اين بيماري‌ها عموما خوش‌خيم هستند اما به‌دليل تشخيص ديرهنگام، دردسرساز مي‌شوند و همه عمر بينايي كودك دلبند شما را تحت‌تأثير قرار مي‌دهند. اينجا مي‌توانيد با اين بيماري‌ها آشنا شويد و نشانه‌هاي هشدار‌دهنده آنها را بشناسيد.
- عفونت‌هاي چشم در نوزادي
التهاب ملتحمه در نوزادان، به‌دليل تماس با باكتري‌هايي كه در كانال زايماني وجود دارند اتفاق مي‌افتد. ملتحمه غشاي نازك و شفافي است كه روي سفيدي چشم (صلبيه) و سطح داخلي پلك‌ها را پوشانده است. التهاب اين غشا يكي از دردسرهاي نوزادان هنگام تولد است كه براي پيشگيري از آن، بلافاصله بعد از تولد در هر چشم نوزاد يك قطره نيترات نقره چكانده مي‌شود.
هرگاه صلبيه چشم نوزاد قرمز يا صورتي رنگ شود، دليل وجود عفونت در چشم است و بايد بلافاصله پزشك را در جريان قرار داد.
نوع ديگر التهاب چشم، نوع خفيف و مزمن است كه در بسياري از نوزادان ديده شده و اغلب يك چشم را مبتلا مي‌سازد. علائم اين نوع چشم درد، عبارت است از ريزش اشك، ترشحات سفيدرنگ در گوشه‌هاي چشم و روي لبه‌هاي پلك كه اين ترشحات ممكن است باعث چسبندگي پلك‌هاي چشم شود.
اين عارضه به‌دليل انسداد مجراي اشكي ظهور مي‌كند. در اين صورت بايد با ماساژ كناره بيني به طرف گوشه داخلي چشم، غدد را فعال كرد. اگر در اين كار موفق نشديد، به چشم‌پزشك مراجعه كنيد.
حفظ كردن چشم نوزاد از عفونت‌ها كار سختي نيست. چون در واقع مكانيسم حفاظتي چشم طوري است كه با ترشح اشك بسياري از ميكروب‌ها و گردوغبار هوا شسته شده و كاهش مي‌يابند.
- قبل از سن مدرسه درمان كنيد
بيماري‌هاي مختلفي مي‌تواند چشم كودكان را درگير كند. بچه‌هاي كوچك‌تر كه نمي‌توانند مشكلات بينايي خود را با شما در ميان بگذارند، معمولا در حال خاراندن يا ماليدن چشم ديده مي‌شوند، زياد پلك مي‌زنند، گاهي تمركز كافي ندارند، براي ديدن هر چيزي خيلي به آن نزديك مي‌شوند و گاهي سعي مي‌كنند با يكي از چشم‌هايشان اشيا و افراد را ببينند. حساسيت شديد به نور، قرمزي شديد چشم، ريزش بي‌دليل اشك از چشم، تغيير رنگ مردمك هم از ديگر علائم مشكلات بينايي ميان كودكان هستند. با اين حال بيشتر بيماري‌هاي چشمي كودكان مي‌توانند در سال‌هاي قبل از مدرسه تشخيص داده و درمان شوند. اين بيماري‌ها عبارتند از:
تنبلي چشم: در اين بيماري با وجود اينكه چشم ظاهرا سالم است اما ضعف دارد. يعني روند تكاملي كه بايد در چشم اتفاق بيفتد تا به ديد مناسب برسد ايجاد نشده. اگر تنبلي چشم درمان نشود، مي‌تواند باعث كم بينايي يا نابينايي شود. به همين دليل است كه در سنين قبل از مدرسه، تأكيد زيادي روي غربالگري تنبلي چشم وجود دارد. بهترين زمان درمان تنبلي چشم، قبل از رفتن به مدرسه است.
لوچي: لوچي به معني اختلاف و عدم‌تطابق در چشم‌هاست. اگر چشمي عدم‌تطابق مزمن داشته باشد، ممكن است دچار تنبلي شود. اين بيماري را در مراحل اوليه مي‌توان به وسيله تنظيم محور ديد معالجه كرد. جراحي يا عينك‌هاي مخصوص، مي‌تواند به درمان چشم كمك كند.
عيوب انكساري: نزديك بيني، دوربيني و آستيگماتيسم جزو عيوب انكساري هستند كه به سادگي با عينك زدن درمان مي‌شوند.
سرطان چشم: با وجودي كه انتظار داريم سرطان بيماري بزرگ‌تر‌ها باشد اما درباره چشم، اينطور نيست. رتينو پلاسما و سرطان كره چشم يك تومور بدخيم است كه اغلب در 3سال اول زندگي ظاهر مي‌شود و ممكن است باعث سفيدي مردمك و نابينايي شود.
آب مرواريد نوزادي: بله، نوزادان هم مثل پير‌ها آب‌مرواريد مي‌گيرند. علامت اين بيماري، تيره شدن تدريجي عدسي چشم است. نوزادان متولد شده با آب مرواريد مادرزادي، ممكن است در همان چند هفته اول تولد، نياز به عمل داشته باشند، برخي هم ممكن است در ۶ماهگي مجبور به استفاده از لنز باشند.
آب سياه مادرزادي: آب سياه هم اگرچه به‌عنوان يك بيماري چشمي در بزرگسالان شناخته شده، اما در كودكان احتمال بروز دارد. هر چند كه نادر است اما مي‌تواند زمينه ارثي داشته باشد. آب سياه مادرزادي نتيجه عدم‌تكامل كانال‌هاي چشم قبل از تولد است و به وسيله دارو و جراحي درمان پذير خواهد بود.
- رايج‌ترين بيماري چشمي كودكان
انحراف‌هاي چشمي با انواع مختلفي كه دارند، رايج‌ترين مشكل چشمي كودكان هستند. اين مشكل، مي‌تواند به شكل مادرزادي يا اكتسابي بروز كند؛ انحراف چشم مادرزادي در ۵ تا ۶ماه اول تولد اتفاق مي‌افتد و اگر بعد از اين سنين نمايان شود، اكتسابي است. انحراف چشم به معني ناهماهنگي حركت عضلات چشم يا ناتوانايي تمركز بين 2چشم است كه باعث مي‌شود چشم‌ها در جهات متفاوتي قرار بگيرند. نوعي از انحراف چشم كه 3تا 5درصد كودكان را مبتلا مي‌سازد اختلالي است كه در آن يك چشم نسبت به چشم ديگر اندكي چرخيده و منحرف مي‌شود كه البته اين مشكل در واقع مربوط به چشم نيست بلكه مغز عامل اصلي اين عدم‌هماهنگي است.
همچنين نوع ديگري از انحرافات چشمي در كودكان، مشكل عدم‌هماهنگي در تمركز بين 2چشم است. در اين عارضه يك چشم از چشم ديگر دوربين‌تر مي‌شود. اين مشكل بينايي كه 2تا 3درصد كودكان را مبتلا مي‌سازد به سختي قابل تشخيص است چرا كه كودكان اغلب متوجه اختلال در بينايي خود نمي‌شوند.
- نارس‌ها آسيب‌پذيرترند
بچه‌هاي نارس، آنهايي كه زود به دنيا مي‌آيند يا پس از تولد در دستگاه‌هاي اكسيژن گذاشته مي‌شوند، بسيار بيشتر از بقيه بچه‌ها در معرض بيماري‌هاي چشمي هستند. چون شبكيه جزو آخرين اندام‌هايي است كه تكامل پيدا مي‌كند. تولد زودرس باعث تشكيل بافت‌ها و عروق غيرطبيعي در سطح شبكيه مي‌شود كه نهايتا مي‌تواند به خونريزي و كنده شدن شبكيه منجر شود. بنابراين يك نوزاد نارس با وزن حدود ۱۵۰۰گرم و سن كمتر از ۷ماه جنيني، حتما بايد به وسيله چشم پزشك متخصص بررسي شود. از طرف ديگر، معمولا چون نوزادان نارس تنفس خوبي ندارند و بايد اكسيژن بگيرند در دستگاه‌هاي اكسيژن گذاشته مي‌شوند و همين امر باعث مي‌شود به ضايعات شبكيه در اثر نارس بودن شبكيه مبتلا شوند. پس هر نوزادي كه نارس به دنيا آمده بايد حتما پس از اكسيژن درماني توسط متخصص چشم پزشك در همان‌ماه اول زندگي مورد معاينه قرار بگيرد. خيلي نگران نباشيد چون با تشخيص سريع و به‌موقع اين ضايعات به راحتي با ليزردرماني سرپايي قابل پيشگيري هستند. اما اگر به‌موقع اقدام نكنيد، ممكن است مجبور شويد نوزادتان را به‌دليل خونريزي شبكيه جراحي كنيد. اين جراحي بسيار سنگين است و احتمال كاهش بينايي نوزاد پس از آن بسيار بالاست.
- شست‌وشوي چشم كودكان
وقتي چشم‌هاي كودكان سالم است نيازي به استفاده از قطره‌هاي استريل چشمي به‌خصوص در نوزادان نيست. فقط هنگام شست‌وشو براي نظافت چشم بايد از يك تكه پنبه استريل كه با آب جوشيده سرد شده مرطوب شده است چشم را از سمت داخل به سمت خارج تميز كرد. بهتر است براي هر چشم نوزاد، از يك تكه پنبه مرطوب استفاده كنيم. سپس دست خود را مرطوب كرده، با آن صورت نوزاد را تميز كنيم. پس از تميز شدن، با حوله كوچكي صورت نوزاد را خشك كنيم.
- اين هشدار‌ها را جدي بگيريد
نوزاداني كه بينايي آنها دچار مشكل است، معمولا علائمي دارند كه گاهي به‌خاطر بي‌توجهي والدين ناديده گرفته مي‌شوند و به همين دليل، كودك فرصت درمان و ترميم بينايي خود را از دست مي‌دهد. اگر علائم زير را در نوزاد يا كودك مشاهده كرديد، حتما با چشم‌پزشك مشورت كنيد.
در ۶ هفتگي، نوزاد بايد به نگاه والدين توجه و ديد خودش را متوجه آنها كند. در ۲ يا ۳ماهگي بايد اشياي رنگي را مورد توجه قرار دهد و آنها را لمس كند. اگر اين كار را نكرد، احتمال نقص در بينايي نوزاد وجود دارد.
حركات غيرمتقارن 2چشم و احساس لوچ بودن چشم‌ها بعد از ۴ماهگي طبيعي نيست.
مالش شديد چشم‌ها با دست و بي‌توجهي نوزاد به والدين در چند‌هفتگي، علائم عدم‌ديد طبيعي نوزاد است.
حركات چرخشي چشم‌ها طبيعي نيست.
هنگام تولد، رنگ قرنيه، عدسي چشم و محيط دروني چشم بايد شفاف باشد. هرگونه كدورت و سفيدي در چشم غيرطبيعي و نيازمند معاينه است.
نظر شما