ميدان انقلاب روزهاي پاياني بازپيرايي را مي‌گذراند و كار بازپيرايي ميدان منيريه نيز به پايان رسيده است. فاز اول ميدان راه‌آهن نيز در حالي چندي پيش به پايان رسيد كه قرار است فاز دوم بازپيرايي اين ميدان نيز به‌زودي به اجرا درآيد.
در اين بين مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران از آخرين مراحل بازپيرايي ميدان انقلاب خبر داد. عيسي عليزاده با بيان اينكه بازپيرايي ميدان انقلاب بيش از 95درصد پيشرفت داشته گفت: قرار است بعد از ميدان انقلاب، كار بازپيرايي ميدان بهارستان از اين ميدان تا چهارراه سيروس تا پايان سال آغاز شود.
وي از مستندسازي مراحل اجراي كار روي ميدان انقلاب گفت و افزود: بازپيرايي ميدان انقلاب نخستين تجربه بازپيرايي يك ميدان بوده و به‌منظور استفاده در ساير نقاط شهر، اين تجربه مستندسازي شده است تا بازپيرايي ساير نقاط شهري، با سرعت و دقت بيشتري ادامه يابد.
وي همچنين از آخرين مراحل اجراي كار روي ميدان منيريه خبر داد. به گفته وي بخشي كه به ورودي و خروجي مترو مربوط مي‌شود در حال آماده‌سازي براي افتتاح است. البته اين نكته را نيز نبايد فراموش كرد كه پيرايش و حذف زوائد دور ميدان، كاري زمانبر است كه تقريبا 70درصد آن به‌اجرا درآمده است و مابقي هم تا پايان سال به پايان مي‌رسد. اين ميدان هم‌اكنون در اختيار شهروندان است و مردم در حال استفاده از آن هستند.
- كاركرد اجتماعي نه صرفا ترافيكي
ميدان‌ها تنها مكاني براي تردد شهروندان و مكاني براي عبور و مرور تلقي نمي‌شوند. امروزه بسياري از ميادين شهرهاي بزرگ به عرصه‌اي باز و فضايي عمومي براي حضور شهروندان تبديل شده‌اند. در واقع ميادين مهم و بزرگ شهرهاي دنيا، جايي براي ماندن شهروندان و گذران اوقات فراغت است. ميدان سرخ در مسكو، ميدان سن ماركو در ونيز، ميدان دومو در ميلان و تعداد زيادي از مياديني كه امروز به يك نماد شهري تبديل شده‌اند.
بهمن اديب‌زاده، معمار و استاد دانشگاه در مورد كاركرد ميادين در شهرها معتقد است: «شهر نه‌تنها بايد پايدار باشد بلكه بايد ماندگار نيز باشد چراكه محل سكونت محسوب مي‌شود. بنابراين در مسير پايداري بايد اجزايي كه شهر را تشكيل مي‌دهند پايدار باشند.» به گفته وي ميادين به‌عنوان مفاصل بزرگ شهري كه نقش‌هاي بزرگي را در شهر همانند نقش اجتماعي، ترافيكي و اقتصادي بر عهده دارند نيازمند توجه بيشتري هستند.
البته به تعبير بسياري از كارشناسان توجه به كاركرد ميدان‌هاي شهري نگاه نويي در تاريخ معماري و شهرسازي كشور نيست. تاريخ معماري و شهرسازي كشور، شكل‌گيري بزرگ‌ترين و زيباترين ميدان‌هاي شهري را در كارنامه خود دارد. ميدان «نقش‌جهان» در واقع تبلور شكوه معماري ايرانيان در روزگار گذشته به كاركرد اجتماعي و فرهنگي ميادين در شهرهاست؛ رويكردي كه امروزه در دنياي مدرن مورد توجه جدي قرار گرفته است.
بر همين اساس اديب‌زاده از تغيير كاركرد ميدان‌ها در عصر جديد مي‌گويد: «با حضور مدرنيته كه قرار شد صنعت نقش اساسي را بازي كند متأسفانه ميدان‌ها دستخوش ترافيك شدند و به همين دليل، از نظر من ميان فلكه و ميدان تفاوت وجود دارد. امروز آنچه ما به‌عنوان ميدان در شهرها تعريف مي‌كنيم اكثرا فلكه محسوب مي‌شوند. براي اينكه اينها دوباره تبديل به ميدان‌هاي شهري شوند بايد براي ترافيك آنها به‌دنبال راه‌حل بود.»
به اعتقاد اين استاد دانشگاه ميدان‌هاي شهري با توجه به سكونتگاه‌هاي امروز كه شامل واحدهاي كوچك است بايد حياط خلوت‌هاي شهري ما را تشكيل دهند زيرا با حضور آپارتمان‌هاي 70-60 متري ديگر از حياط و فضاي باز خبري نيست.
به گفته او اين ميدان‌ها هستند كه بايد امروز نقش اجتماعي حياط‌هاي ديروز را با حضور برخي امكانات تفريحي در محلات بازي كنند كه البته در اين مسير توجه به تاريخچه و فرهنگ هر منطقه و انجام مطالعات در طراحي يا ساماندهي ميدان‌ها مورد توجه دست‌اندركاران قرار گيرد.
- شهري متكي بر زيبايي
يكي از مهم‌ترين كاركردهاي ميادين در شهرهاي امروزي، اهميت ترافيكي آن است. به تعبير مديرعامل سازمان زيباسازي كار بازپيرايي ميادين در 3سطح انجام مي‌شود. سطح اول ساماندهي ترافيكي آن كه با مشورت و مشاركت و همراهي معاونت حمل‌ونقل و ترافيك صورت مي‌گيرد. سطح دوم كار توجه به المان‌هاي شهري است كه به سازمان زيباسازي مربوط است. سطح سوم هم اين است كه در جريان بازپيرايي ميادين بايد جداره‌هاي بيروني ميادين نيز مورد توجه قرار گيرد. بنابراين سازمان زيباسازي با تهيه طرح‌هاي ساماندهي با توجه به مطالعات مختلف براي ساماندهي ميادين اقدام كرده است.
عيسي عليزاده در همين راستا گفت: «موضوع پيرايش يك موضوع زمانبر است. شهرداري و قوانين بالا دستي بايد به‌گونه‌اي باشد كه نازيبايي در شهر شكل نگيرد. اين رويكرد در طول دهه‌هاي گذشته نبود. نبايد بنا بر اين باشد كه يك سازمان بيايد و اين زيبايي را صورت بدهد. در حال حاضر شهرداري تهران رويكردي را اتخاذ كرده كه در شهر نازيبايي شكل نگيرد.» وي اعلام كرد كه جلسات متعددي با شهرداري‌هاي مناطق و نواحي دارند و در آنها بر اجراي دستورالعمل‌ها تأكيد مي‌شود.
نظر شما