ویتامین ث، سومین ترکیبی از این گروه بود که دانشمندان شناختند و به همین دلیل هم بعد از آ و ب، حرف سوم الفبا را برای نام‌گذاری آن انتخاب کردند.در سال 1970 لینوس پاولینگ، برنده جایزه نوبل، کتابی با عنوان «سرماخوردگی و ویتامین ث» نوشت و مردم را تشویق کرد تا هرروز هزار میلی گرم از این ویتامین را مصرف کنند.
اگرچه امروز به طور متوسط، روزانه 60 میلی گرم از آن توصیه میشود که تقریبا به اندازه یک لیوان آب پرتقال است؛ با این‌حال، در طول این سال‌ها خواص معجزه‌آسای ویتامین ث به اثبات رسیده است.
برپایه آخرین تحقیقات، به تازگی دانشمندان متوجه شدهاند که ویتامین ث میتواند رشد بعضی از غدههای سرطانی را به تاخیر اندازد. این مطالعه جدید که در مجله سلول سرطانی چاپ شده تاییدی است بر این باور عمومی که ویتامین ث و آنتی اکسیدان‌های دیگر قادرند رشد تومور را کند کنند، البته با این توضیح که مکانیسم عملشان با چیزی که دانشمندان پیش ازاین فکر میکردند متفاوت است.
محققان ابتدا سلولهای سرطانی انسان (لنفوم و سرطان پروستات) را به موش منتقل کرده و سپس به آن موش ها ویتامین ث دادند. آنها مشاهده کردند که مصرف ویتامین ث و ان-استیل سیستئین که هر 2 آنتی اکسیدان هستند، توانست رشد سلولهای سرطانی را در این موش‌ها محدود کند. اگر یادتان باشد آنتی اکسیدانها موادی در غذا هستند که جلوی آسیب رادیکالهای آزاد را میگیرند. ویتامین ث و ای (C,E) وهمچنین بتا کاروتن از مشهورترین آنتی اکسیدانها هستند.
پیش از این دانشمندان فکر میکردند ویتامین ث با پیشگیری از اثر تخریبی رادیکالهای آزاد بر روی DNA از سرطان جلوگیری میکند. اما در تحقیقات جدید که پروفسور چی دانگ در دانشگاه جانز هاپکینزدر بالتیمور انجام داده مشخص شد کهآنتی اکسیدانها طور دیگری عمل کرده و تحت شرایطی خاص توانایی رشد تومور را تضعیف میکنند. بد نیست بدانید درک چنین مکانیسم‌هایی میتواند به دانشمندان کمک کند تا راههای بهتری برای مبارزه با سرطان پیدا کنند.
دست اندر کاران این مطالعه معتقدند احتمال دارد سرطان کولون و رحم هم مستعد درمان با ویتامین ث باشند و لازم است این بررسی در مورد آنها نیز انجام شود.
در سال 1970 ینوس پاولینگ هم درباره اثر ضد سرطانی ویتامین ث بحث کرده بود. او هم فهمیده بود که در شرایطی خاص ، ویتامین ث جلوی تشکیل تومور را میگیرد اما نتوانسته بود مکانیسم آن را خوب توضیح دهد.
ویتامین ث، یار دیابتیها
تحقیقات نشان داده ویتامین ث میتواند بعضی عوارض دیابت را هم کم کند. یه نظر میرسد ویتامین ث این کار را با از بین بردن رادیکالهای آزاد مخرب بافت که در دیابتیها بیش از حد تولید میشود؛ انجام میدهد. قند خون بالا در دیابت نوع یک موجب تغییراتی در میتوکندری – بخشی از سلول که با سوزاندن مواد، انرژی تولید می کند- می شود که افزایش تولید رادیکالهای آزاد را در این بخش از سلول به دنبال دارد.
محققان دریافتهاند که متاسفانه این تغییر تامدتی طولانی پس از طبیعی شدن قندخون ادامه پیداکرده و میتواند منجر به قطع عضو، بیماری قلبی و کوری در بیماران دیابتی شود. این ویتامین با تصفیه رادیکالهای آزاد و رساندن سطح آنها به حد طبیعی، از اثر تخریبی آنها پیشگیری میکند. با این وجود دانشمندان هنوز معتقدند مکملهای این ویتامین نباید بیرویه و خودسرانه مصرف شود. چون مصرف طولانی مدت ومقادیر زیاد آن ممکن است برای بیماران زیانهایی به بار آورد.
ویتامین ث علیه آرتریت
محققان دانشگاه منچستر ومرکز تحقیقات آرتریت طی بررسی 25 هزار نفر به مدت 8 سال تاثیر رژیم غذایی را بر آرتریت مشاهده کرده و متوجه شدند مصرف نکردن میوه و سبزی- به‌خصوص از نوعی که ویتامین ث دارد- خطر آرتریت (التهاب مفاصل) را زیاد میکند.
پروفسور دیوید اسکات رئیس انجمن روماتولوژی انگلیس نیزمعتقد است ارتباط قوی بین ایجاد بعضی از انواع آرتریت و کمبود ویتامین ث در غذای افراد وجود دارد. به طوری که شاید بتوان کمبود این ویتامین را هم مانند سیگار کشیدن یکی از عوامل خطر (ریسک فاکتور)آرتریت روماتویید دانست. علاوه بر این میشود فهمید که تغذیه هم میتواند نقش مهمی در درمان آرتریتهای التهابی ایفا کند.
ویتامینی بر ضد پره اکلامپسی
محققان مرکز تحقیقات زنان مگی و دانشگاه پزشکی پیتز بورگ دریافتند حتی مقادیر کمی کمبود ویتامین ث میتواند اثر بدی بر انعطاف پذیری رگها و ایجاد فشار خون حاملگی داشته باشد. (فشار خون حاملگی یا پره اکلامپسی با فشار خون بالا، ورم مفاصل و وجود پروتئین در ادرار مشخص میشود و یکی از علل مرگ مادر و جنین و ناتوانی ها و مرگ نوزادان است.)
آنها متوجه شدند محدودیت مصرف ویتامین ث در موشهای باردار موجب افزایش سختی رگها میشود، در حالی‌که درموش‌های غیر حامله چنین اتفاقی نمی افتد که احتمالا به دلیل تغییرات فیزیولوژیک طبیعی در این دوران است.
ویتامین سالمندان
بررسیهای محققان دانشگاه کلرادو نشان داده سالمندان با مصرف ویتامین ث میتوانند با استرس اکسیداتیو در سلولهایشان (که ممکن است موجب تخریب بافت شده و در عملکرد طبیعی فیزیولوژیک بدنشان اختلال ایجاد کند) مقابله کنند.
اگرچه اکسیژن برای زندگی تمام موجودات زنده زمین لازم است، اما اکسیژن اگر با بعضی از مولکول‌ها ترکیب شود میتواند رادیکالهای آزاد اکسیژن را تولید کند که دشمن حیات به حساب می‌آیند. افزایش این مولکول‌های مخرب در بدن ایجاد شرایطی به نام «استرس اکسیداتیو» میکند. با افزایش سن این اثر بیشتر و بیشتر میشود به طوری که محققان معتقدند بسیاری از عوارض پیری ناشی ازتخریب بافتی دراثر همین استرس اکسیداتیو است.
به تازگی محققان متوجه شدهاند که این استرس در کاهش متابولیسم استراحت در سالمندان هم موثر است. یعنی افراد پیر در حال استراحت کالری کمتری نسبت به جوان‌ترها میسوزانند. این محققان معتقدند با دادن آنتی اکسیدان به سالمندان میتوان با اثرات تخریبی رادیکالهای آزاد مقابله کرده و دوران پیری افراد را سالمتر کرد.
آنها در بررسیهای خود به این نتیجه رسیدند که با تزریق ویتامین ث به سالمندان 60 تا 74 ساله میتوان متابولیسم استراحت آنها را تا حد 100 کالری در روز بالا برد. این تحقیق اهمیت مصرف ویتامین ث را در کاهش اضافه وزن ناشی از پیری و بعضی بیماریهای حاصل از آن نشان میدهد.
یک مرکز پزشکی در سانفرانسیسکو پس از بررسی ارتباط سطح ویتامین ث و عفونت هلیکوباکتر پیلوری در مجله امریکایی تغذیه اعلام کرد که هرچه مقدار ویتامین ث در خون فرد کمتر باشد احتمال ابتلای او به عفونت هلیکوباکتر پیلوری بیشتر است. لازم است بدانید این باکتری عامل زخم معده واثنی عشر و سرطان معده شناخته شده!
ویتامین ث و سرماخوردگی
پیش از این دانشمندان فکر میکردند مصرف مکملهای ویتامین ث میتواند در بهبود سرماخوردگی موثر باشد اما تحقیقات جدید نشان داده که این ویتامین تاثیری در کاهش مدت و شدت این بیماری ندارد مگر در افرادی که در زمان طولانی در معرض استرس زیاد قراردارند مانند دوندههای دو ماراتن و اسکی بازان و سربازان تحت آموزش! این افراد خاص اگر به طور منظم و روزانه ویتامین ث مصرف کنند 50 درصد کمتر سرما میخورند.
پروفسوری از دانشگاه هلسینکی در فنلاند معتقد است اثر ویتامین ث در سرماخوردگی به‌قدری ناچیز است که نمیارزد بخاطر آن 365 روز سال آن را بخوریم تا مبادا سرما بخوریم !و بالاخره این که دانشمندان دانشگاه پنسیلوانیا به این نتیجه رسیدهاند که تنها یک آنتی اکسیدان به تنهایی نمیتواند جلوی بیماری را بگیرد و این کل رژیم غذایی است که اهمیت دارد. ویتامین ث هم در بدن مفید است اما به شرط این که «ژنوتوکسین» ایجاد نکند.
تحقیقات نشان داده مصرف ویتامین ث طبیعی، یعنی میوه و سبزی، جلوی ایجاد این ماده سمی را می گیرد، در حالی که مکملهای ویتامین ث چنین خاصیتی ندارند. این یعنی ترکیب و نسبت خاص مواد دریک پرتقال، معجزهای‌است که هنوز بشر نتوانسته آن را تقلید کند.
