عوامل تغذیه‌ای مؤثر در بروز اضافه وزن و چاقی

همشهری آنلاین: افراد دارای اضافه وزن و چاق مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی، افزایش چربی خون، پرفشاری خون، تنگی نفس، دیابت، نقرس، سنگ‌های صفراوی، درد مفاصل، نارسایی کلیوی، سکته‌های مغزی و برخی از سرطان‌ها هستند.

شناسایی افراد در معرض خطر چاقی

نمایه توده بدن (BMI = Body Mass Index) به عنوان مناسب‌ترین ابزار برای شناسایی افراد بالای 19 سال در معرض خطر اضافه وزن و چاقی شناخته شده است و عبارت است از وزن به کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد به متر.

به عنوان مثال شخصی با وزن 78 کیلوگرم و قد 170 سانتی‌متر دارای BMI معادل 26.9 است. بنابراین شخص دارای اضافه وزن است.

عوامل تغذیه‌ای مؤثر در بروز اضافه وزن و چاقی

مصرف زیاد قند و چربی: هر گرم قند 4 کیلوکالری انرژی و هر گرم چربی 2 برابر قندها یعنی 9 کیلو کالری انرژی تولید می‌کند. اگر قندها و چربی‌ها بیش از میزان مورد نیاز مصرف شوند باعث اضافه وزن، چاقی، افزایش فشار خون و افزایش چربی خون می‌شوند.

مواد غذایی نشاسته‌ای: نشاسته قندهای مرکب‌اند که دیرتر از قندهای ساده جذب می‌شوند و ماده اصلی نان،‌ برنج، ماکارونی هستند و در مصرف آنها نباید زیاده‌روی شود. هر چه سرعت جذب، سرعت و شدت بالا بردن قند خون توسط نشاسته بالاتر باشد، چاق‌کننده‌تر خواهد بود. بنابراین نشاسته سیب‌زمینی سریع‌تر از نان، نشاسته نان سریع‌تر از نشاسته برنج و نشاسته برنج سریع‌تر از نشاسته حبوبات جذب می‌شود.

* زنان در روز نباید بیش از 100 کالری (6 قاشق مرباخوری) و مردان نباید بیش از 150 کالری (9 قاشق مرباخوری) قند و شکر مصرف نمایند.

مصرف محدود فیبر: فیبر موجود در مواد غذایی به دو گروه محلول و نامحلول تقسیم می‌شوند. فیبرهای محلول در جو دوسر، حبوبات، میوه‌ها وجود دارند که سرعت جذب مواد مغذی و از جمله قندها و چربی‌ها را کاهش می‌دهند و از اضافه وزن و چاقی پیشگیری می‌کنند.