حالا بعد از گذشت تنها 4 سال ديگر اثري از درياچه شيرابه در جنوب تهران نيست و اين تهديد بزرگ زيستي در جنوب پايتخت كاملا از بين رفته است.مشاور عالي رئيس سازمان محيط‌زيست از درياچه شيرابه به‌عنوان «زخم چشم پايتخت» ياد كرده كه سرانجام بهبود يافته است. به تعبير اسماعيل كهرم تنها درياچه‌اي كه از خشك شدنش خوشحال شده‌ايم، درياچه شيرابه بود. او شيرابه را خبيث‌ترين محصول دست‌ساز انسان دانست و از اقدام شهرداري تهران براي از بين بردن درياچه 18هكتاري در جنوب تهران تقدير كرد.
اسماعيل كهرم با اشاره به اينكه اين شيرابه‌ها به‌دليل انباشت چربي‌ها و پروتئين به‌وجود آمده گفت: آزمايش صورت گرفته برخي مراكز علمي پيرامون شيرابه نتايج حيرت‌آوري را داشت. اين شيرابه‌ها به‌دليل قدرت اسيديته بالا قادرند تا بسياري از مواد سخت را به سرعت و به راحتي تجزيه كنند و اثري از آنها باقي نگذارند.
اين استاد محيط‌زيست كشور با اشاره به يك پژوهش عملي در اين‌باره گفت: تجزيه لاستيك يك خودرو در عرض چند ساعت، در يك آزمايش كنترل شده به ما ثابت كرد كه شيرابه‌ها علاوه بر بوي بد و منظر زشت و ناپسند، حليت (قدرت حل كردن) زيادي دارد. به همين دليل است كه مكان‌هاي دفن زباله در بسياري از جنگل‌هاي شمال، به‌تدريج باعث خشك شدن درختان كهنسال و از بين رفتن گونه‌هاي گياهي مي‌شود چرا كه اين شيرابه‌ها علاوه بر تجزيه ريشه درختان، ساختار خاك را نيز از بين مي‌برند.
كهرم شيرابه‌ها را داراي تركيبات ساينده و بسيار مخرب دانست كه اگر به آب‌هاي زير زميني نفوذ كند موجب بروز بحران‌هاي بزرگ زيستي در جوامع مي‌شود. خشك شدن درياچه شيرابه آرادكوه، به تعبير كهرم يك اقدام تصادفي نيست. برنامه و تلاش مديريت شهري با تكيه بر دانش بومي باعث شده است «زخم چشم» پايتخت بهبود يابد.
كهرم در اين رابطه گفت: تهران زيبايي‌هاي بسيار دارد. مي‌توان اين شهر را با بسياري از شهرهاي بزرگ جهان مقايسه كرد، اما يك زخم چشم بزرگ در جنوب پايتخت وجود داشت كه با برنامه‌ريزي و اقدام شايسته مديريت شهري بهبود يافت. به گفته وي مديريت شهري اگر بتواند براي تثبيت خاك و جلوگيري از فرسايش خاك از گونه‌هاي متناسب استفاده و آن را در محل شيرابه كشت كند، اقدام ارزشمندش را تكميل كرده است.
- برنامه‌ريزي و دانش بومي
مديرعامل سازمان پسماند شهرداري تهران نيز با اشاره به اينكه شيرابه يكي از معضلات جدي دفن زباله‌هاي كشور است، گفت: اين شيرابه نه‌تنها در تهران كه در كشور موجب به‌وجود آمدن مشكلات عمده مي‌شود. به همين منظور برنامه‌هاي متعددي در مورد شيرابه و كنترل ورود شيرابه مورد توجه مديريت شهري تهران قرار گرفته است.
حسين جعفري مهم‌ترين اقدام براي مديريت شيرابه پسماند شهري را كاهش توليد شيرابه در مبدا دانست و افزود: بايد برنامه‌اي وجود داشته باشد تا رطوبت زباله‌ها در مبدا كم شود. قطعا مشاركت شهروندان در كاهش رطوبت پسماند شهري مي‌تواند كمك بزرگي در رفع اين معضل بزرگ زيست‌محيطي كند.
جعفري در ادامه افزود: ما توانستيم در آرادكوه زباله‌هاي مرطوبي كه متأسفانه هنوز در شهر تهران توليد مي‌شود و حجمش هم كم نيست را با روش مديريتي و همچنين استفاده از تجهيزاتي نظير هوادهي منظم و برنامه‌ريزي كم كنيم به نحوي كه توليد روزانه هزار مترمكعب شيرابه را به 60مترمكعب كاهش دهيم. به گفته وي علاوه بر مشاركت شهروندان براي كاهش رطوبت پسماند و استفاده از تجهيزات سومين اقدام، احداث مجتمع تصفيه‌خانه شيرابه به كمك متخصصان داخلي بوده كه توانستيم به‌تدريج حجم ورودي شيرابه به درياچه را كاهش داده و سپس با بازچرخاني و هضم مراكز دفن قديمي و فعال‌سازي مراكز دفن براي توليد گاز متان درياچه 18هكتاري شيرابه را خشك كنيم.
نظر شما