وقتی هم از ما میپرسد که آیا مشکل خاصی داری که به فکر آزمایش افتادهای، جواب میدهیم که: «نه، فقط برای چکآپ!»علیرغماین که برخی از بیماریها تنها به صورت تصادفی و از خلال همین آزمایشها تشخیص داده میشوند، محققان متوجه شدهاند که اغلب این آزمایشها بیحاصل و باعث اتلاف وقت مریض و دکتر، هر 2 میشود.
بر اساس یک مطالعه جدید که محققان دانشگاه پیتسبورگ در آمریکا آن را انجام دادهاند، سالانه تنها در آمریکا بیش از 63 میلیون نفر بزرگسال برای درخواست آزمایش چکآپ به پزشکان مراجعه میکنند، طوری که «مراجعه سالانه برای چکآپ» به اولین دلیل مراجعه به پزشک طی سالهای گذشته در این کشور تبدیل شده است. محاسبات نشان میدهد این ویزیتها در کل بیش از 8/7 بیلیون دلار خرج برمیدارد.
به گزارش رویترز، بررسیهای این محققان به این نتیجه رسیده که 80 درصد این آزمایشها، هیچگاه انجام نمیشوند. همچنین بررسی دقیق این آزمایشها و محاسبات محققان نشان داده که بیشتر این آزمایشها، که حدود 350 میلیون دلار هزینه داشته است، بیمورد بوده و انجام دادن یا ندادن آنها هیچ فرقی به حال بیمار نداشته است.
در این مطالعه، زمان هر جلسه ویزیتهای این چنینی، 23 دقیقه و هزینه آنها، با توجه به هزینه آزمایشگاه و رادیوگرافی، حدود 116 دلار برآورد شده است.
این محققان که نتیجه مطالعهشان را در نشریه «آرشیو پزشکی داخلی» منتشر کردهاند، تاکید میکنند که تشویق افراد به انجام دورهای آزمایشها، بدون هیچ راهنما و دستورالعملی و به طور بیقید و شرط، هم هزینه و هم وقت پزشکان و بیماران را تلف میکند و باید به طور جدی در آن تجدیدنظر کرد.
البته هیچیک از این محققان و نیز سایر کارشناسان، لزوم انجام آزمایشهایی، قبل از بروز علائم خاص، را رد نمیکنند. برخی از بیماریها، مانند سرطان کولون، سرطان دهانه رحم یا سرطان پستان، را میتوان با انجام آزمایشهای غربالگری، خیلی زودتر از بروز علائمشان ردیابی کرد.
به همین علت است که برای این بیماریها، آزمایشهایی مانند آزمایش خون مخفی در مدفوع، آزمایش پاپاسمیر یا ماموگرام در خواست میشود. همچنین برخی بیماریهای متابولیک هستند که میتوان با انجام آزمایشهایی، زودتر به وجود آنها پی برد. بیماریهایی مثل چربی بالای خون، فشار خون بالا، و نیز دیابت.
با این حال خیلی مهم است که چه موقع و در چه افرادی این آزمایشها انجام شود؛ طوری که هم مطمئن باشیم همه افراد در معرض خطر را پوشش دادهایم و هم این که از اتلاف هزینه، وقت و انرژیمان برای انجام ویزیتها و آزمایشهای بیمورد، جلوگیری کرده باشیم.
من این که بسیاری موارد نیز با یک معاینه دقیق بدنی قابل تشخیصاند و میتوانند خیال پزشک را از بابت نبودن بیماری راحت کنند. بنابراین در صورتی که پزشک شما قصد درخواست آزمایش را ندارد، بهتر است بیجهت به او در این باره اصرار نکنید.