جنگلهای هیرکانی یا خزری که با مساحت کنونی در حدود یک میلیون و 848 هزار هکتاردر حاشیه جنوبی دریای خزر و در امتداد دامنههای شمالی رشته کوه البرز از آستارا درغرب تا گیلداغی در شرق قرار گرفته به واسطه قدمت بیش از 2میلیون سال، یکی از قدیمیترین جنگلهای جهان محسوب شده و عمر آن حتی از جنگلهای آمازون، گینه و سوماترا هم بیشتر است.
این قدمت طولانی موجب شده تا جنگلهای هیرکانی ایران یکی از مهمترین ذخیرگاههای زیستکره بشر به شمار آید و از این نظر ثبت آن در فهرست میراث طبیعی زمین ضمن جلب توجه جهانیان و اهمیت اکولوژیکی این جنگلها باعث خواهد شد تلاشها برای حفاظت از آن تقویت شود.
این جنگلها طی سالهای اخیر همواره در معرض تخریب و تغییر کاربری بوده و از همین رو کارشناسان بارها نسبت به نابودی این ذخیرهگاه ژنتیکی هشدار داده بودند و ثبت این جنگلها را بهعنوان میراث طبیعی بشر راهکار حفظ آنها از خطر دانسته بودند.
آرش کوشا، دبیرکمیته ملی طبیعتگردی، که به عملکرد این کمیته اشاره میکرد با بیان این مطلب، به خبرنگاران گفت: تا پایان امسال 500 اثر طبیعی در کشور ثبت ملی میشود و در همین حال در توافقی که با یونسکو داشتهایم بحث ثبت جنگلهای هیرکانی را بهعنوان میراث جهانی پیگیری کردهایم که منجر به توافقات اولیه میان کمیته ملی طبیعتگردی و یونسکو شده است.
وی در این باره با اشاره به اینکه جنگلهای خزر یا هیرکانی متعلق به دوره سوم زمینشناسی هستند افزود: ما در حال پیگیری این توافق هستیم و امیدواریم تا پایان سال به نتیجه برسیم.
کوشا در پاسخ به این سؤال که دبیر کل سازمان جهانی جهانگردی با این بحث که ایران جزو 5 کشور طبیعی دنیا معرفی شده مخالف است تأکید کرد: کارشناسان ما شاخصهایی برای این تقسیمبندی دارند که تنوع زیستی ایران مبنای آن بوده و این موضوع به تأیید پروتکل حیاتی حفاظت از تنوع زیستی نیز رسیده است.
این مدیر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به بحث اکوموزهها و تأکید بر بهربرداری درست از چنین پتانسیلی گفت: تا کنون راهاندازی 5 اکوموزه عشایری به تصویب رسیده است و اکوموزه عشایری فارس بهعنوان یک ظرفیت فوقالعاده در گردشگری بهعنوان نخستین طرح آغاز به کار کرده است که مطالعات آن انجام شده است.