به عنوان نمونه بعد از پيروزي تيم ملي واليبال ايران مقابل لهستان، بازيكنان ايراني كه با آنها مصاحبه شد از مفاهيمي چون، تلاش، همدلي، هواداران، صبوري، انگيزه و نظاير آن استفاده كردند. سرمربي تيم نيز از واژگاني چون اراده، تلاش، تماشاگران و نظاير آن بهره برد. اين واژگان شباهت بسياري با سخنان بازيكنان و مربيان فوتبال بعد از پيروزي دارد. اما تفاوت اينجاست كه بازيكنان و مربيان واليبال در خصوص تيم حريف نيز با احترام ياد كردند.
در بازي دوم كه تيم ما باخت نيز بازيكنان و مربيان از واژگان وجملاتي استفاده كردند كه در آن واقعبيني موج ميزد، نظير؛ آنها شايستهتر بودند، ما نتوانستيم مقابل سرويسهاي آنها خوب عمل كنيم. آنها حرفهاي هستند. تبريك ميگوييم و نظاير آن.
در صورتي كه معمولا وقتي تيم فوتبال ميبازد بازيكنان و مربيان به دنبال آسمان و ريسمان رفته و انواع توجيهات را براي انكار مسئوليت خود در باخت و اعتراف به برتري تيم حريف بيان ميدارند.
اين موضوع به ويژه در مسابقات داخلي و ليگ بيشتر ديده ميشود. علاقمندان به فوتبال با اين واژگان آشنا هستند، نظير؛ بعضيها نميخواهند ما قهرمان شويم. بعضيها با من مشكل دارند. داوري كه با ما مشكل داشت را انتخاب كردند. آقايان خودشان ميدانند چه ميگويم. خداي جاي حق نشسته و بالاخره مشخص ميشود. حق ما باخت نبود. جوانمردانه بازي نكردند و نظاير آن.
دليل اين تفاوت در چيست؟ بازيكنان اين دو ورزش در يك محيط فرهنگي و اجتماعي زندگي ميكنند، هنجارهاي غالب، براي آنها مشابه است و هر دو گروه از شكست بيزار. چرا در گفتمان اين دو ورزش تفاوت چشمگيري وجود دارد؟
به نظر ميرسد ساختار اين دو ورزش در نوع تربيت دستاندركاران آن تاثير دارد. در واليبال بازيكنان دو تيم با يكديگر چالش تنبه تن ندارند از اين روي نوع احساس خشم و ناراحتي آنها نسبت به يكدگير تعديل ميشود. در فوتبال وقتي دو بازيكن با هم درگير ميشوند هر دو حق را به جانب خود ميدانند در صورتي كه داور در نهايت به يكي حق ميدهد. اما در واليبال اين موقعيت به وجود نميآيد. در فوتبال تعليق و انتظار زياد است. از اين روي بازيكن و تماشاگر و مربي قدرت توجيه دارند اما در واليبال به دليل شتاب بازي اين موضوع ميسر نيست. در فوتبال ابهام در تصميمگيريها فراوان است؛ آيا اين برخورد خطا بود يا نه، آيا پنالتي اتفاق افتاد يا نه، آيا آفسايد بود يا نه، و نظاير آن. از اين روي بازيكن، مربي و هوادار ميتوانند با تفسير به راي كردن رخدادها هميشه خود را محق دانسته و در نتيجه توطئه يا طراحي سازمانيافتهاي را براي ناكامي خويش خلق كنند. اما در واليبال چنين چيزي ممكن نيست به ويژه با وجود سيستم "ويدئو چلنج" حتي از احتمالات مشكوك نيز رفع شبهه ميشود.
مواردي از اين دست باعث ميشود كه نوع تربيت حرفه اي بازيكنان و مربيان واليبال و فوتبال تفاوت چشمگيري با يكديگر داشته باشد و اين تفاوت احتمالا ميتواند در زندگي عمومي آنان نيز تاثير گذار باشد.
نظر شما