با وجود این فشار‌ها اعضای اوپک همواره تاکید کرده‌اند برای تامین نیاز بازار آمادگی دارند. با جواد یارجانی نماینده ملی ایران در اوپک و رئیس امور اوپک و روابط با مجامع بین المللی وزارت نفت گفتگو کرده‌ایم.
- با نزدیک شدن اجلاس اوپک تلاش می‌شود این تصور ایجاد شود که اوپک عامل افزایش قیمت نفت است و می‌تواند بر روند بازار تاثیر قابل توجهی داشته باشد. نظر شما چیست؟
این موضع و اظهارات تازه نیست و همواره با نزدیک شدن به زمان اجلاس اوپک براین نکته تاکید می‌شود. این مواضع تبلیغاتی است و بارها اعضای اوپک تاکید کرده‌اند که تحولات قیمت در بازار نفت در شرایط جاری ناشی از عوامل اقتصادی نیست.
در عوامل اقتصادی بازار که عرضه و تقاضا است تحول قابل توجه و دائمی‌رخ نداده است تا قیمت‌ها تحت تاثیر آن افزایش یابد. افزایش قیمت در بازار نفت ناشی از عوامل ثانویه و یا عواملی است که از حوزه تصمیم اوپک خارج است.
مسائل سیاسی و به اصطلاح ژوئوپولیتیک است که موجب تاثیر بر‌بازار شده و قیمت‌ها را افزایش داده است که می‌توان به تحولات در خاورمیانه، نیجریه و غیره اشاره کرد.
در بررسی بازار عامل دیگری نیز مدتی است در محاسبات وارد شده و مدت طولانی است که در قیمت‌ها تاثیر خود‌را دارد و آن مشکلات در صنایع پایین دستی نفت است. کمبود ظرفیت در پالایشگاه‌های آمریکا مهمترین عامل در افزایش قمیت‌ها‌ست. بنابراین آنگونه که گفته می‌شود اوپک عامل افزایش قیمت است بی اساس است.
- آیا در اجلاس هفته آینده اوپک کاهش یا افزایش تولید در دستور کار کشورهای شرکت کننده قرار دارد؟
اجلاس در پیش اوپک یک اجلاس عادی است و هرسال دوبار اجلاس عادی تشکیل می‌شود. در این اجلاس وزرای عضو گزارش کمیته نظارت را بررسی می‌کنند. کمیته نظارت به ریاست ایران تشکیل می‌شود و کویت و نیجریه و دبیرکل اوپک عضو آن هستند.
هر بار پیش از اجلاس وزرای کمیته نظارت تشکل می‌شود و گزارش خود‌را در مورد تحولات بازار به اجلاس عرضه می‌کند.
مسئله مهم دیگر پیش از اجلاس‌های عادی اوپک این است که کارشناسان ارشد کشورهای عضو نیز گرد می‌آیند و تحولات بازار نفت را از نظر عرضه و تقاضا و شرایط رشد اقتصاد جهان بررسی می‌کنند و حاصل بررسی‌های خود‌را به اجلاس وزاری نفت عرضه می‌کنند. از این رو بررسی بازار و تصمیم در مورد تولید نفت همیشه در اجلاس اوپک مطرح است.
- 2ماه بعد از جلسه وزرای نفت در وین اجلاس سران کشورهای عضو در ریاض برگزار می‌شود آیا این مسئله در اتخاذ تصمیم در مورد افزایش و یا کاهش تولید در اجلاس هفته آینده وزرای نفت تاثیری دارد؟
اجلاس عادی و اجلاس سران طبق برنامه مشخص انجام می‌شود و تاثیری بر تصمیمات هر یک ندارد.
البته در اجلاس سران بطور معمول در مورد مسایل مهم و اساسی تصمیم‌گیری می‌شود و مسایلی مانند بررسی بازار و تصمیم در مورد سطح تولید بطور معمول در اجلاس وزار بررسی می‌شود و به اجلاس سران موکول نمی‌شود.
- پس در اجلاس هفته آینده احتمال افزایش سقف تولید اوپک وجود ندارد؟
با توجه به مواضع اعضای این سازمان که تاکنون اتخاذ شده است و با توجه به شرایط بازار به نظر نمی‌رسد که این مسئله در اجلاس تصویب شود. عرضه نفت در بازار در حال حاضر کافی است و پیش بینی کاهش رشد اقتصاد جهان در سه‌ماهه آخر سال و سال آینده میلادی نشان می‌دهد که تقاضای نفت براساس پیش‌بینی‌های قبلی افزایش نخواهد یافت.
این امر بی‌شک با توجه به گزارش کمیته نظارت بر بازار که با توجه به همین عوامل تهیه می‌شود نشان می‌دهد که تغییر سطح عرضه نفت اوپک ضرورتی ندارد و اوپک سقف تولید را افزایش نمی‌دهد.
