پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۳۸۶ - ۱۶:۴۹
۰ نفر

همشهری آنلاین: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود ضمن اشاره صریح به همکاری ایران با این نهاد و پاسخ کامل و شفاف به کلیه سوالات، به منحرف نشدن برنامه هسته ایران به سمت فعالیت‌های غیر متعارف تاکید و اعلام کرده است:

ایران به سوالات آژانس درباره سانتریفیوژهای پی‌1 و پی‌2 پاسخ داده است و این پاسخ ها با یافته‌های آژانس انطباق دارد.
متن کامل گزارش محمد البرادعی که در وین اتریش، مقر آژانس منتشر شد به این شرح است:

1- در 30 اوت 2007 مدیرکل اجرای موافقتنامه پادمان های ان . پی . تی و مقررات مرتبط با قطعنامه های 1737 (2006) و 1747 (2007) شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (GOV/2007/48 و اصلاحیه یک ) را به شورای حکام گزارش کرد. این گزارش تحولات مرتبط از آن تاریخ به بعد را شامل می شود.

A - اجرای برنامه کار در رابطه با موضوعات باقیمانده.

2- در تاریخ 21 اوت 2007 دبیرخانه و ایران به تفاهمی درباره برنامه کار برای حل موضوعات باقیمانده اجرای پادمان ها دست یافتند (ضمیمه گزارش GOV/2007/48). از زمان گزارش قبل پیشرفت های ذیل در اجرای برنامه کار صورت پذیرفته است.

A - 1- سانتریفیوژهای پی یک و پی دو

روزشمار فعالیت‌ها از زمان گزارش قبلی به شرح زیر می‌باشد:

* در تاریخ 31 اوت 2007 آژانس سؤالات باقی مانده مربوط به برنامه غنی سازی اورانیوم پی یک و پی دو را به صورت مکتوب به ایران ارائه کرد.

* در 24 و 25 سپتامبر 2007 جلسه ای در تهران بین آژانس و مقامات ایرانی برای تشریح سؤالات داده شده به ایران برگزار شد.

* از 9 تا 11 اکتبر 2007 جلسه دیگری بین آژانس و مقامات ایرانی در تهران برگزار شد که در آن ایران به سؤالات آژانس پاسخ های شفاهی ارائه داد و آژانس توضیحات و روشنگری های بیشتری را خواستار شد.

* در 15 اکتبر 2007 آژانس پاسخ های مکتوب اولیه به سؤالات را دریافت کرد.

* از 20 تا 24 اکتبر 2007 یک تیم فنی آژانس به منظور مرور دقیق پاسخ ها و اسناد مثبته و مصاحبه با مسئولین مرتبط با برنامه غنی سازی اورانیوم پی یک و پی دو به تهران رفتند.

* از 29 اکتبر تا اول نوامبر 2007 آژانس به گفتگوهای خود با مقامات ایرانی درباره برنامه غنی سازی سانتریفیوژ ادامه داد.

* ایران اسناد مثبته و توضیحات مکتوب دیگری را ارائه کرد و آژانس گفتگوها و مصاحبه هایی را با مسئولین ایرانی درگیر در فعالیت های هسته ای در دهه 80 و 90 انجام داد.

* در 5 و 12 نوامبر 2007 ایران پاسخ های خود به سؤالات آژانس درباره برنامه غنی سازی اورانیوم پی یک و پی دو را به صورت مکتوب ارائه کرد.

A.1.1 - دستیابی به تأسیسات و فناوری چرخه سوخت طی سال های 1995-1972

4- بنا به گفته ایران، سازمان انرژی اتمی ایران در سال های اولیه قراردادهایی را با مجموعه ای از کشورهای فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا منعقد کرد تا بتواند به انرژی هسته ای و حد گسترده ای از خدمات مربوطه چرخه سوخت دست یابد اما بعد از انقلاب 1979 این قراردادها که ارزش کل آنها حدود 10 میلیارد دلار بود، اجرا نشد. ایران توجه را به این جلب کرد که یکی از قراردادها که در سال 1976 امضا شده بود برای توسعه کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی لیزر بوده است. مقامات عالیرتبه ایرانی گفتند که در اواسط دهه 1980 ایران به منظور احیای برنامه هسته ای خود و رفع نیاز فزاینده انرژی کشور، کار را با بسیاری از کشورها شروع کرد.

با استفاده از سرمایه گذاری های انجام شده تا آن زمان، ایران گفت که تلاشهایش را ابتدا بر تکمیل کارخانه انرژی هسته ای بوشهر متمرکز کرد و بدین منظور با نهادهایی ازجمله از کشورهای آرژانتین، فرانسه، آلمان و اسپانیا وارد گفتگو شد که موفقیتی حاصل نشد. همان زمان ایران تلاش هایی برای دستیابی به رآکتورهای تحقیقاتی از آرژانتین، چین، هند، شوروی سابق انجام داد که آنهم بی نتیجه ماند.

5- به موازات فعالیت های مربوط به کارخانه های انرژی هسته ای ایران شروع به ساخت زیربناهای پشتیبانی برای ایجاد مراکز فناوری هسته ای در اصفهان و کرج کرد. ولی جدای از فناوری تبدیل اورانیوم که از یک شرکت چینی بدست آمد ایران نتوانست تأسیسات یا فنآوری چرخه سوخت هسته ای از خارج دست یابد. در نتیجه به گفته ایران در اواسط دهه 80 تصمیم برای دستیابی به فناوری غنی سازی اورانیوم از بازار سیاه اتخاذ شد.

6- برای ارزیابی اطلاعات مشروح داده شده توسط ایران، آژانس گفتگوهایی را با مقامات عالیرتبه کنونی و سابق ایران انجام داد. آژانس همچنین اسناد مثبته از جمله قوانین، قرارداد با شرکت های خارجی، موافقتنامه ها با دیگر کشورها و بازدید از سایت های هسته ای ایران را بررسی کرد.

7- با توجه به سابقه طولانی و پیچیدگی برنامه و ماهیت دوگانه فناوری غنی سازی بر اساس اطلاعاتی که تا کنون در دسترس قرار دارد، آژانس در موقعیتی نیست که درباره ماهیت اولیه بخش هایی از برنامه نتیجه گیری کند. ممکن است زمانیکه ابعاد دیگر برنامه کار به ابعاد دیگر پرداخته خواهد شد و زمانیکه آژانس قادر باشد کامل بودن اظهارنامه های ایران را راستی آزمایی کند پاسخ به این سؤالات بیشتر روشن شود.

A.1.2 - دستیابی به فناوری غنی سازی پی یک

پیشنهاد سال 1987

8- همانگونه که قبلاً به شورای حکام گزارش شد (بندهای 14 و 15 گزارش GOV/2005/67) ایران در ژانویه 2005 کپی سند یک صفحه‌ای دست نویسی را به آژانس نشان داد که در آن پیشنهاد ارائه قطعات و تجهیزات مشخصی به ایران در 1987 توسط یک واسطه خارجی داده شده بود.

ایران در سال 2005 بیان داشت که این تنها شاهد مستند باقیمانده درباره دامنه و مدرجات پیشنهاد 1987 می باشد. در 9 اکتبر 2007 کپی آن سند به آژانس داده شد. برخی از جوانب خاصی از سند نشان می دهد تاریخ آن 1987 می باشد ولی منشأ سند هنوز مشخص نشده است.

9- در 5 نوامبر 2007، ایران سیر تاریخی به روز شده ای از ملاقات های بین ایران و شبکه تأمین را که طی سال های 1986 تا 1987 انجام شده بود ارائه کرد. ایران همچنان بر این نظر است که تنها تعدادی قطعات از دو سانتریفیوژ باز شده به اضافه اسناد و نقشه های پشتیبانی در 1987 توسط شبکه ارسال شده است.

ایران بار دیگر تأکید کرد که فناوری یا تجهیزات تبدیل و ریخته گیری اورانیوم را از شبکه دریافت نکرده است و درخواستی برای دریافت سند 15 صفحه ای که روش های کاهش UF6 به فلز اورانیوم و ریخته گری آن به نیمکره ها را تشریح می‌کند (بند 6 GOV/2005/87) ارائه نکرده است. به این نکات در بخش الف -3 زیر پرداخته شده است.

10- بنا به گفته ایران، تصمیم برای دستیابی به فناوری غنی سازی توسط رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گرفته و توسط نخست وزیر ایران تأیید شد.

در پاسخ به استفسارات آژانس درباره اسناد مرتبط دیگر درباره پیشنهاد 1987 در 8 نوامبر 2007 کپی سند محرمانه ای از رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به نخست وزیر به تاریخ 28 فوریه 1987 به آژانس ارائه شد که تأیید نخست وزیر در تاریخ 5 مارس 1987 را نیز در بر داشت. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در این مکاتبه بیان داشت که با فعالیت ها "باید به طور کاملاً محرمانه برخورد شود." در پاسخ به استفسار آژانس مبنی بر ا ینکه آیا هیچ بخش نظامی در این برنامه درگیر بوده است ایران بیان داشته که هیچ مؤسسه ای غیر از سازمان انرژی اتمی در فرآیند تصمیم گیری یا اجرای برنامه غنی سازی سانتریفیوژ دخالت نداشته است.

11- بر اساس مصاحبه های انجام شده با مقامات ایرانی و اعضای شبکه تأمین در دسترس اسناد محدود ارائه شده توسط ایران و اطلاعات خرید جمع آوری شده از طریق تحقیقات مستقل آژانس، آژانس نتیجه گیری کرده است که اظهارات ایران با اطلاعات در دسترس آژانس درباره دستیابی ایران به فناوری غنی سازی سانتریفیوژ پی یک اعلام شده در 1987 همخوانی دارد.

تحقیق و توسعه اولیه

12- ایران بیان داشته است که در طول مرحله اول تحقیق و توسعه P1 - R & D طی سال های 1993- 1987 تنها منابع انسانی و مالی محدودی (سه محقق) به این پروژه اختصاص داده است. بنا به گفته ایران، ایران بر درک کارکرد سانتریفیوژها، مونتاژ آنها و تولید داخلی قطعات تأکید شده بود. ایران همچنین بیان داشت که در این دوره کار تحقیق و توسعه فقط توسط سازمان انرژی اتمی ایران و بدون حمایت دانشگاه ها یا مرکز تحقیقات فیزیک (PHRC) انجام شد. به گفته ایران، هیچ تماسی در این دوره با شبکه تأمین برای درخواست حمایت در حل مشکلات فنی که ایران با آن مواجه شده بود برقرار نشد.

13- اظهارات ایران درباره این مرحله از تحقیق و توسعه با یافته های آژانس که بر مبنای مصاحبه های انجام شده با مقامات و اعضای شبکه هسته ای در دسترس، اسناد مثبته ارائه شده توسط ایران و اطلاعات خرید دریافت شده از طریق تحقیقات آژانس همخوانی ندارد. ولی نقش دانشگاه فنی که در آن آلودگی ذرات اورانیوم یافت شده است هنوز نیاز به بررسی دارد (به بخش A.2 نگاه کنید).

پیشنهاد 1993 و تحقیق و توسعه متعاقب آن

14- همانگونه که قبلاً به شورای حکام گزارش شد (بند 15 گزارش GOV/2006/15) اظهارات ایران و اعضای کلیدی شبکه تأمین درباره وقایع منجر شده به پیشنهاد اواسط دهه 90 در تعارض با یکدیگر می باشد.

طی جلسات برگزار شده در اکتبر 2007، ایران روزشمار به هنگام از وقایع 1993 تا 1999 را که برخی از جزئیات مربوط به ملاقات ها، افراد شرکت کننده و دریافت های تجهیزات سانتریفیوژ پی یک از طرف شبکه در طول این دوره را روشن می ساخت به آژانس ارائه کرد.

15- ایران مجدداً عنوان کرد که در 1993 شبکه عرضه به ابتکار خود به شرکت ایرانی پیشنهاد فروش فناوری غنی سازی را ارائه کرده است. این پیشنهاد به اطلاع رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران که عضو شورای انرژی اتمی کشور نیز بود رسیده بود. این پیشنهاد سپس توسط سازمان انرژی اتمی ایران دنبال شد (بند 16 گزارش GOV/2006/67).

16- آژانس تا کنون نتوانسته است اظهارات ایران درباره این که شبکه عرضه مبتکر پیشنهاد 1993 بوده است را تأیید کند. اطلاعات داده شده توسط ایران درباره دریافت ها و ملاقات های فنی بعد از 1993 با اطلاعات آژانس بر اساس مصاحبه های انجام شده با برخی از افراد شبکه مطابقت دارد. بر اساس مصاحبه های انجام شده با مقامات لیبی و اعضای شبکه تأمین و اطلاعات از منابع دیگر، آژانس نتیجه گرفته است که بیشتر اقلام مربوط به پیشنهاد 1993 ابتدائاً توسط لیبی سفارش شده بود اما در واقع به ایران در دوره 1994 تا 1996 تحویل شده است.

17- ایران اظهار داشته است در طول دوره 1993 تا 1999، کماکان با مشکلاتی پیرامون تولید قطعات سانتریفیوژ پی یک و ساخت سانتریفیوژهای مورد اطمینان از نوع پی دو بوده است. ایران گفته است که تنها تعداد محدودی نیروی انسانی تا 1997 در این پروژه درگیر بوده اند و اینکه حوالی 1998 مطالعات بیشتر تئوری و عملی در دانشگاه امیرکبیر آغاز شد. این اظهارات ایران در این زمینه با سؤالات فنی که از سوی پرسنل سازمان انرژی اتمی ایران از شبکه انجام شده است و اطلاعات مربوط به خریدها که در اختیار آژانس است تطابق دارد.

18- ایران اظهار نمود که آزمایش سانتریفیوژ پی یک را با موفقیت در اواخر دهه 1990 انجام داده و تصمیمی مبنی بر انجام تحقیق و توسعه با ابعاد وسیعتر اتخاذ شد که در نهایت منجر به کارخانه غنی سازی شد. در آن راستا ایران اظهار داشت که اماکنی را در هشتگرد کرج، نطنز و اصفهان قبل از تصمیم گیری ساخت کارخانه غنی سازی در نطنز مورد بررسی قرار داد. در طول این مدت فعالیت های خرید اقلام شدت یافت و تجهیزات خلأ و همچنین مواد خام ازجمله فولاد ماراجینگ و آلومینیوم با قدرت بالا از خارج تهیه گردید. ایران اسامی، محل ها و فعالیت های کارگاه های مربوط به تولید داخلی قطعات سانتریفیوژ را که اکثر این کارگاه ها متعلق به سازمان های صنایع نظامی بوده است را ارائه نمود

(GOV/2004/11,پارگراف 37) اطلاعات ارائه شده توسط ایران در رابطه با زمان این خریدها و میزان آن اقلام با یافته های آژانس مطابقت دارد.

A.1.3 - دستیابی به فنآوری سانتریفیوژ پی دو

19- ایران اظهار داشته است به منظور جبران قطعات پی یک تحویلی از شبکه که از کیفیت پایینی برخوردار بوده است، شبکه در جلسه 1996 در دوبی با ست کامل از نقشه های عمومی سانتریفیوژ پی دو را به ایران تحویل داد. این اظهارات در مصاحبه آژانس با افراد کلیدی شبکه مورد تأیید قرار گرفت.

20- ایران تأکید نمود که اگرچه نقشه ها در 1996 تحویل شد اما هیچ کاری در زمینه سانتریفیوژ پی دو تا سال 2002 آغاز نشد. بر اساس اظهارات مدیران عالیرتبه قبل و حال در سازمان انرژی اتمی ایران، ایران در آن زمان هنوز توانایی های فنی و علمی برای اشراف بر ساخت ماشین های سانتریفیوژ را بدست نیاورده بود.

آژانس اطلاعات قابل اطمینان در رابطه با خریدهایی از ماشین های سانتریفیوژ پی دو و یا اقلام مربوط به آن در این دوره زمانی را بدست نیاورده است (شاهد قبلی که در سند GOV/2006/15,پارگراف 18) نمی تواند کماکان مورد اشاره قرار گیرد.

21- در سال 2002 سازمان انرژی اتمی ایران قراردادی را با یک شرکت خصوصی برای ساخت سانتریفیوژ اصلاح شده P2 منعقد کرد. (GOV/2004/11- پارگراف 45) در 5 نوامبر 2007 آژانس یک کپی از قرارداد که محتوای آن با مصاحبه های قبل با صاحب شرکت که برای مصاحبه در این زمان در دسترس نبود، مطابقت داشت. قرارداد در مارس 2003 متوقف شد اما صاحب شرکت اظهار داشته است که او کار خود را با "ابتکار خودش" تا ژوئن 2003 ادامه داد.

22- صاحب شرکت در مصاحبه های قبلی اظهار داشت که قادر می توانست کلیه مواد خام و اقلام جزئی را به استثناء بربرینگ ها، روغن ها و مغناطیس ها، از منابع داخلی تأمین کند که این امر با اطلاعات خریدها که اخیراً در دسترس آژانس است مطابقت دارد. صاحب شرکت اظهار داشت که 150 مغناطیس با مشخصات پی دو تهیه و تلاش کرده است دهها هزار مغناطیس بیشتر را نیز تهیه کند اما این سفارش ها از سوی فروشندگان لغو شده است.

سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که پس از توقف قرارداد صاحب شرکت در صدد تأمین مغناطیس های اضافی برای سازمان بوده است که با شکست مواجه شد، این امر نیز با اطلاعات موجود در آژانس که بر اساس تحقیقاتش حاصل شده است مطابقت دارد. ایران تأیید کرد که روتورهای سانتریفیوژ P2 از نوع کمپوزیت در کارگاهی مستقر در سازمان صنایع دفاع (DIO) ساخته شده است (GOV/2004/34, پاراگراف 22).

23- بر اساس بازدیدهای انجام شده توسط بازرسان آژانس از کارگاه P2 در سال 2004، مطالعه قرارداد صاحب شرکت، گزارش کار و دفتر عملکرد، و اطلاعات موجود پیرامون درخواست های خرید، آژانس نتیجه گرفته است که اظهارات ایران پیرامون فعالیت های اظهار شده (R & D) در زمینه P2 با یافته های آژانس مطابقت دارد. نمونه های محیط زیست که از اماکن مربوط به (R & D) و تجهیزات برداشته شده است شواهدی از اینکه مواد هسته ای در این آزمایشات انجام شده باشد را نشان نمی دهد.

A.2- منشأ آلودگی

24- در 15 سپتامبر 2007 آژانس سؤالاتی را به طور مکتوب به ایران داد مرتبط با منشأ آلودگی ذرات اورانیوم در دانشگاه فنی به ایران ارائه نموده خواستار دسترسی به اسناد و افراد و نیز تجهیزات مربوطه و مکان های مربوطه نمونه برداری، سؤالات شامل منشأ ذرات آلودگی سند شماره (GOV/2006 53 پاراگراف 24)، نوع تجهیزات، استفاده فرضی از تجهیزات، اسامی افراد و نقش آنان و مؤسساتشان شامل مرکز فیزیک (PHRC) بر اساس برنامه کاری ایران می بایست پاسخ به سؤالات را ارائه و دسترسی های درخواستی در طی چند هفته آینده اعطا کند.

A.3- سند اورانیوم فلزی

25- آژانس در 8 نوامبر 2007 یک کپی از سند 15 صفحه ای که روش تبدیل UF6 به اورانیوم فلزی و ریخته گری آن را به صورت نیمکره را تشریح می کرد تحویل گرفت. ایران تأکید کرد که این سند همراه با اسناد P1 در 1987 دریافت شده است.

آژانس این سند را با پاکستان، کشوری که به عنوان مبدأ مطرح شده است در میان گذاشته و خواستار اطلاعات بیشتر شده است. ایران ادعا می کند موضوع تجهیزات تبدیل مجدد و تجهیزات ریخته گری که در پیشنهاد یک صفحه ای 1987 مطرح شده است با شبکه عرضه پیگیری نکرده است. علاوه بر آزمایشات تبدیل UF4 به فلز اورانیوم که در مرکز تحقیقات هسته ای تهران (بر اساس گزارش GOV/2004/60, ضمیمه پارگراف 2 ) آژانس هیچ شواهدی مبنی بر وجود فعالیت های تبدیل مجدد UF6 و ریخته گری در ایران ندارد. در عین حال لازم به ذکر می باشد خط تولید مقدار کم UF6 به فلز اورانیوم در تأسیسات UCF که توسط ایران نیز در پرسشنامه طراحی های اظهار شده است GOV/2003/75,) ضمیمه یک پاراگراف 3 ) وجود دارد.

بر اساس نتایج بازرسی های انجام شده، این خط ساخته نشده است.

A.4 پلونیوم-210

26- در 15 سپتامبر 2007 آژانس سؤالاتی در رابطه با فعالیت های ایران در پلونیوم ارائه و خواستار دسترسی به اسناد مربوطه و افراد گردید، سؤالات شامل دامنه و اهداف مطالعات پلونیوم 210 GOV/2004/11, Para 28 و ادعایی مبنی بر اینکه هیچ میزانی از بیسموت از خارج تهیه گردیده است و یا تلاشی در آن جهت انجام شده و یا اینکه مطالعات تئوری مربوطه و یا (R & D) در ایران انجام شده است یا خیر. بر اساس برنامه کار ایران پاسخ به سؤالات و درخواست و دسترسی درخواستی در چند هفته آینده معمول دارد.

A.5- معدن گچین

27- در 15 سپتامبر 2007 آژانس به صورت کتبی سؤالات را به صورت مکتوب در زمینه معدن گچین و درخواست دسترسی به اسناد، افراد و تجهیزات مربوطه را به ایران ارائه کرد. سؤالات شامل ، مشخص کردن مالکیت محدوده معدن، اکتشاف و استخراج و اینکه چرا اینگونه فعالیت ها در این محل انجام شده است، حال آنکه زیرساختار مناسب در جای دیگری وجود داشته است و اینکه چرا فعالیت های سازمان انرژی اتمی ایران در این معدن در سال 1993 متوقف شد GOV/2005/67 پاراگراف 26 مطرح کرده است. مطابق برنامه کار ایران باید پاسخ به سؤالات و دسترسی ها را ظرف چند هفته بدهد.

A.6- مطالعات ادعایی

28- آژانس از ایران خواسته است در اولین فرصت سؤالات در زمینه مطالعات ادعایی پیرامون تبدیل دی اکسید اورانیوم به UF4 (پروژه نمک سبز) آزمایشات مربوط به انفجار بالا و طراحی پرتابه ورود مجدد موشک GOV/2006/15 پاراگراف 36-36 را موردتوجه قرار دهد. مطابق برنامه کار ایران بایستی در چند هفته آینده به این موضوع بپردازد در عین حال آژانس مشغول اتخاذ ترتیباتی است که مدارک مربوطه دریافتی از طرف ثالث را با ایران در میان بگذارد.

A.7- ضمائم تأسیسات مربوط به کارخانه سوخت نطنز

29- در 17 و 18 سپتامبر 2007 یک تیم فنی آژانس با مقامات ایرانی جزئیات پیش نویس ضمائم تأسیسات مربوط به کارخانه سوخت نطنز را در اختیار گذاشتند بحث های بیشتر در 20 و 24 سپتامبر منجر به اجرایی شدن ضمیمه تأسیسات از تاریخ سپتامبر 2007 شد.

B- فعالیت های کنونی مرتبط با غنی سازی

30- در 3 نوامبر 2007 آژانس راستی آزمایی کرد که ایران نصب 18 زنجیره 164 تائی را در FEP تمام کرده و UF6 به تمام 18 آبشار تزریق کرده است. هیچگونه فعالیت در زمینه نصب ماشین سانتریفیوژ و یا نصب لوله گذاری سانتریفیوژ خارج از منطقه 18 آبشار اولیه انجام نشده است. کار نصب زیرساخت های سیستم های ثانویه مربوط و تزریق و خروج مواد ادامه دارد.

31- از فوریه 2007 تا کنون ایران حدود 1240 کیلو UF6 را به آبشارها در FEP تزریق کرده است. میزان تزریق کمتر از مقدار مورد انتظار در یک تأسیسات با چنین طراحی می باشد. در حالیکه ایران اظهار داشته به سطح غنای 4 و 8 دهم اورانیوم 235 FEP رسیده است، حداکثر غنایی که آژانس بر اساس نمونه گیری زیست محیطی از قطعات آبشارها و تجهیزات مربوطه انجام داده است 4 درصد می باشد. حسابرسی جزئی مواد هسته ای در انبارداری سالانه که قرار است از 16 تا 19 دسامبر 2007 انجام شود عملی خواهد شد. از مارس 2007 تا کنون جمعاً 7 بازرسی سرزده از FEP انجام شده است.

32- از اوت 2007 تا کنون ایران به آزمایش ماشین های سانتریفیوژ تکی، آبشارهای 10 و 20 تائی و نیز یک آبشار 164 تائی در قسمت کارخانه پایلوت غنی سازی (PFEP) ادامه داده است. از 23 جولای تا 22 اکتبر 2007، ایران 5 کیلو UF5 در ماشین تکی تزریق کرده است. هیچ موادی به آبشارها تزریق نشده است.

از 15 تا 18 سپتامبر 2007 آژانس یک راستی آزمایی پیرامون انبارداری فیزیکی در (PFEP) انجام داد اگر چه هنوز نتیجه بعضی از نمونه ها در دسترس نمی باشد ولی ارزیابی مقدماتی آژانس از این انبارداری اظهارات ایران را تأیید می کند.

33- اخبار زیادی در مطبوعات به نقل از مقامات عالیرتبه ایرانی در رابطه با R & D و آزمایشات مربوط به ماشین P2 در ایران GOV/2006/27 ،پاراگراف 14مطرح شده است. بر اساس مکاتبه انجام شده از سوی ایران به آژانس در 8 نوامبر 2007، ایران اعلام داشته "ایران به طور داوطلبانه آژانس را از وضعیت آزمایشات مکانیکی بدون تزریق UF6 مربوط به نسل جدید طراحی سانتریفیوژ مطلع شده است.

" در مکاتبات نیز اضافه شده است: " ایران موافقت کرد که در رابطه با نسل جدید سانتریفیوژها تبادل اطلاعات کند" و در این رابطه با آژانس در ماه دسامبر 2007 بحث خواهد کرد.

C- فعالیت های بازفرآوری

34- آژانس از طریق بازرسی های خود و راستی آزمایی اطلاعات طراحی به نظارت بر استفاده و ساخت سلول های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR)، تأسیسات تولید رادیو ایزوتوپ مولیبدنیوم، ید و زنون (تأسیسات MIX) و رآکتور تحقیقات هسته ای ایران (IR-40) ادامه داده است. هیچ نشانه ای از فعالیت های مرتبط با بازفرآوری در این تأسیسات وجود نداشته است.

D- پروژه های مرتبط با آب سنگین

35- آژانس در 11 نوامبر 2007 به راستی آزمایی اطلاعات طراحی در IR-40 پرداخته و توجه کرد که ساخت تأسیسات در حال پیشرفت است. تصویربرداری ماهواره ای ظاهراً نشان می دهند کارخانه تولید آب سنگین در حال عملیات است. با توجه به اینکه پروتکل الحاقی همچنان اجرا نشده باقی مانده است، آژانس به این تأسیسات دسترسی روتین ندارد، می بایستی بر تصویر برداری های ماهواره ای تکیه کند.

E - دیگر مسائل اجرایی

E.1- تبدیل اورانیوم

36- در طول مدت انجام عملیات تبدیل اورانیوم در UCF، که از تاریخ 31 مارس 2007 آغاز شد تا 5 نوامبر 2007 تقریباً 78 تن اورانیوم به شکل UF6 تولید شده است. این رقم، مجموع حجم تولید UF6 را در UCF از مارس 2004 را به حدود 266 تن می رساند که تمامی آنها تحت نظارت و مراقبت آژانس قرار داشته اند.

E.2- اطلاعات طراحی

37- آژانس در 30 مارس 2007 از ایران درخواست نمود تا تصمیم خویش در خصوص تعلیق اجرای متن اصلاح شده کد 3.1 ترتیبات فرعی (GOV/2007/22 بخش 14-12) را مورد تجدید نظر قرار دهد، لیکن هیچ پیشرفتی در خصوص این مسئله وجود نداشته است.

E.3- دیگر مسائل

38- آژانس به منظور راستی آزمایی و ممهور کردن سوخت جدید پیش بینی شده برای نیروگاه هسته ای بوشهر در تاریخ 26 نوامبر 2007 و قبل از حمل سوخت از روسیه به ایران ترتیباتی اتخاذ کرده است.

F- خلاصه گزارش

39- آژانس قادر شده است عدم انحراف موارد اعلام شده هسته ای در ایران را راستی آزمایی نماید. ایران دسترسی آژانس به مواد اعلام شده هسته ای را فراهم ساخت و گزارش های حسابرسی لازم در ارتباط با مواد و فعالیت های اعلام شده هسته ای را ارائه داده است.

ایران یک (متن) ضمیمه تأسیسات برای FEP را منعقد کرد. به هر حال بایستی توجه داشت که از اوایل 2006 آژانس این گونه اطلاعات را که ایران پیشتر پیرو پروتکل الحاقی و اقدامات شفاف سازی در اختیار می گذاشت، دریافت نداشته است. در نتیجه آگاهی آژانس درباره برنامه جاری هسته ای ایران در حال تنزل بود.

40- ایران بر خلاف تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد، با ادامه دادن عملیات PFEP (کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت) و FEP (کارخانه غنی سازی سوخت) فعالیت های مرتبط با غنی سازی را به حال تعلیق در نیاورده است. ایران همچنین به ساخت IR-40 و عملیات کارخانه تولید آب سنگین ادامه داده است.

41- دو مسئله عمده مرتبط با گستره و ماهیت برنامه هسته ای ایران باقی مانده است: برنامه سانتریفیوژ غنی سازی گذشته و کنونی ایران و مطالعات ادعا شده. آژانس قادر شده است نتیجه بگیرد که پاسخ های ارائه شده در خصوص گذشته اعلام شده برنامه های سانتریفیوژهای P1 و P2 منطبق با یافته هایش بوده است.

آژانس در عین حال همچنان به دنبال تثبیت ( این مطلب) خواهد بود و به تکمیل اقدامات راستی آزمایی اظهارات ایران ادامه می دهد. آژانس در نظر دارد طی چند هفتة آینده روی موضوع آلودگی و همچنین مطالعات ادعا شده و دیگر فعالیت هایی که می تواند ابعاد نظامی داشته باشد، متمرکز شود.

42- ایران دسترسی کافی به افراد را فراهم ساخته، به موقع به سؤالات پاسخ داده و به ارائه توضیحات در خصوص موضوعات مطرح شده در چارچوب برنامه اقدام شتاب بخشیده است.

در هر حال همکاری ایران بیشتر حالت واکنشی داشته است تا حالت فعال، همانگونه که قبلاً عنوان شد، همکاری فعال و شفافیت کامل ایران برای اجرای کامل و سریع برنامه اقدام ضروری است.

43- به علاوه ایران نیاز دارد به اعتمادسازی در مورد گستره و ماهیت برنامه کنونی خود ادامه دهد. اعتماد به ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته ای ایران مستلزم این است که آژانس قادر باشد نه فقط درباره مواد اعلام شده هسته ای بلکه با همین درجه اهمیت در باره نبود مواد و فعالیت های اعلام نشده هسته ای در ایران، تضمین ارائه کند. اگرچه آژانس غیر از مواردی که در چارچوب برنامه بدانها پرداخته می شود درباره مواد و فعالیت های هسته ای اعلام نشده احتمالی در ایران اطلاعات قطعی ندارد، لیکن آژانس در موقعیتی نیست که بدون اجرای کامل پروتکل الحاقی، در خصوص نبود مواد و فعالیت های هسته ای اظهار نشده در ایران تضمینات معتبری ارائه کند.

این امر به ویژه با توجه به فعالیت های اعلام نشده ایران طی نزدیک به دو دهه برای بازسازی اعتماد به ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته ای این کشور، حائز اهمیت می باشد. مدیرکل بنابراین بار دیگر مصرانه از ایران می خواهد پروتکل الحاقی را در اولین فرصت ممکن اجرا کند.

مدیرکل همچنین بار دیگر مصرانه از ایران می‌خواهد تمامی اقدامات اعتمادسازی که توسط شورای امنیت الزامی گشته ازجمله غنی سازی فعالیت های مرتبط با غنی سازی را به اجرا درآورد.

44- مدیرکل به نحو مقتضی به گزارش دهی خود ادامه خواهد داد.

کد خبر 36678

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز