جمعـــی از فعالان محیط‌زیست با ارسال نامه‌ای به معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، خواستار انتشار گزارش ملی اثرات طرح‌های راهسازی در سه دهه اخیر شده‌اند.

در اين نامه كه خبرگزاري كشاورزي ايران آن را منتشر كرده خطاب به حامد مظاهريان، معاون مسكن و ساختمان وزارت راه و شهرسازي آمده است:« چند دهه است كه در كشور ما هرگونه راهسازي، نماد و عامل توسعه تلقي مي‌شود؛ چنان كه در ميان نمايندگان و مسئولان اجرايي مناطق گوناگون كشور، رقابتي سخت براي جذب بودجه به‌منظور راهسازي در حوزه خودشان به چشم مي‌خورد، اما واقعيت اين است كه بسياري از اين طرح‌هاي راهسازي بدون ارزيابي‌هاي محيط‌زيستي و اجتماعي انجام شده و موجب تخريب جبران‌ناشدني خاك ارزنده سرزمين و همچنين آسيب‌ ديدن منابع آب و البته حيات وحش شده است. در اين زمينه مثال‌هاي بسيار زيادي را مي‌توان ذكر كرد كه فقط به چند مورد اشاره مي‌شود:

جاده جنگل گلستان و تعريض‌هاي پياپي آن، به مهم‌ترين پارك ملي كشور كه به واقع ذخيره‌اي ملي و فراملي است، سخت آسيب رسانده است. ديواره‌سازي در كناره‌هاي رودخانه اصلي پارك ملي گلستان هم كه به ظاهر براي مهار سيل انجام شده، نه‌تنها در تأمين اين هدف مؤثر نبوده، بلكه عامل مخرب ديگري بوده كه حيات وحش و منابع آب منطقه را تهديد مي‌كند.

ميانگذر درياچه اروميه، بنا به‌نظر همه كارشناسان، يكي از عوامل مهم خشك شدن اين درياچه مهم بوده است.

آزادراه تهران- شمال، باعث رانش شديد خاك در بخش‌هاي مختلف شده و سيماي دلنشين جاده چالوس و منطقه حفاظت‌شده البرز مركزي را مخدوش كرده است. فرسايش خاك در امتداد اين آزادراه، باعث گل‌آلود شدن رودخانه چالوس شده كه بر زادآوري ماهيان اين رودخانه و درياي خزر تأثير منفي دارد. تكميل شدن اين جاده نيز قطعا باعث سرريز جمعيت از تهران به منطقه حساس شمال و تخريب هرچه بيشتر جنگل‌ها، كشتزارها و باغ‌ها خواهد شد.

تعريض غيراصولي جاده هراز، باعث گل‌آلودگي دائمي رودخانه‌ هراز، تخريب محوطه‌ها و آثار ميراثي پرشمار و افزايش ريزش كوه شده است. در عين حال به‌نظر مي‌رسد كه زلزله‌خيز بودن اين منطقه، در محاسبات اين طرح ناديده گرفته شده.

آزادراه قزوين - رشت، بدون توجه به اقتصاد شهرهاي كوچك بين راه، بي‌اعتنا به خواسته‌هاي مردم محل و با آسيب زدن بسيار شديد به منابع آب و خاك اجرا شده است.

جاده‌ در دست ساخت طالقان - ساوجبلاغ، زيست‌بوم كوهستاني حساس منطقه را تخريب كرده و اگر تا ارتفاع حدود 3هزار متر كه مورد نظر است پيش برود، اين تخريب و فرسايش خاك چندين برابر افزايش خواهد يافت. اين جاده همچنين باعث تخريب چندين محوطه باستاني شده است.

تونل امامزاده هاشم در جاده‌ هراز، علاوه بر آنكه ايرادهاي فني زيادي دارد، به گواهي اهالي منطقه، موجب خشك شدن چشمه‌هاي دشت مشا شده است. در جريان ساخت اين تونل، يك كاروانسراي تاريخي هم به‌كلي تخريب شد.

جاده عباس‌آباد در پناهگاه حيات وحش توران، زيستگاه مهم يوزپلنگ را دوپاره كرده و هر سال باعث مرگ چند قلاده از اين‌گونه در حال انقراض مي‌شود.

جاده در دست احداث طالقان- تنكابن، باعث تخريب وحشتناك بخش‌هايي از بكرترين جنگل‌هاي خزري شده و قطعا پاي جنگل‌خواران و ويلاسازان را به منطقه باز خواهد كرد.

طرح جاده‌سازي بين مسجد سليمان و شوشتر، يكي از منطقه‌هاي مهم حفاظت‌شده (منطقه كرايي) و طرح احداث تونل در جاده‌ شهركرد- ايذه، منابع آب منطقه را به‌شدت تهديد مي‌كند.

هزاران كيلومتر جاده‌هاي فرعي عشايري و روستايي كه غالبا بدون كمترين توجه به شيب منطقه و ديگر مسائل فني كشيده شده، باعث دسترسي غيرضروري به مراتع و جنگل‌ها و در نتيجه سبب فرسايش خاك، زمين‌خواري و شكننده شدن اقتصادهاي خودكفاي محلي شده است.

خلاصه آنكه به‌نظر مي‌رسد بسياري از طرح‌هاي راهسازي به هدف‌هاي خود دست نيافته و فقط باعث صرف ميلياردها دلار بودجه كشور، تخريب خاك، آسيب‌ديدگي منابع آب، آلودگي هوا و نابودي پوشش گياهي و حيات وحش شده است. از اين‌رو، درخواست دارد يك كميته‌ با عنوان «كميته ملي ارزيابي اثرات راهسازي» متشكل از كارشناسان مستقل، فعالان غيردولتي محيط‌زيست و جامعه‌شناسي، نمايندگان محلي چند منطقه متأثر از راهسازي و كارشناسان وزارت راه تشكيل شود تا در يك دوره مشخص زماني، «گزارش ملي اثرات طرح‌هاي راهسازي در چهار دهه اخير» را تهيه كنند. »

کد خبر 350991

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha