براساس این گزارش، مبادلات روز یکشنبه 13 آبان بورس تهران در حالی ادامه یافت که صف‌های سنگینی برای سهام شرکت‌های فولادی به ویژه شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خراسان در بورس تشکیل شد.
این صف‌ها در حالی در مبادلات روز یکشنبه تشکیل شد که روز شنبه به‌دلیل حجم بالای تقاضا برای خرید سهام این 2شرکت باعث شد تا سامانه معاملات بورس تهران قفل کند اما درست یک روز پس از تشکیل صف‌های سنگین خرید برای سهام این 2شرکت بلافاصله روزگذشته این صف‌ها تبدیل به صف‌های فروش شد و بسیاری از سهامداران بورس تهران در صف‌های فروش سهام این 2شرکت ایستادند، بروز چنین رویدادی زمینه شگفتی و پراکندگی تحلیل کارشناسان را به وجود آورد، به‌طوری که اغلب کارشناسان در تحلیل این رویداد دچار تردید و ابهام شدند.
براساس پیش‌بینی کارشناسان و باتوجه به تعدیل مثبت سود شرکت فولاد مبارکه اصفهان برای این شرکت انتظار رشد قیمت بیشتری می‌رفت از طرف دیگر هنوز چند روزی از زمان عرضه اولیه سهام فولاد خراسان در بورس نمی‌گذرد که این شرکت با صف فروش سهامداران مواجه شده‌است.
پیش‌بینی می‌شد باتوجه به ماهیت صنعتی این شرکت در تولید فولاد ارزش هر سهم این شرکت حداقل تا پایان این هفته با رشد مواجه باشد اما چنین اتفاقی رخ نداد.
کمبود نقدینگی
عباس دهقان، کمبود نقدینگی در بورس، مسائل سیاسی و ریسک‌های پیرامونی بازار سرمایه را از جمله عوامل تأثیرگذار در تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولادی برشمرد و به همشهری گفت: طی چند روز گذشته و همزمان با اجلاس 1+5 جو روانی بازار شرایط نامساعدی پیدا کرد و مسائل که در این نشست مطرح شد شرایط بازار را از حالت مساعد خارج کرد.
وی افزود: تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولادی به مجموعه‌ای از عوامل برمی‌گردد و تنها به یک موضوع خلاصه نمی‌شود به‌طوری که به غیراز مسایل سیاسی، بسته شدن نماد شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان، پیش از عرضه سهام فولاد خراسان یکی دیگر از عوامل تأثیر گذار بر تشکیل صف‌های فروش برای سهام این شرکت‌ها بود.
وی تأکید کرد: با بسته شدن نماد این 2شرکت، بازار فرصتی پیدا شد تا درباره سرمایه‌گذاری روی سهام دیگر شرکت‌های حاضر در بورس بیاندیشند.
دهقان خاطر نشان کرد: اما گذشته از این موضوعات نباید فراموش کنیم که فروش بلوک 20درصدی سهام شرکت ملی صنایع مس ایران برای بازار ما بسیار سنگین بود و حجم زیادی از نقدینگی موجود در بورس را خارج کرد.
ناظر پیشین معاملات بورس تهران تصریح کرد: نقدینگی که برای معامله سهام شرکت مس از بازار بیرون کشیده شده، یک پول برگشت ناپذیر است که به راحتی پولی جایگزین آن نخواهد شد.
دهقان تأکید کرد: کسانی که سهام شرکت مس را خریداری کردنددر حال حاضر نقدینگی کافی برای معاملات سهام و گردش نقدینگی ندارند.
وی با بیان اینکه باید به بازار فرصتی داده شود تا دوباره خود را تجهیز کند گفت: باید در عرضه‌های اولیه سهام تعجیل نکرد و عرضه سهام جدید را در بورس به تعویق انداخت چرا که عرضه‌های پیاپی و پشت سرهم در بورس باوجود میزان نقدینگی بورس شرایط عاقلانه‌ای است، به این ترتیب به‌نظر می‌رسد تعویق در عرضه سهام پتروشیمی فناوران نیز به همین منظور در بورس انجام شده است.
دهقان در تشریح عوامل دیگر مؤثر در تشکیل صف‌های فروش برای سهام فولادی گفت: یکی دیگر از دلایل ایجاد چنین جوی در بازار قیمت بالای فروش سهام فولاد خراسان بود، در واقع سهام این شرکت با توجه به تفاوت‌هایی که با شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان دارد گران فروخته شد. همین موضوع منجر به برگشت بازار شد.
فروش لایه اول
از سوی دیگر حسین خزلی خرازی مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک کشاورزی در مورد دلایل تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خراسان گفت: تحلیل شرایط بازار و تشکیل چنین صف‌هایی در شرایط کنونی کار بسیار پیچیده‌ای است که باید براساس تحلیل رفتاری بازار شکل بگیرد.
وی افزود: اتفاق ناگهانی در بازار رخ نداده اما به‌نظر می‌رسد مجموعه‌ای از عوامل در ایجاد چنین شرایطی دخیل بوده‌اند.
خرازی تأکید کرد: آنچه مسلم است ما در بازار سرمایه ایران یک لایه اول سرمایه‌گذاران داریم که به شدت ریسک‌گریز هستند و عمدتا معادلات اصلی بازار را تعیین می‌کنند.
وی تصریح کرد: چشم و گوش سرمایه‌گذاران لایه اول به رسانه‌های خارجی معطوف است و این لایه عمدتا براساس استنباط‌های خود از رسانه‌های خارجی خرید و فروش می‌کنند.
به گفته خرازی رفتار لایه اول سرمایه‌گذاران به شدت بررفتار لایه‌های دیگر سرمایه‌گذاران بورس تأثیر می‌گذارد به‌طوری که زمانی که این سرمایه‌گذاران اقدام به فروش سهام می‌کنند سرمایه‌گذاران لایه‌های دیگر نیز سهام خود را به امید اینکه روی قیمت پایین‌تری خریداری کنند می‌فروشند.
مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی تصریح کرد: در واقع لایه اول سرمایه‌گذاران بورس کاملا سیاسی و ریسک گریز هستند و لایه دوم نوسان گیر هستند به همین دلیل زمانی که لایه اول اقدام به فروش می‌کند لایه دوم سرمایه‌گذاران در پی نوسان‌گیری برمی‌آید به همین دلیل موجی در بازار ایجاد می‌شود.
عوامل سه‌گانه
هادی بیدختی، معاون سابق بورس تهران، با تأکید بر اثر 3 عامل درونی و برونی به سهامداران توصیه کرد: بر مبنای اطلاعات واقعی تصمیم‌گیری کرده و شرایط محیطی را به تناسب دخیل کنند.
مدیرعامل شرکت کارگزاری عمران فارس در گفت‌وگو با فارس درباره شرایط کنونی بازار سهام گفت: وضعیت حال حاضر بازار سهام از 3عامل برون و درون سازمانی پرونده هسته‌ای، افزایش حقوق دولتی معادن و کمبود نقدینگی در بازار متاثر است.
وی ادامه داد: مسئله پرونده هسته‌ای ایران هر چند مقوله تازه‌ای نیست اما تغییر تحولاتی مانند رفتن لاریجانی و تحریم یک جانبه آمریکا و تحلیل برخی کارشناسان خارجی مبنی بر وقوع جنگ باعث نگرانی برخی از سرمایه‌گذاران شده که این گونه موارد به تنهایی نمی‌تواند بازار سهام را متاثر کند.
بیدختی افزود: عامل درون سازمانی تأثیر گذاری مانند افزایش حقوقی دولتی معادن و کمبود نقدینگی در بازار سهام منجر به تشدید اثر موضوع پرونده هسته‌ای شده که با توجه به تجربه دوره‌های گذشته این مقطع نیز گذرا و کوتاه مدت خواهد بود.
