ابداع دانشمند ایرانی برای مقابله با آرتروز و التهاب مفاصل

براساس گزارش دانشگاه واشنگتن، علاوه بر اين، فرشيد گيلك و همكارش علي راس موفق شده‌اند با كمك گرفتن از ژن درماني مولكول‌هاي ضد‌التهاب را در غضروف آزاد كنند تا به مقابله با آرتروز بپردازند. مقاله اين تكنيك جديد كه با همكاري ميان دانشكده پزشكي دانشگاه واشنگتن و شركت درماني Cytex در دارهام نيويورك ابداع شده‌است، در شماره 18 جولاي نشريه معتبر Proceeding متعلق به آكادمي ملي علوم آمريكا منتشر شده‌است.ژ

اين كشف روزي مي‌تواند به جايگزيني براي جراحي تعويض مفصل لگن به ويژه در بيماران جوانتر تبديل شود. پزشكان علاقه‌اي به انجام اين نوع از جراحي‌ها در بيماران زير 50 سال ندارند زيرا مفصل‌هاي مصنوعي معمولا كمتر از 20 سال عمر مي‌كنند و جراحي دوباره براي جايگزيني مفصل مصنوعي مي‌تواند استخوان‌ها را نابود كرده و خطر عفونت را افزايش دهد.

فرشيد گيلك استاد جراحي اتوپدي در دانشگاه واشنگتن مي‌گويد جراحي تعويض مفاصل آسيب‌ديده يا از كار افتاده بسيار دشوار است از اين رو با استفاده از سلول‌هاي بنيادي بدن بيمار، شيوه‌اي براي بازسازي مفاصل متورم به واسطه رشد غضروف‌هاي جديد ابداع كرده‌ايم كه با تركيب آن با ژن‌درماني و آزاد‌سازي مولكول‌هاي ضد‌التهابي، مي‌توان آرتروز را مهار كرد. اميد مي‌رود با استفاده از اين تكنيك بتوان از جراحي تعويض مفصل جلوگيري كرده و يا دست كم تا حد امكان آن را به تاخير انداخت.

در اين تكنيك از يك چارچوب سه‌بعدي تجزيه‌پذير تركيبي كه گيلك و همكارانش آن را ايجاد كرده‌اند استفاده مي‌شود. اين چارچوب به شكل مفصل بيمار قالب‌گيري شده و از غضروف‌هايي كه با استفاده از سلول‌هاي بنيادي به دست آمده از چربي‌هاي پوست بيمار كشت داده شده‌اند،‌ پوشانده مي‌شود. سپس مي‌توان اين چارچوب پوششي را به سطح مفصل متورم لگن متصل كرد. بازسازي سطح مفصل لگن با استفاده از بافت زنده با هدف كاهش درد ناشي از آرتروز و حذف يا به تاخير انداختن جراحي تعويض مفصل انجام مي‌گيرد.

علاوه بر اين با تزريق ژن به درون اين غضروف تازه رشد كرده و فعالسازي اين ژن با استفاده از دارو مي‌توان زمينه آزادسازي مولكول‌هاي ضد‌التهاب را فراهم كرد. به گفته گيلك زماني كه مشكل تنها التهاب باشد،‌ مي‌توان با تجويز داروهايي خاص اين ژن‌ها را فعال ساخت تا از شدت التهاب موجود در مفصل كاست و با توقف استفاده از داروها،‌ ژن‌ها غيرفعال مي‌شوند.

به گفته گيلك، ژن‌درماني از اهميت زيادي برخوردار است زيرا زماني كه تعداد مولكول‌هاي التهابي در مفصل بالا مي‌رود،‌غضروف تخريب شده و درد افزايش پيدا مي‌كند.

چارچوب لايه غضروفي با استفاده از تكنيك بافتي ساخته شده‌است كه ساختار و ويژگي‌هاي مشابه غضروف طبيعي را به بافت نهايي مي‌بخشد. اين قالب در نتيجه بافت بيش از 600 دسته فيبر قابل تجزيه به يكديگر ايجاد شده‌است تا نسجي كاربردي با ويژگي‌هايي مشابه با غضروف طبيعي ايجاد شود. اين بافت از مقاومت كافي براي تحمل 10 برابر وزن بدن بيمار برخوردار است.