چندي پيش سردبير و بنيانگذار اين سايت، با 80 ميليون خواننده ماهانه، اقدام به برگزاري كنفرانسي با موضوع پيشبينيهاي آينده كسبوكار رسانهها كرد. هنري بلادگت، در اين كنفرانس شنيدني، اشاره كرد كه استفاده از رسانههاي ديجيتال بهشدت در حال رشد بوده و تمام امكانهاي ديگر در حال كوچكشدن - اگر نگوييم نابودشدن- است. او همچنين اشاره كرده كه شبكههاي تلويزيوني بهزودي با همان چالشي روبهرو خواهند شد كه روزنامهها به آن دچار شدهاند؛ يعني كاهش مخاطب و زيانهاي مالي و... . البته اگر بلادگت هم اشارهاي به اين پيشبينيها نميكرد، ميتوانستيم تشخيص بدهيم كه چنين اتفاقي در حال افتادن است؛ وقتي كه صفحههاي شبكههاي اجتماعي افرادي را ميبينيم كه به تنهايي از مجموعه چندين روزنامه چاپي ما بيشتر خواننده دارند و كانالهاي تلگرامي، منبعي براي تغذيه خبري مخاطبان شدهاند. شايد شما هم بهعنوان يك شهروند عادي، صفحهاي در شبكههاي اجتماعي داشته باشيد، كانالداري يا گروهداري كنيد يا به هر طريقي، در توليد و انتشار و بازنشر اطلاعات مشاركت كنيد. به مناسبت فرارسيدن روز خبرنگار، توصيههايي دوستانه به شما عزيزان داريم تا با رعايت آنها، بتوانيد دورادور، همكاران خوب و غيررسمي ما باشيد.
- دقيق و درست بنويسيد
مثلث طلايي كار اطلاعرساني و مشاركت در انتشار اطلاعات، براي ما خبرنگاران «سرعت، دقت، صحت» است؛ يعني بايد خبر، گزارش و مطلبي را كه ميخواهيد منتشر كنيد، سريع منتشر كنيد، دقيق باشد و اشتباهي در ذكر تاريخ و اسامي و... نداشته باشد و اينكه خود خبر نيز واقعيت داشته باشد و دروغ يا شبهدروغ نباشد. متاسفانه در فضاي مجازي، فقط به عنصر سرعت توجه ميشود اما اگر قصد داريد در تلگرام، شبكههاي مجازي، وبلاگها و... كار حرفهاي انجام دهيد، لطفا حتما به ويژگيهاي دقت و صحت توجه داشته باشيد؛ امروزه عدموجود اين دو ويژگي، آفتي براي همه اطلاعات اينترنتي شده است.
- به اعتبار نوشتهتان احترام بگذاريد
منبعمحور بودن نيز از ديگر اصول تغييرناپذير كار رسانهاي است. شما اين اطلاعات، خبرها و مطالبي را كه منتشر ميكنيد، به استناد كي و كجا داريد منتشر ميكنيد؟ اين منبعها، ميتوانند زنده و جاندار يا غيرزنده باشند. در هر دو صورت، شما بايد منبعي داشته باشيد تا حرفهايتان، معتبرتر و قابلاعتناتر شوند. منبع زنده شما ميتواند خود شما يا يك دوست، يك استاد دانشگاه يا هركس ديگري باشد كه البته خودش بايد آدم معتبري باشد. منبع غيرزنده شما نيز ميتواند كتاب، فيلم، سايتهاي معتبر و... باشد. هنگامي كه اطلاعاتي را به نقل از جايي منتشر ميكنيد، از ذكر منبع دريغ نورزيد چرا كه پيش از هر چيزي به افزايش اعتبار خودتان كمك ميكند.
- آسان و جذاب بنويسيد
درست است كه فضاي مجازي، اقتضائات خاص خودش را دارد و نوشتن در آن هم شامل اين اصل ميشود اما با توجه به اينكه شما داريد در حوزه زبان فارسي توليد محتوا ميكنيد، بهتر است كه نسبت به نثر و كيفيت نوشته خودتان نيز توجه داشته باشيد. البته منظورمان اين نيست كه خيلي ادبي بنويسيد بلكه ساده و روان ولي خوب بنويسيد. طوري بنويسيد كه حتي بچه مدرسهايها هم متوجه شوند كه چه چيزي داريد مينويسيد. از سوي ديگر نگارش شما بايد از حداقلهاي يك نوشته فاخر هم برخوردار باشد؛ مثلا شكستهنويسي نداشته باشيد، غلطهاي فاحش را دريابيد، از زبان مخفي كوچه و بازار بهصورت درست استفاده كنيد و... .
- كي بود؟ چيبود؟ و در كجا و كي و چرا و چگونه؟
در حوزه اصول خبرنويسي، ما سه تا كاف داريم و سه تا چ. اين كافها، عبارتند از: كه، كي و كجا. اين سه تا «چ» هم «چه، چرا، چگونه» هستند. اگر براي نوشتن دچار مشكل هستيد و نميدانيد چطور بايد چيزي را كه قصد نقل يا نشرش را داريد، توصيف كنيد، از اين موارد استفاده كنيد. اگر مشاهده مهمي در سطح شهر داشتهايد، از خودتان بپرسيد: چهكسي يا كساني در اين اتفاق حضور داشتند؟ كي اتفاق افتاد و كجا؟ چه چيزي اتفاق افتاده است؟ چرا اتفاق افتاده است و چگونه؟ البته بخش چرا و چگونگي افتادن يك اتفاق، كمي حرفهايتر ميشود و نياز به كندوكاو بيشتري دارد ولي چهار تاي اول را اگر رعايت كنيد، ميتوانيد توصيف و اطلاعات خوبي بهدست آورده و منتقل كنيد.
- جلوي اشتباهات را بگيريد
وقتي كه متنتان را نوشتيد، همينطور دكمه ارسال را فشار ندهيد. دستكم يكي دو بار متن را با دقتي نسبي بخوانيد تا غلطهاي املايي و اطلاعرساني نداشته باشد. با يكي دو بار خواندن، چيزي از شما كم نميشود اما ميتوانيد از اشتباهات جبرانناپذير جلوگيري كنيد.
- خبري هستيد يا غيرخبري؟
يادتان باشد كه نوشتههاي شما ميتواند خبري باشد يا غيرخبري. اگر قرار است خبري باشد بايد واكنشي به يكي از خبرهاي روز نشان بدهيد. اگر هم قرار است غيرخبري باشد كه دست شما باز است و ميتوانيد درباره موضوعات زيادي بنويسيد. انتخاب با خود شماست. البته اگر بهعنوان يك مخاطب آزاد، براي جايي مطلب «نويسنده مهمان» را مينويسيد، كمي بايد تكليفتان با اين قضيه روشنتر باشد.
- كمي هم ارزشهاي خبري
درباره ارزشهاي خبري كه اصل و اساس كار ما خبرنگارهاست، چيزي نمينويسيم چون نياز به توضيح مستقل و فراوان دارد. اما در همين حد و اندازه بدانيد كه موضوعاتي كه نفع يا ضرر آن به افرادي ميرسديا به چهرهها و آدم معروفها ربط پيدا ميكند يا در همسايگي نسبتا نزديك ما اتفاق افتاده يا شامل درگيري و تنش بوده يا تازه اتفاق افتاده و... ارزش بيشتري براي پرداختن دارند و مردم علاقه بيشتري به آنها دارند.
- فكري براي تيتر مطلبتان كنيد
سعي كنيد مطلبي كه داريد منتشر ميكنيد، حتما تيتر داشته باشد. هر خوانندهاي كه مطلب شما را ميبيند، مدام از خودش ميپرسد كه چرا بايد اين مطلب را بخوانم؟ تيتر شما، بايد طوري طراحي شود كه مطلب و نوشته و اطلاعات شما را بهاصطلاح به خواننده بفروشد؛ طوري كه چارهاي جز خواندنش نداشته باشد. براي ما خبرنگاران، بهترين تيتر تا 3 كلمه و نهايتا تا 7 كلمه تعريف شده است اما با توجه به اقتضائات اينترنت و تجربيات نوين، شما ميتوانيد تيترهاي چندجملهاي ولي كاملا فكرشده هم داشته باشد. از آنجا كه مخاطبان حوصله چنداني ندارند، بيشتر آنها در فضاي اينترنت و وب، فقط تيترها را ميخوانند؛ پس چنين تيترهايي در بعضي فضاهاي غيرحرفهاي و حتي حرفهاي ميتواند توجيه داشته باشد.
نظر شما