مهدی خندان: اسکناس مهم‌ترین وسیله داد و ستد در دنیا بوده و با وجود استفاده روز افزون از پول الکترونیکی هنوز ارزش خود را حفظ کرده است.

اسکناس‌های کاغذی برای اولین بار در چین و در قرن هفتم میلادی رواج یافت. بیشتر اسکناس‌های امروزی از جنس کاغذ  ، پنبه یا ترکیبی از آنها و یا کاغذ با ترکیبی از کتان یا الیاف پارچه ساخته می‌شوند.

اسکناس‌های کاغذی به ویژه در شرایطی که رطوبت جذب کند به سرعت از بین می رود. این اسکناس ها با وجود داشتن واتر مارک و نخ امنیتی به راحتی جعل می شود و امروزه با پیشرفت کپی های رنگی و اسکنرها این کار آسان تر شده است.

با این روند به تدریج اسکناس‌های معمولی جای خود را به اسکناس‌های پلاستیکی می‌دهد.استرالیا سرآمد فناوری تولید پول پلاستیکی در دنیاست.

برای اولین بار در سال 1988 رزرو بانک استرالیا اسکناس پلاستیکی 10دلاری را به یادبود جشن 200سالگی تاسیس این کشور منتشر کرد و تا سال 1996 تمام اسکناس‌های رایج استرالیا به اسکناس پلاستیکی تبدیل شد.

در حال حاضر سالانه 18 میلیارد قطعه اسکناس پلاستیکی در این کشور تولید می شود. که البته این رقم، مجموع تولید داخل و سفارش چند کشور دیگر را نیز دربرمی‌گیرد.

اسکناس‌های پلاستیکی از جنس پلیمر صاف و بدون تخلخل تولید گردیده و برای محافظت و تمیزی بیشتر با یک لایه روکش پوشانده شده است.

این اسکناس‌ها از نظر دوام4 تا 5 برابر با دوام تر از اسکناس‌های معمولی بوده و به علت دارابودن بخش شفاف که  به این وسیله می توان طرف دیگر اسکناس را دید، قابل کپی ، اسکن یا جعل نیستند.

همچنین اسکناس‌های پلاستیکی دارای نرمی و لطافت قابل قبول و ضد آب بوده و می توان بعد از  فرسوده شدن آن‌را به مواد دیگری باز یافت کرد.

تکنیک چاپ بر روی این اسکناس‌ها بسیار شبیه نوع معمولی و با افزودن مرکب به سطح آن است.

مواد اولیه تولید این نوع اسکناس‌ها در سراسر دنیا توسط شرکت سی‌کی یورنسی. ی. تی. ال‌.تی. دی عرضه می شود .

در حال حاضر حدود 30 کشور دنیا از اسکناس‌های پلاستیکی استفاده می کنند.  که استرالیا ، چین، برزیل، مکزیک، اندونزی، تایلند، سنگاپور، نپال، نیوزلند، شیلی، رومانی و کویت از جمله این کشورها هستند.

رزرو بانک استرالیا با همکاری موسسه شیمی بلژیک، تحقیقات وسیعی در باره  این اسکناس‌ها انجام داده و با این تحقیقات نسل جدید ورق اسکناس پلیمری تولید شده است.

همچنین وزارت خزانه‌داری آمریکا در حال تحقیق در باره این اسکناس‌ها برای تولید و انتشار عمومی آن است.

این درحالی است که هنوز در کشور ما از اسکناس‌های به اصطلاح کاغذی که بیشترین ماده تشکیل دهنده آن را الیاف پنبه تشکیل می‌دهد، استفاده می شود و این نوع اسکناس در مقایسه با اسکناس‌های پلاستیکی که اکنون در بخش عمده‌ای از کشورهای جهان استفاده می‌شود از عمر مفید بسیار کمتری برخوردار هستند. 

با این وجود شاید بتوان با افزودن مواد پلیمری به خمیر کاغذ اسکناس یا قرار دادن روکش پلاستیکی ، دوام و قوام اسکناس‌های کاغذی را افزایش داد اما راهکار بهتر آن است که در واحدهای پر مصرف از اسکناس پلاستیکی استفاده کنیم.

گرچه با توجه به روند رو‌به رشد استفاده از اسکناس‌های پلاستیکی ، به نظر می رسد در آینده‌ای نزدیک در سراسر جهان اسکناس‌های پلاستیکی جایگزین اسکناس‌های معمولی می‌شود.

کد خبر 32427

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز