به گزارش همشهري، نبودن حتي يك نويسنده زن يا اديب معاصر و زنده در ميان 10چهره برتر از نظر كتابخوانان روس بيش از همه نشان‌دهنده طبع قديمي‌پسند و محافظه‌كارانه جامعه‌اي است كه چهره‌اي چون ولاديمير پوتين بر آن حكومت مي‌كند. شايد هم چون از شركت‌كنندگان درنظرسنجي خواسته شده چهره‌هاي «برجسته» و «تأثيرگذار» را نام ببرند، كمتر سراغ نويسندگاني چون ميخائيل شيشكين، ولاديمير سوروكين يا اولگ پاولوف رفته‌اند.
نيكولاي گوگول، ميخائيل شولوخوف، ميخائيل بولگاكف، ايوان تورگنيف، ماكسيم گوركي و ميخائيل لرمونتوف نويسندگاني هستند كه پس از 4چهره بزرگ تاريخ ادبيات روسيه در رده‌هاي 5تا 10 قرار دارند. به‌نظر مي‌رسد اگر اين نظرسنجي در هر كجاي دنيا غيراز روسيه هم انجام مي‌شد، دوستداران كتاب و ادبيات به خالقان شاهكارهايي چون «جنگ و صلح»، «برادران كارامازوف»، «جنايت و مكافات»، «دايي وانيا»، «دن آرام»، «مرشد و مارگاريتا» و... رأي مي‌دادند. جداي از غيبت معنادار نويسندگان زن، هيچ خبري از نويسندگان معاصر ادبيات روسيه هم در 10رديف اول فهرست بهترين‌ها نيست.
گرچه قرار گرفتن نام داريا دانتسووا در رده 15نشان مي‌دهد مردم روسيه همچنان به ادبيات علمي- خيالي علاقه دارند و يكي از مشهورترين چهره‌هاي آن را مي‌شناسند. اگر اينطور باشد، چطور مي‌توان سكوت 12درصد پاسخ‌دهندگان را در برابر پرسش نام بردن از حداقل يك نويسنده بزرگ روس توجيه كرد؟
يكي ديگر از نتايج حاصل از اين نظرسنجي، تمايل عجيب روس‌ها به نام بردن نويسندگان مورد تأييد حكومت‌ها در ادوار مختلف تاريخ روسيه است. يك منتقد قرن 19روسيه زماني گفته بود «پوشكين همه‌‌چيز ماست» و عجيب نيست كه پوشكين و گوركي در رده‌هاي بالاي نظرسنجي قرار مي‌گيرند. در ميان 10نويسنده برتر تنها بولگاكف فعاليت زيرزميني داشته و اين نشان مي‌دهد مردم روسيه امروز بيشتر به هنري علاقه دارند كه از نظر سياسي غيرجنجالي باشد.
ديگر نكته جالب فهرست نويسندگان برتر روس، غيبت تنها چهره برنده هر 3جايزه معتبر ادبي روسيه است. ميخائيل شيشكين كه تا همين اواخر نويسنده‌اي مورد تأييد بود، سال 2013 به‌دليل انتقاد آشكار از فساد و جنايت دولت روسيه به‌شدت حاشيه‌نشين شد و ديگر جايي ميان برترين‌ها ندارد. شايد نياز باشد روس‌ها در دوران پوتين براي نشان دادن عقايد ادبي خود كمي شجاع‌تر باشند!
نظر شما