بسیاری از این کشورها از شرکت در عملیاتهای خطرناک و درواقع «تقسیم خطر» در افغانستان (که در حال حاضر بیشتر توسط نیروهای امریکایی، انگلیسی، کانادایی و هلندی صورت میگیرد) سربازمیزنند.
مشکلات داخلی ناتو در افزایش فزاینده موج خشونت و ناامنی در افغانستان و بروز جدیتر مشکلاتی همچون سازمان یافتن آشوبطلبی طالبان، افزایش عملیاتهای انتحاری در معابر عمومی و خیابانها و افزایش بیسابقه تولید مواد مخدر در این کشور آشوبزده، تأثیر بسیاری داشته است.
بریمک کارفی ژنرال بازنشسته آمریکایی در گفتوگو با لسآنجلستایمز گفت باورکردنی نیست قدرت عظیم نظامی و اقتصادی اروپا قادر نباشد بهاندازه کافی هلیکوپتر و منابع اطلاعاتی، پشتیبانی و دارویی با هدف پشتیبانی کامل از بزرگترین عملیات برونقارهای ناتو در افغانستان فراهم آورد.
وی افزود: همچنین اراده سیاسی کافی برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر که منابع مالی مناسبی را در اختیار القاعده و طالبان قرار میدهد، به چشم نمیخورد.برخی از مقامات ناتو گفتهاند این سازمان آزمونی دشوار را در زمینه توانایی نیروهای خود برای نبرد در هزاران کیلومتر آن سوی مرزهای اروپا پشتسر میگذارد.
این رهبران معتقدند برخی از کشورهای همپیمان که در چند نسل پیش از خود نه نبردی را شاهد بودهاند و در آن مشارکت داشتهاند برای حل این بحران باید بکوشند تا مخالفان داخلی را متقاعد ساخته و همچنین شکافهای فلسفی در این عرصه را مرتفع سازند.
یکی از مقامات ارشد ناتو که اظهارات بیپرده خود را به فاش نشدن نامش مشروط کرده بود در کابل به نیوزآنلاین گفت: کشورهای عضو ناتو مجبورند مشارکت خود در افغانستان را بهگونهای برای افکار عمومی توجیه کنند.
وی با اشاره به پیچیدگیهای سیاستهای داخلی سازمان و محدودیتهای بسیاری از کشورهای عضو در فرستادن سرباز به افغانستان تصریح کرد: اگر سربازی از ناتو از پادگان خود در افغانستان خارج شود جای تعجب دارد!
یکی دیگر از مقامات ناتو که خواست نامش فاش نشود نیز گفته است پیشرفت عملیات افغانستان در ناتو بیسابقه است. برای نخستینبار در تاریخ ناتو به جای اینکه به منافع کلی اندیشیده شود، هر کشور برای خود عمل میکند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی نیز به بیبیسی گفت: وجود نداشتن رویکردی واحد درخصوص عملیات نظامی در افغانستان در بین کشورهای عضو واقعا تأسفبرانگیز است.
این دیپلمات نیز که بهدلیل حساسیت موضوع در ناتو بهصورت ناشناس اظهارنظر کرد،تصریح نمود در بین کشورهایی که عملیاتهای عمده در افغانستان را برعهده دارند و آنهایی که از مشارکت در عملیاتهای پرخطر سرباز میزنند، تنشهایی جدی وجود دارد.
وی افزود: انتقاد این کشورها بهویژه ایالات متحده به دیگر اعضای ناتو کاملا منطقی است.
یکی از مشکلات امروز ناتو وعدههای بسیاری است که آنها در ابتدای عملیات خود در ناتو ارائه دادند، وعدههایی بسیار زیاد که قرار بود سریع و با صرف هزینههای بسیار اندک محقق شود.تحقق نیافتن این وعدهها در کنار وخامت روزافزون اوضاع و شیوع بیسابقه جرم و بزهکاری در افغانستان موجب شده است، عملیات نیروهای ناتو و ایساف در این کشور با انتقادهای روزافزونی مواجه شود.
برای مثال چندی پیش اتحادیه اروپا متعهد شد آموزش نیروهای امنیتی افغان را برعهده گیرد، اما این طرح نیز در همان مراحل ابتدایی با مشکلات اعتباری و اساسی مواجه شد.
مقامات آمریکایی بهویژه رابرت گیتس وزیر دفاع این کشور نیز اخیرا فارغ از هرگونه تعارفی پایتختهای اروپایی را بهدلیل عمل نکردن به تعهدات خود به باد انتقاد گرفتهاند تا ناکارآمدی سیاستهایی اینگونه بار دیگر بر همگان آشکار شود.