراحت اعلام كرد كه «من صورتجلسه آشوراده را براساس مصلحت‌انديشي دولت و نه كار تخصصي امضا كردم اما اكنون قبول دارم كه آن كار اشتباه بود زيرا به نفع محيط‌زيست كشور نيست.»
آنطور كه در گزارش انتخاب خبر آمده است، كيخا گفته است:«مطابق با فرمايش مقام معظم رهبري به مناسبت هفته منابع طبيعي كه مطرح كردند عده‌اي به بهانه گردشگري به جنگل‌هاي كشور و منابع طبيعي كشور آسيب مي‌رسانند، امضاي صورتجلسه آشوراده يك اشتباه مديريتي بود زيرا به نفع محيط‌زيست كشور نبود.»
اين موضع‌گيري دير‌هنگام اما قابل تحسين البته از سنگيني مسئوليت كيخا نمي‌كاهد زيرا انتظار آن بود كه احمدعلي كيخا كه پيش از اين در كسوت نمايندگي مجلس در كميسيون كشاورزي، آب و منابع طبيعي مجلس شوراي اسلامي يك دوره سياست‌ورزي را تجربه كرده است وجهه و اعتبار خود را فداي مصلحت‌انديشي ديگران نكند؛ اكنون نيز انتظار آن است كه وي با قاطعيت با اجراي اين طرح مخالفت كند و براي لغو اين تفاهمنامه از هيچ تلاشي دريغ نورزد.
- پيشينه واگذاري آشوراده
آشوراده 2بار پيش از اين هم تا آستانه واگذاري پيش رفته است؛ بار نخست سال84و اواخر دولت هشتم بود؛ زماني كه معصومه ابتكار، رياست سازمان حفاظت محيط‌زيست را برعهده داشت. ابتكار در آن زمان با اجراي اين طرح موافقت كرد. اما با روي كار آمدن دولت نهم، فاطمه واعظ‌جوادي، رئيس وقت سازمان حفاظت محيط‌زيست، با اين طرح مخالفت كرد و با پيگيري از طريق مراجع قضايي و سازمان بازرسي كل كشور اجراي طرح گردشگري در آشوراده غيرقانوني اعلام و در سال 86، اين جزيره به سازمان حفاظت محيط‌زيست بازگردانده شد. در سال 90 با انتصاب محمد‌جواد محمدي‌زاده به رياست سازمان حفاظت محيط‌زيست، واگذاري آشوراده بار ديگر در صدر اخبار زيست‌محيطي قرار گرفت. اما مخالفت شديد بدنه كارشناسي سازمان حفاظت محيط‌زيست و فشار رسانه‌ها مانع تغيير كاربري آشوراده شد.
نظر شما