همشهری آنلاین: محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تازه خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را به شورای حکام آژانس ارائه کرد.

به گزارش فارس، متن کامل این گزارش به شرح زیر است:

اجرای توافق پادمانی ان‌پی‌تی در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیر کل

1. مدیر کل روز 23 مه 2007 به شورای حکام درباره اجرای توافق پادمانی ان‌پی‌تی در جمهوری اسلامی ایران گزارش داد (GOV/2007/22). این گزارش به طور موازی پس از قطعنامه‌های 1696 (2006) و 1737 (2006) و 1747 (2007) به شورای امنیت نیز ارائه شد.
این گزارش شامل تحولات درباره اجرای توافق پادمانی ان‌پی‌تی در ایران از ماه مه 2007 است.

2. روز 24 ژوئن 2007، مدیر کل با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرد و در جریان آن دیدار توافق شد که در عرض 60 روز طرحی درباره چگونگی حل مسائل اجرای پادمانی باقیمانده اجرا شود که شامل مسائل باقیمانده در درازمدت می‌شد (GOV/2007/22 پاراگراف 9).
درباره مدالیته‌ها در این نشست‌هایی که به ریاست معاون مدیر کل در امور پادمان‌ها و معاون دبیر شورای امنیت ملی ایران برگزار شد، بحث گردید. این دیدارها در تاریخ 11-12 جولای 2007 و 20-21 آگوست 2007 در تهران و 24 جولای 2007 در وین برگزار شد.
در 21 آگوست طرحی (که پس از آن طرح کاری نامیده می‌شود) شامل تفاهم‌نامه‌هایی بین دبیرخانه و ایران درباره مودالیته‌ها، روندها و جدول زمانی برای حل این مسائل می‌شد، نهایی گردید. نسخه‌ای از این طرح کاری نیز پیوست شده است.
الف. فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی

3. از ماه مه 2007، ایران به آزمایش دستگاه‌های سانتریفوژ تکی، آبشارهای 10 و 20 تایی و یک آبشار 164 تایی در نیروگاه غنی‌سازی سوخت آزمایشی ادامه داده است. بین 17 مارس و 22 جولای 2007، ایران 14 کیلوگرم گاز یو‌اف6 به دستگاههای تکی تزریق کرد؛ هیچ ماده هسته‌ای به آبشارها تزریق نشد.

4. از فوریه 2007، ایران حدود 690 کیلوگرم یو‌اف6 به آبشارها در نیروگاه غنی‌سازی سوخت تزریق کرد که بسیار کمتر از میزان مجاز برای تاسیساتی با این طراحی است.
در حالی که ایران اعلام کرد به سطح غنی‌سازی تا 8/4 درصد اورانیوم 235 رسیده است، بالاتر ین سطح غنی‌سازی از نمونه‌های محیطی گرفته شده تاکنون از سوی آژانس از محتویات آبشارها و تجهیزات مربوطه 7/3 درصد است.
محاسبه جزئی‌تر مواد هسته‌ای که برای تایید سطح واقعی غنی‌سازی لازم است هنگامی انجام می‌شود که محصول از آبشارها خارج شود.
تا 19 آگوست 2007، 12 آبشار 164 تایی به طور همزمان کار می‌کردند و گاز یو‌اف6 به آنها تزریق می‌شد؛ یک آبشار دیگر نیز بدون یو‌اف6 کار می‌کرد؛ یک آبشار دیگر نیز در خلاء آزمایش می‌شد؛ و دو آبشار دیگر در دست احداث بود.

5. از 22 مارس 2007، آژانس پادمان‌هایی را در نیروگاه غنی‌سازی سوخت از طریق بازرسی‌های موقت، راستی‌آ‌زمایی اطلاعات مربوط به طرح، بازرسی‌های اعلام‌نشده و استفاده از اقدامات نظارتی و بازدارنده اجرا کرده است (GOV/INF/2007/10). تا آن زمان چهار بازرسی سرزده در این نیروگاه انجام شده است.

6. آژانس در 24 و 26 جولای 2007 به ایران پیش‌نویس سندی را داد که در آن جزئیات رویکرد پادمانی برای نیروگاه غنی‌سازی سوخت و پیش‌نویس پیوست تاسیسات آمده بود.
این سندها در جریان نشست فنی در تهران در ششم تا هشتم آگوست 2007 بحث شد. بحث‌های دیگر نیز به هدف نهایی کردن پیوست تاسیسات تا پایان سپتامبر 2007 انجام می‌شود.
ب. فعالیت‌های بازفرآوری

7. آژانس بر استفاده و ساخت سلول‌های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات تولید رادیوایزوتوپ‌های مولیبدنوم، ایودین و زنون» و رآکتور تحقیقات هسته‌ای ایران از طریق بازرسی‌ها و راستی‌آزمایی اطلاعات مربوط به طرح آن نظارت کرد. هیچ نشانه‌ای از فعالیت‌های مربوط به بازفرآوری در این تاسیسات وجود ندارد.
ج. پروژه‌های مربوط به آب سنگین

8. همانطور که روز 12 جولای 2007 از سوی ایران موافقت شد، آژانس راستی‌آزمایی اطلاعات مربوط به طراحی در رآکتور آی‌آر-40 را در 30 جولای 2007 انجام داد و به این نکته رسید که ساخت این تاسیسات در حال انجام است. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد عملیات در نیروگاه تولید آب سنگین هنوز در حال انجام است.
د. مسائل باقیمانده
د.1. همانطور که در نشست 11 تا 12 جولای 2007 توافق شد، آژانس در اول آگوست 2007 مسائل باقیمانده درباره آزمایشات جداسازی پلوتونیم را که در TRR انجام شده بود، به اطلاع ایران رساند(GOV/2007/8پاراگراف 20-21). روز هفتم آگوست 2007، در جریان نشست فنی در تهران، ایران اطلاعات بیشتر درباره توزیع گردش نوترون برای هسته‌ رآکتور و نقاط بازتابنده/ تعدیل‌کننده، جزئیات درباره فعالیت‌های گردش نوترون و اطلاعات درباره پرتوتابی را به اطلاع آژانس رساند. آژانس با استفاده از این اطلاعات اضافه، ارزیابی دوباره‌ای از فراوانی پی‌یو-240 را انجام داد که می‌توان از پرتوتابی هدفها انتظار داشت. این ارزیابی دوباره از این اطلاعات جدید با یافته‌های قبلی آژانس از نمونه های گرفته شده در جریان بازرسی‌ها مغایرت نداشت. آژانس با در نظر گرفتن همه اطلاعات در دسترس، به این نتیجه رسید که اظهارات ایران درباره این آزمایشات با یافته‌های آژانس درباره تاریخ، میزان و نوع مواد استفاده شده در این آزمایشات تطابق دارد (GOV/2006/53 پاراگراف 15-16). بنابراین این مسئله حل شده تلقی شد.

10. در نشست هفتم آگوست 2007، وجود و منبع آلودگی ذرات بسیار غنی‌شده اورانیوم در نمونه‌های گرفته شده از کانتینرهای سوخت مصرف شده در تاسیسات ذخیره سوخت مصرف‌شده در کرج مورد بحث قرار گرفت (GOV/2006/53 پاراگراف 17). ایران اعلام کرد دلیل این آلودگی نشست از قطعات مربوط به سوخت در تی‌آرآر بوده که در گذشته در این کانتینرها انبار می‌شد. دراین دیدار، ایران نسخه‌ای از یک گزارش را ارائه کرد که در آن تحقیقاتش درباره مشکل نشت سوخت در تی‌آر‌آر ارائه شده بود که حمایت فنی آژانس در ارتباط با آن در اوایل دهه 1990 فراهم شده بود. بر اساس این اطلاعات، آژانس به این نتیجه رسید که منبع اصلی پرتوتابی اورانیوم بسیار غنی‌شده در سیستم خنک‌کننده احتمالا شامل نشست از خود سوخت و آلودگی اورانیوم بسیار غنی‌شده پرتوتابی‌شده از سطح روکش فلزی است. علاوه بر این می‌توان ارزیابی کرد که اورانیوم طبیعی در آب‌سرد کن تی‌آر‌آی برای رقیق کردن سطح غنی‌سازی ذرات اورانیوم با غنای‌ بالا که در نمونه های گرفته شده از کانتینرها در کرج گرفته شد، کافی بوده است. ایران همچنین اطلاعاتی را درباره سوخت و تجمع اورانیوم برای همه تاسیسات سوختی در زمان تخلیه متوسط و نهایی ارائه کرد. این اطلاعات نشان می‌دهد در واقع چندین دستگاه کنترل سوخت نشت کرده و سوخت اعلام شده با آنچه برای اکثر ذرات اورانیوم با غنای بالا تخمین زده شده بود، تطابق دارد. آژانس به این نتیجه رسید که اظهارات ایران با یافته های آژانس مغایرت ندارد و اکنون این مسئله حل شده است.  .2 دستیابی به فناوری سانتریفوژ پی-1 و پی-2

11. آژانس به منظور تکمیل تحقیقاتش درباره میزان و ماهیت برنامه غنی‌سازی سانتریفوژ ایران نیاز به دسترسی به اطلاعات بیشتری دارد (GOV/2006/27، پاراگراف 10-13). این شامل اطلاعات مربوط به دستیابی به فناوری پی-1 در سال 1987، و پی-1 و پی-2 در اواسط دهه 1990 و اسناد حمایت‌کننده کافی و روشن کردن آن از سوی اشخاص مربوطه می شود. آژانس هنوز در انتظار :نسخه‌ دست‌نویس این شبکه د سال 1987 به ایران؛ روشن کردن تاریخ‌ و محتوای نقل و انتقالات در اواسط دهه 1990، و اطلاعات مربوط به خرید مگنت‌های مناسب برای سانتریفوژ‌های پی-2 است. ایران در بخشی از طرح کاری متعهد به فراهم کردن پاسخ هایی به سوالات مکتوب آژانس تا دو ماه آینده و روشن کردن و دسترسی به اطلاعاتی مانند اسناد حمایت‌کننده تا نوامبر 2007 برای حل این مسئله شد.
د.3.آلودگی

12. همانطور که پیش از این به شورای حکام گفته شد (GOV/2006/53 پاراگراف 24)، تحلیل نمونه‌های محیطی که در ژانویه 2006 از تجهیزات خریداری شده توسط یکی از روسای سابق مرکز تحقیقات فیزیک واقع در دانشگاه فنی در تهران گرفته شد، تعداد کمی از ذرات اورانیوم طبیعی و بسیار غنی‌شده را نشان داد. آژانس درخواست توضیح و اجازه برای نمونه‌گیری از دیگر تجهیزات و مواد مورد استفاده در مرکز تحقیقات فیزیک و دسترسی به یکی دیگر از روسای سابق این مرکز را داد (GOV/2006/53 پاراگراف 25). این درخواست‌ها هنوز از سوی ایران پاسخ داده نشده است. اگرچه همانطور که در طرح کاری ارائه شده، ایران با بحث بیشتر درباره این مسئله بر اساس سوالات کتبی آژانس و پس از حل مسائل مربوط به پی-1 و پی-2 موافقت کرده است.
د.4. سند فلز اورانیوم

13. به منظور درک چشم‌انداز کامل پیشنهادات دلالانی که فناوری غنی‌سازی سانتریفوژ را به ایران ارائه کردند، آژانس خواستار نسخه‌ای از سند 15 صفحه‌ای شد که روند تبدیل یواف‌6 به فلز اورانیوم و فشرده کردن و تراش فلز اورانیوم غنی‌شده و مصرف‌شده و تبدیل آن به شکل‌های کره ای شد (GOV/2005/87 پاراگراف 6). همانطور که در این طرح کاری ارائه شده، ایران اکنون با همکاری در این زمینه موافقت کرده است.
د.5. پولونیم-210

14. همانطور که در طرح کاری اشاره شده، ایران دو هفته پس از آنکه مسئله ارائه نسخه سند فلز اورانیوم حل شد، با فراهم کردن توضیحاتی درباره سوالات باقیمانده درباره فعالیت‌های مربوط به استخراج پولونیم موافقت کرد (GOV/2004/83 پاراگراف 79 تا 84).
د.6. معدن گچین

15. همانطور که در طرح کاری اشاره شد، ایران دو هفته پس از آنکه مسئله پلونیوم 210 حل شد، با فراهم کردن توضیحات مورد درخواست دباره معدن اورانیوم و فعالیت‌های تراکم در معدن گچین موافقت کرد (GOV/2005/67 پاراگراف 26تا 31).
ه. مطالعات

16. آژانس به منظور روشن شدن جنبه های خاص ماهیت و میزان برنامه هسته‌ای ایران درخواست ارائه توضیحات درباره مطالعات مربوط به تبدیل دی‌اکسید اورانیوم به یو‌اف4، آزمایش انفجاری قوی و طراحی وسیه پرتاب موشک را مطرح کرد (GOV/2006/15 پاراگراف 38 تا 40). تا این مرحله آژانس به ایران پیشنهاد فراهم کردن دسترسی به اسناد مورد اختیار مرتبط با این مطالعات را ارائه کرده است. همانطور که در طرح کاری اشاره شده، در حالی که ایران «اتهامات را «بی‌اساس و با انگیزه سیاسی» عنوان می‌کند، قرار است اسناد را مطالعه کرده و ارزیابی خود را به آژانس اطلاع دهد.
و. دیگر مسائل عملیاتی
و.1. تبدیل اورانیوم

17. آژانس ارزیابی خود از نتایج راستی‌آزمایی فهرست اموال مواد هسته‌ای در تاسیسات تبدیل اورانیوم را که در ماه مارس 2007 انجام شد، نهایی کرد و به این نتیجه رسید که فهرست اموالی که از سوی ایران ارائه شده با نتایج پی‌آی‌وی تطابق دارد.

18. در جریان گفت‌وگوهای اخیر در تاسیسات تبدیل اورانیوم که روز 31 مارس 2007 پس از پی‌آی‌وی انجام شد، حدود 63 تن اورانیوم به صورت یو‌اف6 تا 14 آگوست 2007 تولید شد که همگی تحت نظارت آژانس قرار دارد.
و.2. اطلاعات مربوط به طراحی

19. همانطور که در گزارش پیشین مدیر کل در 29 مارس 2007 اشاره شده (GOV/2007/22 پاراگراف 12 تا 14)، ایران به آژانس اطلاع داد که اجرای متن بخش کلی ترتیبات متمم تعدیل‌شده کد 3. 1 درباره فراهم کردن فوری اطلاعات مربوط به طراحی «به حال تعلیق درآورده» است. در نامه‌ای به تاریخ 30 مارس 2007، آژانس از ایران درخواست کرد در این تصمیم خود تجدیدنظر کند (GOV/INF/2007/8). درباره این مسئله پیشرفتی حاصل نشده است.
و.3. انتصاب بازرسان و ویزاها

20. ایران روز 12 جولای 2007 با انتصاب پنج بازرس جدید آژانس موافقت کرد (GOV/2007/8 پاراگراف 23) که این مسئله تعداد بازرسان در ایران را به 219 تن می‌رساند. ایران همچنین با فراهم کردن ویزای یک ساله برای 13 بازرس آژانس موافقت کرد.
و.4. دیگر مسائل

21. آژانس روز 25 جولای در نیروگاه تولید سوخت پی‌آی‌وی انجام داد که در آن زمان مقدار کمی از پودر اکسید اورانیوم طبیعی که قرار بود برای آزمایش روند مقدماتی ماده سوختی استفاده شود، پیدا شد. نصب تجهیزات این روند در مرحله پیشرفته قرار دارد اما این تاسیسات هنوز عملیاتی نشده است.
ز. خلاصه

22. آژانس می‌تواند عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام‌شده در ایران را اعلام کند. ایران به آژانس اجازه دسترسی به مواد هسته‌ای اعلام شده را داده و گزارشات محاسبات مواد هسته‌ای در ارتباط با مواد و تاسیسات هسته‌ای اعلام‌‌شده را ارائه کرده است.
اگرچه آژانس هنوز نمی‌تواند جنبه‌های خاص مربوط به میزان و ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تایید کند. لازم به ذکر است از اوایل 2006 تاکنون آژانس آن نوع اطلاعاتی که ایران پیش از آن فراهم می‌کرد را دریافت نکرده که این امر شامل متعاقب پروتکل الحاقی و به طور مثال اطلاعات مربوط به تحقیقات پیشرفته سانتریفوژی در حال انجام می‌شود.

23. طرح کاری گامی مهم به جلو است. اگر ایران در نهایت درباره مسائل باقیمانده در طولانی‌مدت توضیح دهد، آژانس در موضعی خواهد بود که تاریخچه برنامه هسته‌ای ایران را بازسازی کند. طبیعی است کلید اجرای موفقیت‌آمیز طرح کاری همکاری کامل و فعالانه ایران با آژانس و فراهم کردن همه اطلاعات و دسترسی به همه اسناد و اشخاص مربوطه برای آژانس به منظور ایجاد توانایی حل همه مسائل باقیمانده است. بدین منظور آژانس لازم می‌داند ایران به جدول زمانی که در آن طرح آمده و اجرای همه پادمان‌ها و اقدامات شفاف‌سازی از جمله اقداماتی که در پروتکل الحاقی آمده پایبند باشد.

24. زمانی که برنامه هسته‌ای گذشته ایران مشخص شد، ایران نیاز به ادامه اقدامات اعتمادساز درباره ماهیت و میزان برنامه هسته‌ای کنونی و آینده‌اش خواهد داشت. اعتماد به ماهیت کاملا صلح‌آمیز ایران نیاز به توانایی آژانس در ارائه اطمینان نه تنها درباره مواد هسته‌ای اعلام‌شده بلکه به همین میزان فقدان مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران از طریق اجرای پروتکل الحاقی دارد. بنابراین مدیل کل بار دیگر از ایران می‌خواهد پروتکل الحاقی را در سریعترین زمان ممکن همانطور که از سوی شورای حکام و شورای امنیت خواسته شده، تصویب و اجرا کند.

25. ایران مغایر با تصمیمات شورای امنیت فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی را به حال تعلیق درنیاورده و به انجام عملیات در نیروگاه آزمایشی غنی‌سازی سوخت و ساخت و ساز و عملیات در این سایت ادامه می‌دهد. ایران همچنین به ساخت رآکتور آی‌آر-40 و عملیات نیروگاه تولید آب سنگین ادامه می‌دهد.

26. مدیر کل به گزارش مقتضی ادامه خواهد داد.
البرادعی در ادامه متن تفاهم ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره حل مسائل باقیمانده را به گزارش خود پیوست کرده که پیش از این در سایت خبرگزاری فارس ارائه شده است.

کد خبر 32117

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز