به هر حال طهارت شرط اوليه بسياري از اعمال ديني است؛ مثلا يكي از شروط درست بودن نماز، پاكبودن لباس و محل اقامه نماز است. از طرفي حتما ميدانيد كه يكي از مهمترين مطهرات دهگانه دين ما «آب» است. آب تقريبا ميتواند هر چيز نجسي را تطهير كند، مگر مواردي استثنا كه در احكام فقهي بيان شدهاند و امروزه خيلي هم مبتلابه نيستند. آب معمولا در دسترس است و ميتوان از آن براي تطهيركردن اشياي نجس استفاده كرد، به شرط آنكه شرايط اين تطهيركردن و شيوههاي شرعي آن را بدانيم؛ يعني مثلا بدانيم كه يك ظرف نجس با يكبار شستن در آب قليل، پاك نميشود و بايد كار ديگري انجام داد. اين مهارتي است كه هر فرد مسلمان بايد با آن آشنايي داشته باشد تا در مواقع ضروري بتواند از آن استفاده كند. اينجا ميتوانيد با احكام شرعي مربوط به اين موضوع آشنا شويد و اين مهارت ديني را ياد بگيريد.
- آشنايي با انواع آبها
قبلا در اين صفحه بهطور مفصل درباره انواع آبها و تعريف آنها گفته بوديم. قبل از اينكه مهارت تطهير كردن اشياي مختلف با آب را ياد بگيريم بايد با انواع آبها از نظر شرعي آشنا شويم. به هر حال آبي كه از داخل يك شيلنگ يا لوله متصل به آب شهري بيرون ميآيد با آبي كه در يك ظرف وجود دارد يا در يك چاله كوچك جمع شده يا آب رودخانه، از نظر شرعي متفاوت است. جدول زير شما را با دستهبندي آبها بهطور مختصر و مفيد آشنا ميكند.
آب | آب مضاف | همان آب ناخالص يا عصاره اي است؛ مثل آبميوه، گلاب و ... | ||
آب مطلق (آبي كه اطلاق آب بر آن به تنهايي و بدون هيچ قيد و شرطي صورت مي گيرد) | آب باران | آبي كه از آسمان مي بارد | ||
آب جاري | منشا طبيعي داشته باشد(چشمه و رودخانه) | |||
آب راكد | آب كر | آبي كه معادل 384 ليتر يا بيشتر باشد | ||
آب قليل | آبي كه كمتر از 384 ليتر باشد |
نكته يك: آب مضاف اساسا جزو مطهرات نيست؛ يعني هر چقدر هم كه زياد باشد چيز نجس را پاك نميكند.
نكته 2: آب باران اگر به چيزي كه نجس شده است ببارد آن را پاك ميكند.
نكته 3: آب كر و جاري در تطهيركردن اشياي نجس هيچ تفاوتي با هم ندارند.
نكته 4: آب لولههاي بناها، ساختمانها و حمامها و آب لولهكشي شهري كه از شيرها و دوشها ميريزد، اگر منبعي كه متصل به آن است بهقدر كر باشد حكم آب كر را دارد، ولي آب جاري بهحساب نميآيد.
نكته 5: شيوه تطهير اشياي نجس با آب به 2صورت است؛ يكي فرو بردن در آب و يكي هم ريختن و جاري كردن آب بر اشياي نجس.
- روش تطهير ظرفها
حكم كلي: ظرف نجس را با آب قليل بايد 3مرتبه شست ولي با آب كر و جاري يكبار كافي است.
نكته يك: از آنجا كه آب لولهكشي شهري به آب كر متصل است و حكم آب كر را دارد پس يكبار شستن ظرف نجس زير شير آب كفايت ميكند.
نكته 2: درباره تطهير ظروف نجس استثنايي وجود دارد و آن هم مربوط به ظروفي است كه سگ در آن، آب يا چيز روان ديگر خورده يا آن را ليسيده است. براي تطهير اين ظروف، بايد اول ظرف را خاكمال كرد و سپس با آب شست و اگر با آب قليل شسته ميشود بايد پس از خاكمال 2 مرتبه شسته شود.
سؤال: اگر قسمت پايين آب قليلي كه بهطور سرازير و بدون فشار به پايين ميريزد، با نجاست برخورد كند، آيا قسمت بالاي اين آب همچنان پاك باقي ميماند؟
اگر سرازيري آب بهگونهاي باشد كه جريان از بالا به پايين بر آن صدق كند، قسمت بالاي آن پاك است.
- روش تطهير لباسها
حكم كلي: در مورد لباس ابتدا بايد عين نجاست را برطرف كرد، سپس يكبار آن را در آب كر يا جاري فرو ببرند يا زيرشيري كه به كر متصل است بگيرند بهطوري كه آب به همه جاهايي كه نجس شده برسد. البته بايد بنابر احتياط واجب، لباس را پس از فروبردن در آب، فشار يا تكان داد. البته فشار يا تكاندادن لباس لازم نيست خارج آب باشد بلكه داخل آب هم كافي است.
نكته يك: اگر بخواهيم لباس نجسشده را با آب قليل، تطهير كنيم، اگر لباس با ادرار نجس شده است، پس از برطرفشدن عين نجاست بايد 2مرتبه آب قليل روي آن ريخته شود تا پاك شود اما اگر لباس با چيز ديگر نجس شده است، پس از برطرفشدن عين نجاست اگر يكمرتبه شسته شود پاك ميشود.
نكته 2: هنگام تطهير لباس با آب قليل، بايد آبي كه روي آن ميريزند از آن جدا شود، يعني بايد آن را فشار دهند تا آب از آن جدا شود.
نكته 3: لباسهاي نجسي كه براي آب كشيدن در ظرفي گذاشته ميشود و آب لولهكشي روي آن ريخته شده و سراسر آن را فرا ميگيرد، لباس و ظرف و آب و پرزهايي كه از لباس جدا شده و روي آب ديده ميشود و همراه آب به بيرون ميريزد همگي پاك هستند. البته همانطور كه قبلا گفته شد در لباس و امثال آن بنابر احتياط واجب بايد آن را پس از فروبردن در آب، فشار يا تكان بدهند.
سؤال: لباسهاي نجسي كه در موقع تطهير، آب را رنگين ميكنند، چگونه پاك ميشوند؟
اگر رنگدادن لباس باعث مضافشدن آب نشود، لباسهاي نجس با ريختن آب بر آنها، پاك ميشوند.
- روش تطهير فرش و موكت و مانند آن
حكم كلي: اين كار هم يا با استفاده از آب قليل صورت ميگيرد يا آب كر. معمولا براي شستوشو از آفتابه يا مانند آن استفاده ميشود. يادتان باشد آب آفتابه (حتي اگر از شير آب پر شود) آب قليل است. بنابراين اگر با آب قليل آب بكشيد، اگر نجاست غير از ادرار باشد، بايد بعد از برطرفشدن عين نجاست، يك مرتبه در جايي كه نجس شده است آب بريزيد و فشار دهيد تا آب آن خارج شود.
با اين كار، فرش، موكت و مانند آن پاك ميشود. اما اگر نجاست ادرار باشد، يك مرتبه به جايي كه نجس شده است آب بريزيد و فشار دهيد تا آب آن خارج شود، درصورتي كه ادرار در فرش نماند، يك مرتبه ديگر هم آب قليل روي آن بريزيد و فشار دهيد تا آب آن خارج شود، آن وقت پاك خواهد شد؛ يعني يك مرتبه آب بريزيد و قطع كنيد و فشار دهيد تا غساله آن خارج شود. دوباره آب بريزيد و بعد از قطع آب فشار دهيد تا آبي كه در فرش جمع شده است خارج شود. اين نكته را هم فراموش نكنيد كه غساله آب قليل، يعني آبي كه موقع شستن و فشاردادن از فرش جدا شده و ميريزد، نجس است.
روش ديگر، استفاده از آب لولهكشي است. آن قسمتي از فرش را كه ترشح ادرار به آن رسيده، زير آب لولهكشي كه متصل به كر است، قرار دهيد تا آب به تمام جاهايي كه نجس شده است برسد و همان قسمت از فرش را بنا بر احتياط واجب فشار دهيد تا آبي كه در آن جمع شده است خارج شود.
نكته يك: در تطهير فرش نجس و مانند آن با آب لولهكشي، جداشدن آب غساله
شرط نيست بلكه به صرف رسيدن آب به مكان نجس، بعد از از بين رفتن عين نجاست و حركت غساله از جاي خود به وسيله دست كشيدن بر فرش هنگام اتصال آب، تطهير خواهد شد.
سؤال: اگر بعضي از قسمتهاي فرش نجس باشد و انسان دقيقا محل آنها را نداند آيا اگر چيز خيسي با آن فرش برخورد كند ميتواند بگويد آن چيز نجس نشده است؟ چون محل دقيق نجاست فرش را نميدانسته است؟
در اين موضوع توضيح داده شده، آن چيز خيس، پاك خواهد بود.
- روش تطهير زمين نجسشده
حكم كلي: براي تطهير زميني كه خروجي آب ندارد بايد پس از برطرفكردن عين نجاست، به يكي از 2 روش زير عمل شود:
1- آب لولهكشي را به جاي نجس بريزد بهگونهاي كه همه آن محل را فرا بگيرد، بعد آن غُساله را با پارچه و مانند آن جمع كند.
2- آب قليل را به جاي نجس بريزد كه مسلما آب در گوشهاي جمع ميشود و باقي ميماند، سپس آب غُساله را با پارچه و مانند آن بردارد و دوباره آب بريزد و غُساله را با پارچه ديگري بردارد. توجه كنيد كه آب غساله و پارچه اول نجس است.
نظر شما