یک بررسی جدید نشان میدهد که ممکن است "گورماهی" (zebrafish) خانگی دچار بیخوابی شود، به خصوص اگر دانشمندان زیستشناسی آنها را دستکاری کنند.
گورماهی، که از حیوانات معمول آکواریومی هستند چشمهایی بدون پلک دارند و برای دانشمندان این پرسش مطرح بود که آیا آنها میخوابند یا نه. یک پژوهش جدید نشان میدهد که این ماهیها چرت میزنند و میتوانند شبها دچار بیخوابی شوند.
این یافتهها میتوانند برای درک مشکلات خواب انسان از جمله عارضه عصبی نارکولپسی (حمله خواب) به کار روند. نارکولپسی با حملات خوابآلودگی شدید روزانه، خواب مقطع شبانه، حملات فلج عضلانی که باعث سقوط فرد مبتلا میشود، و توهمهای رویامانند در هنگام خواب مشخص میشود.
امانوئل میگنوت،استاد روانپرشکی و علوم رفتاری در دانشگاه استانفورد، در پژوهشهای قبلی خود دریافته بود که سگهای دوبرمنها و لابرادورهای دچار اختلال کارکرد گیرنده مغزی "هیپوکرتین" علائم نارکولپسی مشابه انسانها را نشان میدهند.
مینگوت به همراه توهئی یوکوگاوا از دانشگاه استانفورد و سایر همکاران شان گورماهی را در آکواریومها تحت نظر قرار دارند، و دریافتند هنگامی که این ماهیهای کوچک چرت می زنند بالههایشان را آویزان میکنند و بیشتر شب را در زیر سطح آب یا در کف محفظه آکواریوم میگذرانند.
آنها الگوهای چرتزدن گورماهیهای طبیعی و گورماهیهایی که فاقد گیرندههای هیپوکرتین دارای کارکرد بودند را مورد مقایسه قرار دادند.
در مجموع زمانهای چرتزدن برای کورماهی جهشیافته تا 30 درصد در برابر گورماهیهای طبیعی کاهش پیدا کرده بود. و هنگامی که این ماهیهای جهشیافته متفرق میشدند، مدت خوابشان تنها به اندازه نصف مدت خواب ماهیهای طبیعی بود.
پژوهشگران میگویند گورماهیها یک مدل حیوانی ارزانقیمت و قوی برای بررسی اختلالات خواب فراهم میآورند.
LiveScience.17 Oct., 2007