پیشبینیها نشان میدهد چنانچه برای حفاظت از پهنابهای ارزشمند چارهجویی نشود، ظرف 30 سال آینده بیش از 70 درصد تالابها، ویژگی اکوسیستمی خود را از دست دهند.
دکتر برهان ریاضی کارشناس محیطزیست با اسفبار خواندن وضعیت تالابهای کشور به همشهری گفت: بهدلیل آنکه کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شدهاست، تالابها دارای بیشترین اهمیت اکولوژیک و تنوع زیستی بهویژه تنوع گونهای هستند. با این حال همه این اکو سامانهها به سرعت در حال نابودی هستند، تا آنجا که محیطزیست کشور را در آستانه بحران قرار داده است.
وی با اشاره به اینکه برخی افراد، نهادها و سازمانها با دخالتهای غیرمسئولانهای نظیر احداث سد در بالا دست تالابها، خشکاندن اراضی تالابی، زهکشی و جلوگیری از ورود حقآبه، رهاسازی فاضلابهای صنعتی، شیمیایی و زهآبهای کشاورزی به این تخریبها دامن میزنند، افزود: تخریب تالابها باعث نابودی برخی گونههای گیاهی و جانوری بدون جایگزین میشود. چرا که حیات پرندگان آبزی اعم از بومی و مهاجر وابسته به تالابهاست.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه طبق کنوانسیون رامسر، 22 پهناب با ارزش کشور بهعنوان تالاب بینالمللی معرفی شدهاند، یادآور شد: ایران بهعنوان عضو این کنوانسیون متعهد به حفاظت و مدیریت از این تالابهاست و نمیتواند به دلخواه خود در این تالابها فعالیتی مغایر با استانداردهای تعریف شده صورت دهد. اما متأسفانه با وجود این تعهدات، اغلب این تالابها که در واقع گل سر سبد تالابها در مقیاس ملی هستند، در وضعیت بحرانی قرار دارند.
ریاضی تالاب انزلی را یکی از تالابهای در حال نابودی عنوان کرد و گفت: تنها این تالاب نیست که در معرض فاجعه قرار گرفته، بلکه تالابهای دیگر نیز کم و بیش در وضعیت مشابه قرار دارند از جمله تالاب امیرکلایه در گیلان بهدلیل برداشت بیرویه آب برای مصارف کشاورزی و بازگشت پسابهای ناشی از آن به این تالاب در شرایط زیستی نامطلوبی قرار دارد.
وی ادامه داد: تالاب ارومیه از دیگر تالابهای در معرض نابودی است. این تالاب در عین حال که یک تالاب بینالمللی است یک پارک ملی با ارزشهای زیستی بسیار بالا محسوب میشود. با این همه بیتوجهی به این ارزشها، از یک سو، در این تالاب میان گذر احداث میشود و از سوی دیگر، برداشتهای بیرویه آرتیما حیات این تالاب و فلامینگوها را با چالش جدی مواجه میسازد.
این گزارش میافزاید: به تازگی رئیس سازمان حفاظت محیطزیست اعلام کرده است، مدیریت تالابها جزو برنامههای سازمان حفاظت محیطزیست است و در حاشیه تالابها استقرار صنایع ممنوع است.
از سوی دیگر، مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران از آغاز تدوین راهبردی طرح جامع حمایت از تالابها خبر داده و گفته است این طرح در اختیار دستگاههای اجرایی قرار گرفته و امید میرود تدوین نهایی آن تا آذر ماه امسال به پایان برسد.