رئيسجمهور جديد آمريكا با يك نطق پوپوليستي كارش را در كاخ سفيد آغاز كرد، نطقي كه ايران را هم با گوشه و كنايه مورد اشاره داشت. همه منتظرند تا واكنش ترامپ را نسبت به ايران ببينند، از برجام تا تحريم دو موضوعي است كه نگاهها را به مستأجر جديد كاخ سفيد دوخته است.
ترامپ در نخستين ساعات شروع به كارش در كاخ سفيد كشوي مصوبات اوباما را باز كرده و يك به يك در حال باطل كردن آنهاست، او در نخستين احكام اجرايياش لغو طرح خدمات درماني باراك اوباما رئيسجمهور پيشين اين كشور موسوم به «اوباماكر» را امضا كرد. لغو اجراي برخي تحريمها عليه ايران از آخرين امضاهاي اوباما پيش از ترك كاخ سفيد بود كه ترامپ ممكن است اگر خيلي عجله داشته باشد منتظر 4ماه ديگر و موعد تمديد دوباره آن نماند و اين مصوبه را هم باطل كند.
ترامپ از معترضان پرداخت 150ميليارد دلار پول و يك ميليارد و 700ميليارد دلار وجه نقد به ايران در جريان توافق هستهاي بود و آن را باج به ايران توصيف ميكرد، با اين رويكرد احتمال دارد در شرايطي كه دوستان جمهوريخواه ترامپ اكثريت سنا و كنگره را در اختيار دارند محدوديتهاي جديدي براي انتقال پول به ايران اضافه شوديا محروميت ايران از دلار تشديد شود.
رئيسجمهور جديد آمريكا سال گذشته ثروتمند شدن ايران را باعث به خطرافتادن امنيت اسرائيل دانسته است.
ايران براساس برجام محدوديتي در توليد موشك ندارد اما براساس قطعنامههاي شوراي امنيت از موشكهايي كه با هدف حمل كلاهك هستهاي طراحي ميشوند منع شده است،بيانيه جديد كاخ سفيد درباره توان موشكي ايران و اظهارات سابق ترامپ درباره همين موضوع شايد نقشه ترامپ براي برنامه موشكي ايران تلقي شود.
در زمينه برجام هم ترامپ قبل از انتخابات و بعد از آن اين توافق را ابلهانه دانسته و بازنگري در آن را مطرح كرده، خواستهاي كه ايران در سطح عالي آن را رد كرده است. چندماه بعد از اظهارنظر ترامپ مبني بر پاره كرده برجام، رهبر انقلاب هشدار دادند كه اگر آنها برجام را پاره كنند ما آن را آتش ميزنيم.
حسن روحاني، رئيسجمهور ايران، هم چند روز پيش در نشست خبري خود در واكنش به اظهارات ترامپ درباره بازنگري در برجام با توصيف اين توافق به يك بافتهاي كه امكان بازگشت آن به مواداوليه وجود ندارد، گفت: «اين صحبتها بيشتر شعار است و من بعيد ميدانم در مقام عمل اتفاقي بيفتد.»
ترامپ كه يك تاجر است مرداد پارسال در يكي از مناظرههايش گفته بود: من اهل معامله و قراردادها هستم. من شاهد بعضي قراردادهاي بد بودهام كه در آن افراد سرشان در معامله كلاه رفته بود اما من تخصص خوبي در بررسي قراردادها دارم.
مايك پنس معاون اول ترامپ مهرماه گفته بود: وقتي دونالد ترامپ رئيسجمهور ايالات متحده آمريكا شود، ما توافق(هستهاي) ايران را پاره ميكنيم.
او آنقدر مواضع تندي درباره ايران دارد كه وقتي فرمانداري ايالت اينديانا را بر عهده داشت گفته بود، حتي پس از لغو تحريمهاي بينالمللي عليه ايران، به همراه ۱۴ ايالت ديگر در آمريكا به اين تحريمها ادامه خواهد داد. اشاره او به تحريمها شامل ممنوعيت قراردادهاي حوزه انرژي با ايران به مبلغ بيش از ۲۰ميليون دلار بود. حالا آمدن او به كاخ سفيد ميتواند بهمعناي تدارك وسيع بازهاي آمريكايي(جمهوريخواهان) براي تحريمها عليه ايران در حوزه نفتي و انرژي باشد.
وليد فارس مشاور دونالد ترامپ 3روز قبل به الشرق الاوسط گفت كه ايران اگر اصلاحيهها در توافق هستهاي را نپذيرد دولت آمريكا مجبور خواهد بود استراتژيهاي جايگزيني را براي حفاظت از امنيت ملي و شركايش و كمك به منطقه جهت مقابله با توسعه ايران اتخاذ كند. 10روز قبل هم «ركس تيلرسون»، وزير خارجه ترامپ در نشست تأييد صلاحيتش در سنا به اظهارنظر درباره برجام پرداخت و با بيان اينكه ايران نبايد غنيسازي و مواد غنيشده داشته باشد، گفت:
بايد برجام را كامل بازبيني كنيم. از سوي ديگر اظهارنظر جيمز ماتيس وزير دفاع پيشنهادي دونالد ترامپ رئيسجمهور منتخب آمريكا مبني بر اينكه آمريكا تنها درصورتي ميتواند اعتبارش را در ميان متحدان حفظ كند كه به تعهدات خود در قبال توافقنامه برجام پايبند بماند باعث شد بهرام قاسمي سخنگوي وزارت خارجه ايران به وزير خارجه ترامپ توصيه كند كمي با ماتيس گپ بزند.
- ترامپ درصدد سپر موشكي عليه ايران
همزمان با انجام مراسم تحليف ترامپ بهعنوان چهل و پنجمين رئيسجمهور آمريكا، سايت كاخ سفيد، بيانيهاي منتشر كرد كه از آن با عنوان نخستين سند سياست خارجي و دفاعي ترامپ ياد ميشود. در اين بيانيه، ضمن تأكيد بر ضرورت محافظت از آمريكا در برابر تهديدات موجود، از ايجاد سامانهاي براي دفاع موشكي در مقابل ايران و كرهشمالي سخن به ميان آمده است. «قدرتمند ساختن دوباره ارتشمان» عنوان اين بيانيه است، كه در آن آمده است:
«ما يك سامانه دفاع موشكي پيشرفته را بهمنظور محافظت در مقابل حملات موشكي دولتهايي همچون ايران و كرهشمالي طراحي خواهيم كرد». گنجاندن نام ايران در اين سند بهعنوان يك تهديد امنيتي در شرايطي كه ترامپ در دوران تبليغات انتخاباتياش انتقادات تندي از برجام داشته است ميتواند نشانهاي از تصميم او براي ورود به فاز تقابل با ايران قلمداد شود.
نظر شما