شاید آنهایی که تجربه حضور در مدرسه را دارند، چندان از این موضوع دچار هیجان نشوند اما تعدادی از بچهها هستند که تا در مورد مدرسه با آنها صحبت میکنی، چشمانشان برق میزند، آب دهانی قورت میدهند و با افتخار اعلام میکنند که «میخواهند امسال به مدرسه بروند».
صحبت ما در مورد همین گروه است؛ کسانی که درابتدای مسیر هستند. تا به حال به این فکر کردهاید که چطور میتوانید این روزها را به خاطرهای به یادماندنی برای آنها تبدیل کنید؟
برای کاهش اضطراب و نگرانی، لذتبخشترکردن و ایجاد محیطی آرام در این روزهای ابتدایی راههای سادهای وجود دارد که انجامدادن آنها از عهده هر پدر و مادری
برمیآید.
یاد گذشتهها به خیر
در روزهای قبل از شروع مدرسه، از خاطرات خوب دوران مدرسه خودتان برایش تعریف کنید؛ اگر عکسی دارید به او نشان دهید و از احساسات خودتان در روزهای اول مدرسه برای او تعریف کنید.
آرام بخواب فرزندم!
از یکی دو هفته قبل برنامه خواب کودکتان را بهصورت غیرمستقیم تنظیم کنید. به این معنی که طی روز فعالیتهای بدنی مناسبی برای او برنامهریزی کنید تا شب خسته باشد و در عین حال محیط خانه را در ساعات ابتدایی شب آرام کنید تا بتواند شبها راحت بخوابد و صبحها نیز بهمرور او را زودتر از روزهای قبل بیدار کنید.
بزرگشدن تو چه زیباست!
بر وجه مثبت بزرگشدن فرزندتان تاکید کنید. به این معنی که از بزرگشدن او به عنوان اتفاقی خوب یاد کنید و رفتارهای متناسب با سن او را تشویق کنید؛ اما اگر اشتباهی مرتکب شد، به هیچ عنوان جملهای مثل اینکه «تو دیگه بزرگ شدی، آخه خجالت نمیکشی این کارهارو میکنی» به کار نبرید.
این کار حس بزرگشدن را برای او ناخوشایند میکند و عصبانیت ناشی از این صحبتها حتی ممکن است او را تشویق به کارهایی کند که شما نمیپسندید. در عین حال اگر مرتکب کار زشت یا اشتباهی شد، به هیچ عنوان او را با این عبارت که اگر این کار را در مدرسه انجام بدهی، معلم چنین میکند یا فلان اتفاق میافتد، نترسانید؛ این کار تنها تصوری ترسناک از مدرسه در ذهن او به جای میگذارد.
تو ارزش این هزینهها را داری
اگر مشکل مالی دارید و در تامین هزینه شهریه مدرسه یا خرید لوازم تحریر مشکل دارید، به هیچ عنوان آن را به کودکتان منتقل نکنید چرا که این موضوع در او احساس گناه ایجاد میکند؛ احساسی بد از اینکه بزرگ شده و باعث زحمت شما شده است.
سعی کنید خرید لوازم تحریر را تبدیل به خاطرهای لذتبخش برای او کنید. البته منظور این نیست که هر چه او خواست برایش تهیه کنید که این خود عواقب بدی به دنبال خواهد داشت. شما که میخواهید مقداری پول صرف این کار کنید، لطفا این کار را بدون منت گذاشتن و ابراز ناراحتی از اینکه مجبور به صرف این هزینه هستید، انجام دهید.
راضیام به رضای خدا
اگر مدرسه موردنظر شما به هر دلیلی کودکتان را ثبت نام نکرده، لطفا موضوع را تمام شده بدانید و از افسوسخوردن در این مورد جدا پرهیز کنید. توجه داشته باشید که این موضوع دیگر تمام شده و تکرار خاطره آن یادآور احساس شکست برای فرزندتان است؛ یادآوری این موضوع که «شما انتظار کاری را از او داشتید که او نتوانسته از عهده آن برآید» یعنی آسیب رساندن به اعتماد به نفس او.
راه مدرسه کدوم وره؟
در روزهای قبل از مدرسه، سعی کنید حتما با کودکتان سری به مدرسه او بزنید، اگر کودکتان اضطراب دارد، میتوانید چندینبار این کار را انجام دهید تا او کم کم با فضای مدرسه آشنا شود.
مشکلی نیست که آسان نشود
در این روزهای باقیمانده، میتوانید در مورد موضوعاتی که فکر میکنید میتواند باعث اضطراب کودکتان یا حتی خودتان شود، به صورت داستان صحبت کنید. به عنوان مثال داستان کودکی که از گمشدن در مدرسه میترسید، یا کودکی که ابتدا فکر میکرد معلمش او را دوست ندارد. توجه داشته باشید که این داستانها در صورتی تاثیر خواهند داشت که کودک مورد نظر در داستان بتواند با موفقیت مشکلش را حل کند.
البته هرچه موضوع داستان به مسائل ذهنی فرزندتان نزدیکتر باشد، تاثیر بیشتری خواهد داشت. یکی دیگر از عوامل مهم تاثیر داستان این است که تا آنجا که امکان دارد قهرمان داستان را شبیه به کودکتان توصیف کنید.
به عنوان مثال از نظر جنسیت، داشتن خواهر و برادر، محل زندگی و... هرچه این شباهتها بیشتر باشد، کودک شما الگوبرداری بیشتری با او کرده و اثر داستان برایش بیشتر خواهد بود.
همه چیز با برنامهریزی
در رابطه با ساعت شروع و پایان کار مدرسه اطلاعات دقیق کسب کنید؛ به ویژه در رابطه با ساعت تعطیلی مدرسه توجه داشته باشید که گاهی اوقات دیر کردن شما حتی در حد 5دقیقه میتواند در کودکتان اضطراب شدیدی ایجاد کند. اضطراب از اینکه شما او را فراموش کردهاید و دیگر او را دوست ندارید.
در بعضی مواقع ممکن است این اضطراب که با کمی بینظمی در روزهای ابتدایی سال تحصیلی ایجاد میشود تا مدتی باعث رنج کودکتان و شما شود.
نکته دیگر اینکه هیچوقت در مورد دور بودن مدرسه و یا بد مسیربودن جلوی فرزندتان اظهار ناراحتی نکنید چرا که میتواند در او 2 احساس مخرب و آزاردهنده ایجاد کند؛ اول آنکه شما برای به مدرسه بردن او رنج بسیاری متحمل میشوید و این شروع احساس گناه است و دیگر آنکه نکند این مسیر آنقدر دور یا سخت باعث شود که نتوانید به دنبال او بروید و او در مدرسه جا بماند و این نیز آغاز اضطراب و ترس خواهد بود.
نکته دیگر در رابطه با رفت و آمد کودک این است که برای او کاملا مشخص کنید که چهکس یا کسانی مسئول بردن و آوردن او از مدرسه هستند. البته هر چه تعداد این افراد کمتر باشد بهتر است، زیرا به کودک نیز آرامش بیشتری میدهد.
اینکه فرزندتان بداند چه کسی به دنبال او میآید، به نوعی در او این حس را ایجاد میکند که اتفاقات در اطراف او قابل پیشبینی هستند و این، اعتماد کردن به شرایط را برایش آسانتر میکند.
من در کنار تو هستم!
اگر کودکتان مستعد اضطراب است، سابقه مهد نداشته و احتمال میدهید در روزهای ابتدایی ابراز ناراحتی شدیدی بکند، پیشنهاد میشود که در این مورد حتما از قبل با مدرسه صحبت کنید و امکان حضورتان را در روزهای ابتدایی مدرسه با آنها بررسی کنید. البته در صورتی که شاغلید بهتر است از قبل با محل کار خود در رابطه با مرخصیهای پیشبینی نشده در هفته اول نیز هماهنگیهای لازم را به عمل آورید.
با بچهها مدارا
توجه داشته باشید که به هر صورت این تجربهای جدید برای کودکتان خواهد بود و داشتن کمی اضطراب کاملا طبیعی است.
این نگرانی ممکن است باعث شود او در هفته یا حتی ماه اول نتواند صبحانه بخورد و غذایش کم شود؛ لطفا در این موارد به او فشار نیاورید، این کار تنها اضطراب او را بیشتر میکند. مطمئن باشید گذشت زمان تا حد زیادی این مسائل را حل خواهد کرد.
والدین مضطرب = کودک مضطرب
مطمئن باشید اگر شما مضطرب باشید، هر چقدر هم که بخواهید در ظاهر خود را خونسرد نشان دهید، باز کودک شما متوجه این اضطراب خواهد شد. توجه داشته باشید که این برای کودک به این معناست که شما به او اطمینان ندارید و این خود به اعتماد به نفس او ضربه میزند و البته در او ایجاد اضطراب میکند. پس برای اضطراب خودتان قبل از آنکه باعث آسیب به کودکتان شود، فکری اساسی کنید.