وزیر امور خارجه در این نوشتار که مهر آن را منتشر کرده است، میکوشد به دور از تعارفات سیاسی و در قالبی تازه آنچه را که بر فضای فعلی روابط ایران و اروپا سایه انداخته را به بحث گذاشته و در این میان بر نقش فرانسه بهعنوان یک قدرت اروپایی توجه نشان دهد.متکی با اشاره به جنبههای مختلف پرونده هستهای در اظهارات بعضا متفاوت مسئولان فرانسوی به بررسی جنبههای مختلف تأثیر رفتار فرانسه بر آینده اروپا پرداخته است.
«راستی چگونه میشود ایرانی بود» عنوانی است که برای این مقاله انتخاب شده است.متکی در این مقاله مینویسد: «30 سال پیش در حالی که یک رژیم دیکتاتور در ایران بر سر کار بود، تصمیم جمهوری فرانسه مبنی بر همکاری با سیاست هستهای چنین حکومتی مورد اقبال و توجه دولتمردان فرانسوی تا عالیترین سطوح بود.آن سالها فرانسویان نه تنها در مورد اهداف برنامههای شاه سؤالی نمیکردند، بلکه فرانسه حتی از شاه برای بازدید از تأسیسات هستهای خود دعوت کردند و کوچکترین دغدغهای از همکاری در زمینه هستهای، حتی در زمینههای نظامی نداشتند.
سالها بعد هنگامی که مردم ایران به عمر نظام دیکتاتوری پایان دادند و با الهام از اصول عالیه اسلام، بنیان یک نظام جمهوری را با شعار استقلال و آزادی ( که از ارزشهای انقلاب فرانسه و جمهوری پنجم آن هستند) پی افکندند، انتظار میرفت که رهبران جمهوری فرانسه از این خیزش فراگیر استقبال کنند و برای توسعه دمکراسی در مشرق زمین تلاش نمایند.
اما تراژدی واقعی زمان شکل گرفت که ایرانی عصر جدید همچون شخصیت داستان مونتسکیو، خواست از ابزارهای جدید توسعه استفاده کند، از آن پس همکاریهای توسعهای متوقف شد و روابط دوجانبه تا بدانجا تیره شد که تسلیحات فرانسوی سخاوتمندانه در اختیار دیکتاتور دیگری به نام صدام قرار داده شد تا با آن نه تنها مردم بیدفاع شهرهای ایران را مظلومانه هدف قرار دهد، بلکه بخشی از میراث شکوهمند تاریخی کشوری کهن چون پارس را نیز با سلاحهای فرانسوی نابود سازد.»
وزیر امور خارجه در ادامه این نوشتار خود تأکید میکند: «کشوری مانند ایران، با ظرفیتهای منطقهای و بینالمللیاش نیازی ندارد که در مسیر احقاق حقوق و تلاش برای آینده خود به معامله بنشیند.
تلاش برای آتیه نسلهای آینده برای ما وظیفه مقدسی است که در انجام آن تعلل جایز نیست. بدیهی است که در این مسیر جمهوری اسلامی ایران منطق تقابل را برنگزیده است.
همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پذیرفتن ابتکار فعال شدن کشورهای اروپایی در سال 2003، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و تعلیق غنیسازی به مدت 2 سال و... جلوههایی از حسن نیت ایران هستند.