در اين مدت خيلي از دولتمردان و كارشناسان راهكارهاي مختلفي براي خروج از بحرانهاي اقتصادي ارائه دادهاند اما شاهد بودهايم كه رهبر معظم انقلاب تنها يك چيز را بهعنوان هدف درنظر گرفتهاند؛ اقتصاد مقاومتي؛ اقتصادي كه در آن تكيه به داخل نخستين شرط است؛ يعني تأمين نيازهاي اساسي كشور با توجه خاص، دقيق و عميق به قابليتها و توانمنديهاي اقتصاد ايران اسلامي. مقام معظم رهبري بارها در سخنان خود، مردم و مسئولين را براي حركت به سمت اقتصاد مقاومتي دعوت كردهاند و وظايفي را براي هر دو قشر برشمردهاند. وقتي به عملكرد دستگاههاي مختلف در اين زمينه نگاه ميكنيم ميبينيم كه هر كدام در حد بضاعت خود در تحقق اين مهم تلاش كردهاند اما هستند دستگاههايي كه بيش از توان خود مايه گذاشتهاند، مثل بسيج؛ نهادي كه خودش را حد واسط دو قشر ميداند؛ هم در رده مسئولين است و هم جزئي از مردم. بهخاطر داشتن روحيه جهادي هم توانسته گوي سبقت را از دولتمردان در تحقق اقتصاد مقاومتي بربايد و در زمينه كارآفريني بسيار موفق عمل كند. براي تبيين نقش بسيج در حوزه اقتصاد مقاومتي گفتوگويي كرديم با نمايندگان مجلس و نظر آنها را در اين زمينه جويا شديم.
در اينكه بسيج تلاشهاي زيادي در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي كرده شكي نيست اما جايگاه اين سازمان در اين راستا كجاست؟ اين سؤالي است كه براي پاسخ به آن با محمدرضا پورابراهيمي، رئيس كميسيون اقتصادي مجلس گفتوگو كردهايم و او اينطور توضيح ميدهد: «كشور ما همواره با تحريمهاي زيادي مواجه بوده است، در تمام اين سالها استكبارجهاني و بهويژه آمريكا تلاش كردهاند در راستاي اعمال تحريمها، مشكلاتي براي انقلاب اسلامي بهوجود آورند. نامگذاري هوشمندانه سالهاي اخير با عناوين اقتصادي توسط رهبر معظم انقلاب اسلامي بيانگر اهميت موضوع اقتصاد است و همين امر مسئوليت دانشگاهها و دستگاههاي اجرايي را مضاعف كرده. هر چقدر تفكر بسيجي را در جامعه بيشتر حاكم كنيم، پيروزي از آن ما خواهد بود. امروز بسيج وظيفه بزرگي برعهده دارد كه همان كمك به انجام اقتصاد مقاومتي است. استفاده از كالاهاي داخلي و اصلاح الگوي مصرف از مهمترين مواردي است كه بايد براي توسعه و اجرايي شدن اقتصاد مقاومتي مدنظر قرار داد. كشورهاي متعددي در جنگ 8ساله دخالت داشتند كه آمريكا، انگليس و در راس آنها اسرائيل بودند. امروز نيز همچنان جنگها و فتنهها ادامه دارد و نياز به هوشياري و بصيرت مردم بيش از قبل احساس ميشود. بسيج بهعنوان متولي اين امر و حافظ دستاوردهاي انقلاب در شرايط امروز، مسئوليت خطير و مهمي داشته و دارد. بسيج در اين رابطه ميتواند چند نقش داشته باشد. نخستين نقش بيانكردن چيستي اقتصاد مقاومتي است. ابتدا بايد تبيين شود كه اقتصاد مقاومتي چيست؟ چه فرقي با اقتصاد رياضتي دارد؟ وظيفه بعدي شناساندن ظرفيتهاي اقتصاد مقاومتي است. بسياري از جنبهها و ظرفيتهاي اقتصادي است كه ناشناخته مانده و بايد توسط دلسوزان انقلاب شناسانده شود. سومين وظيفه حمايت از توليدات داخلي است با اين وظيفه هم ميتوان از اقتصاد مقاومتي حمايت كرد. رسيدن به اقتصاد مقاومتي ميتواند يك فرصت باشد و نه تهديد؛ به شرط اينكه از اين شرايط تحريم استفاده كرده و به خودباوري برسيم تا روي پاي خود بايستيم. در اين راستا همانطور كه بسيجيان در دفاعمقدس در مقابله با استكبار جهاني پيروز و سربلند بودند در پيروي از فرمايشات مقام معظم رهبري و تحقق اقتصاد مقاومتي نيز موفق عمل خواهند كرد».
- بسيج، نخبگان را بهكار گيرد
به غيراز پورابراهيمي سراغ حجتالاسلام سيدناصر موسويلارگاني، نايبرئيس اول كميسيون اقتصادي مجلس هم رفتيم تا ببينيم نظر او نسبت به حضور بسيج در عرصه اقتصاد مقاومتي چيست؛ «صدور فرمان تشكيل بسيج براي اين بود كه مردم هميشه در صحنه باشند و همانطور كه حضرت امام(ره) پيشبيني كرده بود نهاد مقدس بسيج در سراسر كشور تشكيل شد و در دفاعمقدس و مقابله با تهاجم فرهنگي انصافا بسيج كارنامه خوبي از خود بهجا گذاشت و پس از آن هم ديديم كه بسيج سازندگي چه تأثيراتي در عرصه جنگ داشت. اما امروز بايد اين نكته را به خوبي به ذهن بسپاريم كه تشكيل سازمان بسيج سازندگي در سراسر كشور براي آباداني اين مرز و بوم تنها بهصورت اردويي و تنها از مدارس و دانشگاهها نباشد؛ با جمعآوري همه تحصيلكردهها جوانان را سازماندهي كند تا براي آباداني كشور و همچنين براي تحقق اقتصاد مقاومتي به كارگيري شوند. تعداد زيادي از جوانان در چند سال آينده با مشكل بيكاري مواجه ميشوند كه تبعات خطرناك اجتماعي را بهدنبال خواهد داشت. بسيج اگر ميخواهد دستاوردهاي نظام را حفظ كند بايد نيروهاي تحصيلكرده آماده بهكار را سريعا بهكار گيرد و گرنه در آينده با پشيماني بسيار تأسفانگيزي مواجه خواهيم شد.» او با بيان اينكه بسيج در حوزه اقتصاد مقاومتي نقش مؤثري دارد اينطور ادامه ميدهد: «اگر مجلس بخواهد سازماني براي اجراي اقتصاد مقاومتي ايجاد كند ميگويند بار مالي دارد، رد ميشود و اگر دولت بخواهد انجام دهد از توانش خارج است و ميگويند خلاف برنامه است، اين تنها از عهده سپاه و بسيج برميآيد كه چنين سازماني را تشكيل دهد و جوانان را جذب و از آنها استفاده كند».
- بسيج عاري از دنياپرستي است
محمد دهقان از ديگر نمايندگان مجلس درباره جايگاه بسيج در تحقق اقتصاد مقاومتي ميگويد: «فساد اقتصادي مانند بلايي به جان نظام افتاده و اگر انسانهاي فاسد از درون نظام اسلامي پالايش نشوند، خطر بزرگي انقلاب را تهديد خواهد كرد. در برابر چنين ضربه اقتصادي، ما بسيج را داريم؛ نهادي كه از دنياپرستيها و فسادها دور است و تمام هم و غم خود را براي سازندگي واقعي كشور گذاشته. شما ببينيد پس از تدبير رهبر معظم انقلاب درخصوص اقتصاد مقاومتي، خيليها، خيلي سخنراني كرده، كتاب نوشته يا شعار دادهاند اما تنها بسيج سازندگي بوده كه اين انديشه را عملي كرده و خط شكن و پيشتاز تحقق اقتصاد مقاومتي بوده است. بهنظر من بسيج حداقل 3 كار اساسي براي اقتصاد مقاومتي ميتواند انجام دهد؛ يكي مسئله گفتمانسازي و فهم مسئله بين مردم و تبيين درست آن است. با اين شبكه گسترده اگر همه اعضاي بسيج، حقيقت را بفهمند و به ديگران انتقال دهند ما شاهد يك گفتمانسازي صحيح خواهيم بود و با توجه به ظرفيتهاي ديگري چون رسانه نيز اين موضوع بيشتر قابل انتشار است. نكته دوم، بسيج كردن ظرفيتهاي ملي است. دهها كار در كشور وجود دارد كه ميشود بين آحاد ملت تقسيم كرد و هركسي يك كار كوچك بهعهده بگيرد. بسيج اگر بتواند اين ظرفيتهاي ملي را مشخص كند و در تحقق و اجراييسازي اقتصاد مقاومتي همه مردم را اعم از كشاورز، معلم و... مشاركت دهد، يك اقدام عملي براي اقتصاد مقاومتي شكل گرفته است. بخش سوم مطالبهگري از مسئولين است كه بايد توسط بسيج و بهويژه بسيج دانشجويي كه جزو اقشار مطالبهگر جامعه محسوب ميشوند، انجام شود». او كه خود مسئوليتهاي زيادي بهخصوص در بسيج دانشجويي داشته است بر نقش مجلس هم در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي تأكيد ميكند و ميگويد: «اما در اين ميان نقش مجلس و نمايندگان در وضع قوانين ساده براي حمايت از توليدكنندگان داخلي به منظور تحقق اقتصاد مقاومتي ميتواند راهكارهاي اساسي و حياتي در رسيدن به انتظارات و خواستههاي رهبر معظم انقلاب از مجلس باشد. بهعنوان مثال اصلاح نظام مالي كشور، حمايت از صادرات كالا و خدمات، گسترش خدمات تجارت خارجي، ترانزيت و زيرساختها، تشويق سرمايهگذاري براي صادرات، پيوند صادراتي با كشورهاي منطقه، توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ويژه، مشاركت دادن بخش خصوصي در فروش نفت و گاز، افزايش صادرات پتروشيمي و فراوردههاي نفتي و حذف دستگاههاي موازي و غيرضروري كه برعهده مجلس است، ميتوانند از عوامل مؤثر تحقق اقتصاد مقاومتي باشند. پس مجلس ميتواند با تعامل مناسب و عالي با دولت، پايهگذار تحقق اقتصاد مقاومتي در كشور باشد و نيز ميتواند با اولويت قرار دادن و پرداختن به مباحث اقتصاد مقاومتي از طريق وضع قوانين مورد نياز در اين راستا و تجديد نظر در رابطه با برخي قوانين دست و پاگير موجود در اين زمينه، نظارت بيطرفانهاي بر عملكرد دولت داشته و به اين ترتيب زمينهساز تحقق اقتصاد مقاومتي در كشور باشد».
- بسيج به روايت آمار و ارقام
230هزار فرصت شغلي در سطح كشور كه بسيج به طور مستقيم توانسته آنها را محقق كند.
3هزار عددي است كه ميشود با آن به مهدكودكهاي ساختهشده توسط بسيج و همچنين سالنهاي ورزشي تاسيسشده اشاره كرد.
بسيج تاكنون توانسته 15هزار پايگاه راهاندازي كند و 25ميليون بسيجي در سراسر كشور عضو هستند.
51 كتاب در حوزههاي مختلف دامداري و كشاورزي از سوي بسيج تاليف شده و روستاييان سراسر كشور از آنها استفاده ميكنند.
144هزار حلقه تربيتي تحت عنوان حلقههاي صالحين در كليه اقشار بسيج وجود دارد كه قريب به 5ميليون نفر در اين حلقهها سازماندهي شدهاند.
23هزار طرح اقتصاد مقاومتي و 380پروژه عمراني و محروميتزدايي ازجمله اقدامات بسيج طي سالهاي اخير است.
- سنگهايي كه گوهر شدند
وحيد تقيزاده يكي از جوانان كارآفرين و موفق خوي است كه توانسته سنگهاي معمولي را در خانهاش به جواهر تبديل كند. خود او درباره كارش ميگويد: «بعد از خدمت سربازي تصميم داشتم ادامه تحصيل بدهم اما با توجه به علاقهاي كه بهكار گوهرتراشي داشتم تصميم به ادامه كار پدرم گرفتم و با كمك دوستانم و با مشورتي كه با هم كرديم تصميم گرفتيم با حمايت بسيج سازندگي، كارگاه گوهرتراشي را در پاركينگ خانه ما راهاندازي كنيم. از بسيج سازندگي 60ميليون تومان وام گرفتيم و همه باهم گفتيم يا علي. دوست نداشتم كارگري كنم و ميخواستم خودم كارآفرين باشم و براي دوستانم هم اشتغالزايي كنم. پاركينگ برايم بهتر بود زيرا ديگر اجاره كارگاه نميدادم و به جاي هزينه اجاره كارگاه، وسايل بيشتري ميتوانستم خريداري كنم. امروز هم به لطف خدا با تبديل سنگهاي معمولي به جواهرات زيبا، بعد از كسر حقوق پرسنل كارگاه، ماهانه 5ميليون تومان درآمد دارم».
- جهادي كه ادامه دارد
«جهادي تمام شد و مرد به شهر برگشت. با تني خسته و زخمهايي كه تابلوي نمايش آنها، تاولهاي تركيده روي دستش بود... مرد دستان حالا كارگري شدهاش را به هم ميمالد، آه ميكشد و زل ميزند به تاول انتهاي انگشت شستاش؛ شك دارد كه كار بيل است يا كلنگ؛ هرچه هست يادگارياست از روزهاي خوب جهاد براي مردي كه حالا باز بايد شهري بشود...»؛ اين تصوير شايد براي خيلي از بچههايي كه به اردوي جهادي رفتهاند آشنا باشد. تجربه موفق اردوهاي جهادي كه مورد تأييد رهبرمعظم انقلاب و مسئولان دلسوز نظام نيز هست، هر ساله در اوقات تعطيلي دروس دانشگاهي و حوزوي چه در ايام تعطيلات عيد نوروز و چه در ايام تعطيلات تابستان، موجب هجرت بخش قابلتوجهي از جوانان از شهر و ديار خود و حركت به سمت مناطق محروم براي خدمترساني به اين مناطق در قالب اقدامات عمراني، فرهنگي، بهداشتي و آموزشي ميشود و يك نيروي كارآمد اجتماعي را همانند جهاد سازندگي رقم ميزند. «به دوستانم ميگويم حتما بياييد، خوش ميگذرد»؛ اين را اكبرفاضلي ميگويد كه در اردوي جهادي غرب كشور مسئوليت دبيرخانه مركزي را برعهده داشته است؛ «مردم ما با مفهوم جهاد بيگانه نيستند چرا كه جنگ را ديدهاند و نسل ما هم با اينكه جنگ را نديده اما ميداند كه حمله به خاك ايران چه تبعاتي به همراه داشته. جهاد، زماني جنگ است، زماني انقلاب است و زماني كمك به ديگران است و ما هم بنا به شرايط، سراغ جهاد رفتيم».
- بيابان زدايي بسيج
چندي پيش بود كه معاون وزير جهادكشاورزي گفت: «براساس مصوبه ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي و تفاهم ميان بسيج و سازمان جنگلها، امسال ۴۵۰هزار هكتار عمليات آبخيزداري و ۵۰هزار هكتار عمليات بيابانزدايي از طريق بسيج و سپاه انجام ميشود». اين تنها بخشي از اقدامات بسيج در راستاي عمران كشور است؛ طرح آبخيزداري در وزارت جهادكشاورزي در قالب طرح اقتصاد مقاومتي به تصويب رسيده و در حال پيگيري است. براي تسهيل در روند اجراي اين طرح، بسيج وارد عمل شده و با تأمين بخشي از بودجه آن به بيابانزدايي كمك ميكند.
- كارآفريني با 2ميليون تومان
يكي از بخشهايي كه بسيار از سوي بسيج مورد حمايت قرار گرفته، كارآفريني است. محمد نورزاده و نادر اسكندرزاده 2جوان اهل روستاي اولتان شهرستان پارسآباد با مدرك ديپلم مدت 15ماه است كه به پرورش بلدرچين مشغول هستند و اكنون توانستهاند با استفاده از سرمايه 2ميليون توماني براي 3نفر در روستا اشتغالزايي كنند. اين دو جوان موفق اهل روستاي اولتان در اينباره ميگويند: «در ابتداي امر 200عدد بلدرچين خريداري كرده و در حياط منزل-به مساحت 60متر- اقدام به پرورش بلدرچين كرديم. بلدرچين علاوه بر اينكه نسبت به مرغها و ساير حيوانات پرورشي مقاومت بيشتري در برابر بيماري دارد، براي پرورش آن نياز به فضاي خاص و بزرگ نيست، بهطوريكه 500قطعه بلدرچين را در فضايي در حدود 60مترمربع پرورش ميدهيم».
- بسيج؛ صادركننده فرهنگ شهادت
اگر به عكسها و فيلمهاي عراق و سوريه نگاه كنيد جوانان و نوجوانان و حتي پيرمردهايي را ميبينيد كه با ظاهري ساده مقابل داعش ايستادهاند و اسلحه بهدست از مرزهاي اسلام دفاع ميكنند. نگاه كردن به آنها شما را ياد جنگ خودمان نمياندازد؟ بسيجيهايي كه با يك لباس ساده خاكي و با هر سن و سالي جلوي ارتش تا دندان مسلح عراق ايستادند و خيليهايشان شهيد شدند. اما چطور بعد از سالها انگار همانها دوباره لباس به تن كردهاند و بسيجيوار ميجنگند. اين مسئله تنها نشان از گسترش فرهنگ بسيج دارد و الگوبرداري ساير ملتها از اين فرهنگ مقدس. براي روشنتر شدن اين موضوع سراغ اسماعيل احمدي، مدير روابط عمومي سازمان بسيج رفتيم و با او گفتوگو كرديم تا ببينيم بسيج چقدر در صدور انقلاب موفق عمل كرده و چطور به اين نقطه رسيده است.
- قطعا بسيج با اهدافي تشكيل شد و سالهاست كه از اين موضوع ميگذرد. طبيعتا تجربيات زيادي در زمينههاي مختلف بهدست آمده اما ميخواهيم بدانيم چقدر به چشماندازي كه بود نزديك شده است؟
بسيج را حضرت امام(ره) بنيانگذاري كردند و رهبر معظم انقلاب به بسيج پر و بال دادند، بهنحوي كه بسيج را لشكر مخلص خدا ناميدند. يكي از ويژگيهاي اصلي بسيج انعطاف است كه بعد از دوران جنگ و با درنظر گرفتن رفع مشكلات كشور در تلاشي شبانهروزي، وارد عرصههاي غيرنظامي شد. يكي از دلايل موفقيت بسيج همين انعطافپذيرياش است كه با توجه به فرمايش حضرت آقا، بسيج بايد در وسط ميدان باشد، اينگونه بسيج در همه زمينهها فعاليت چشمگيري داشته و دارد. بسيج كارش روشنگري است. البته هدف اصلي بسيج با درنظر گرفتن فرمودههاي حضرتآقا، گسترش اسلام است. جامعه اسلامي يعني دانشگاه اسلامي، مدارس اسلامي، اداره اسلامي و...؛ همهچيز براساس مباني اسلامي. به همين دليل هم بسيج سعي كرد براي تحقق اين هدفش در تمام نهادها، ادارهها و... حضور داشته باشد. اينگونه بود كه فرموده رهبر معظم انقلاب يعني «بسيج در تمام لايههاي جامعه حضور داشته باشد»، جامه عمل پوشيد. از اين لحاظ 22 قشر در بسيج تشكيل شده است؛ بسيج ورزشكاران، مداحان، بسيج فرهنگي و... . حضور بسيج در تشكيل جامعه اسلامي بهنحوي است كه حضرت آقا فرمودهاند: «در آينده بسيج كليد حل بسياري از مشكلات است». بسيج با توجه به چنين جايگاهي تمام تلاشاش را كرد تا الگويي باشد براي خارج از كشور؛ اينگونه است كه شما شاهد تشكيل بسيج در ساير كشورها، تحت عنوان نامهاي ديگر هستيد. اين حرف من نيست بلكه سخني است كه رهبر معظم انقلاب فرمودند و ما آن را به وضوح شاهديم كه «بسيج يكي از برجستهترين مسائلي است كه حكمت امام بزرگوار در آن آشكار شد و بيترديد بسيج مانند هر حركت خردمندانه ملت ايران كه بر اسلام و مباني منطقه استوار باشد، براي ملتهاي ديگر يك الگو و سرمشق خواهد بود و تبليغات خصمانه استكبار نميتواند مانع از الگوپذيري ملتها از انقلاب اسلامي شود». شما به اين نكته توجه داشته باشيد كه در جهان 2 نوع الگوپذيري داريم اولي الگوپذيري خصوصي كه نتيجهاش ميشود آمريكا و دومي الگوپذيري دولتي كه نتيجهاش ميشود اتحاد جماهير شوروي. اما ما در اسلام الگوي سومي داريم تحت عنوان مردمسالاري ديني. بسيج دقيقا در اين راستا گام برميدارد، به اين معني كه مثل ساير كشورها نيست كه فقط ميخواهند مردم پاي صندوقهاي رأي بيايند. حاكميت ما حاكميت مردم است و بسيج ميخواهد بگويد كه همه مردم در كشور و كشورداري نقش دارند. بسيج يك نهاد سازمانيافته حاكميت است كه بدنه فعال مردم را براي سازندگي كشور داخل ميدان ميآورد؛ اينگونه است كه بسيج از ميان مردم، در دل مردم و براي مردم است. «اگر بسيج نبود سرنوشت جنگ تغيير ميكرد»؛ اين فرمايش رهبري است و بدون شك اين فرمايش اصل ماندگاري است كه در كارنامه بسيج مانده و خواهد ماند.
- اشاره كرديد كه ما توانستهايم فرهنگ بسيج را صادر كنيم. چطور اين امر صورت گرفته است؟
يكي از بخشهايي كه بسيار در صدور انقلاب اسلامي و بهخصوص روحيه بسيجي تأثيرگذار بوده، فرهنگ است. شما ببينيد رهبر انقلاب در يكي از سخنرانيهايشان در اجتماع جوانان و فرهنگيان استان گيلان اينطور ميگويند: «الگوي جوانان لبنان چهكسي است؟ حزبالله لبنان از كجا جوشيد؟ او روي كدام سرزمين روييد؟ الگوي او شماييد او همين شعارهاي شما را ميدهد، همين كارهاي شما را ميكند، همان پيشانيبند شما را به پيشانياش ميبندد؛ مثل رژه نظامي بسيج، رژه ميرود، بنابراين الگوي آن جوانان، سرداران و رزمندگان شهيدي هستند كه در خود ايران بودند. آنها فداكاري و براي خدا حرف زدن و براي خدا كار كردن را از اينها ياد گرفتند». اما آن جوانان از كجا اين مسائل را ياد گرفتهاند؟ از فعاليتهاي فرهنگي ما. در حوزه فرهنگ اقيانوسي از فعاليتها انجام ميشود، سالانه هزاران يادواره شهدا در كشور برگزار ميشود؛ در پايگاههاي بسيج، در حوزهها و شهرستانها. درحال حاضر ما شاهد برگزاري كنگرههاي شهدا در استانها و در اقشار مختلف بسيج هستيم. ميدانيد كه كنگره شهدا صرفا يك مراسم نيست. چند سال يك استان و يك قشر كار ميكند روي شهداي خودش. بانك جامع اطلاعاتي از شهدايش تشكيل ميدهد و از همان بانك مستندها و انيميشنها و كتابها توليد ميكند. شايد در برخي از كنگرههاي ما قريب به 100جلد كتاب تهيه ميشود؛ از رمان تا داستانهاي كوتاه كه اينها سرمايه خيلي عظيمي است و ما با صادركردن آنها، در اصل، فرهنگ بسيج و روحيه شهادتطلبي را ميان ساير ملتها گسترش ميدهيم.
نظر شما