اين مكان‌ها نمود تجلي رفتارها و تعاملات اجتماعي محسوب مي‌شوند تا جايي كه عالمان عرصه اجتماعي خيابان را ويترين شهر مي‌دانند و مي‌گويند شهر ايمن و دسترس‌پذير، شهري است كه در فضاهاي عمومي آن تمام اقشار جامعه اعم از معلولان، سالمندان، زنان و كودكان حضور داشته باشند و به‌راحتي در فضاهاي عمومي شهر تردد كنند.
اين دغدغه، سياست كلي مديريت شهري براي بهبود وضعيت زندگي براي همه اقشار ساكن در شهر است. بايد شهر با تمام امكاناتش براي همه افراد طراحي و ساخته شود به‌طوري‌كه همه شهروندان به يك اندازه حق استفاده از امكانات موجود در آن‌را داشته باشند و از حق طبيعي خود بهره‌مند شوند.
در سال‌هاي اخير مديريت شهري پايتخت توجه به موضوع دسترس‌پذيري را در دستور كار خود قرار داده است‌تا نياز معلولان تنها به مناسب‌سازي معابر و خيابان‌ها ختم نشود و در شهر فضايي ايجاد شود كه همه موارد و مسائل در دسترس اين قشر باشد، چراكه دسترس‌پذيري، مفهوم گسترده‌تري دارد و براي نمونه مي‌توان به محيط‌هاي مجازي خريد ازجمله فروشگاه‌هاي شهروند اشاره كرد.
اين دغدغه، سياست كلي و اولويت‌گذاري اصلي است كه باتوجه به تأكيدات شهردار محترم تهران در دستور كار قرار گرفته است.
دسترسي آسان به محيط شهري يكي از موارد حقوق شهروندي به‌شمار مي‌رود كه بايد براي همه اقشار جامعه اجرا شود. اين درحالي است كه باتوجه به شرايط خيابان‌ها، كوچه‌ها، حمل‌ونقل شهري و... بخشي از افراد جامعه از جمله معلولان، نابينايان و... همچنان با مشكلات و معضلات بسياري براي حضور در جامعه روبه‌رو هستند.
اين موضوع همواره يكي از دغدغه‌هاي مديريت شهري بوده است تا در شهر فضايي ايجاد شود كه اين قشر بدون نياز به كمك ديگران در جامعه حضور پيدا كنند. در اين راستا شهردار پايتخت با صدور بخشنامه‌اي تمامي معاونان، مشاوران، شهرداران مناطق 22گانه و سازمان‌ها و شركت‌هاي تابعه شهرداري را موظف به مناسب‌سازي فضاهاي شهري براي جانبازان و معلولان جسمي و حركتي كرده است.
بنابراين طبق تأكيدات دكتر قاليباف، شهردار محترم تهران اين شهر بايستي براي زندگي همه ساكنان، استاندارد و سلامت باشد و در اين زمينه نگاه ويژه‌اي به جانبازان و معلولان جسمي و حركتي داشته باشيم.اما موضوع بسيار مهم ديگر اين است كه معلولان در فضاي عمومي شهر حضور بيشتري داشته باشند تا جامعه امكان بهره‌مندشدن از توان، تجربه و دانش آنها را داشته باشد و آن موقع است كه مي‌توانيم به برخورداري حقوق برابر افتخار كنيم. تحقق اين مهم حد مطلوب زندگي اين قشر از جامعه در شهر است و آنچه درنهايت بايد به آن برسيم، مشاركت آنها در زندگي اجتماعي است.
اكنون با تأكيدات شهردار تهران و اقدامات صورت‌گرفته، شهرداري تهران از سازماني خدماتي به يك نهاد اجتماعي تبديل شده است و اين موضوع در سال‌هاي اخير و با تلاش‌هاي صورت‌گرفته در شهرداري تهران منجر به اتفاقات بسيار خوبي، همچون مناسب‌سازي 22 پارك براي استفاده معلولان از اين فضاها شده است.
در اين راستا بايد به جامعه هدف، بزرگ‌تر و وسيع‌تر از آنچه اكنون مي‌بينيم نگاه كنيم، زيرا مناسب‌سازي فضاهاي شهري مختص به گروه اندك و يك قشر خاص نيست و اگر جمعيت بهره‌بردار از مناسب‌سازي را سالمندان، خانم‌هايي كه در وضعيت‌هاي جسمي خاصي هستند، كودكان، معلولان و جانبازان در نظر بگيريم، جمعيت وسيعي را دربرمي‌گيرد. به همين دليل مديريت شهري سعي كرد امكاناتي را متناسب با نياز اين قشر از جامعه فراهم كند.
البته مناسب‌سازي را بايد هم در فيزيك رفت و آمد پيگيري كنيم و هم مناسب‌سازي فرهنگي را به‌صورت جدي مورد توجه قرار دهيم تا به نتيجه مطلوبي دست يابيم. به نظر مي‌رسد در ابتداي امر براي مناسب‌سازي شهر بايد فرهنگ و نوع نگاه افراد به معلولان و فضاهاي شهري را مورد بازبيني قرار داد، چراكه متأسفانه بيشترين آسيبي كه معلولان را تهديد مي‌كند درخصوص معلوليت جسماني نيست بلكه موضوعات اجتماعي و تبعيض‌هاي موجود در جامعه است و شهرداري به‌واسطه تغيير رويكردي كه در سال‌هاي اخير داشته به اين موضوع توجه ويژه‌اي كرده است.
به‌عنوان عضوي از خانواده بزرگ پايتخت به‌وضوح شاهدم كه شهردار تهران با رويكرد شهروندمدارانه براي خدمت‌رساني بهتر به افراد داراي معلوليت تلاش مي‌كند و با نگاه شهروندمدارانه و غيرمداخله‌گرايانه فعاليت در زمينه خدمت‌رساني بهتر به افراد داراي معلوليت را پيگيري مي‌كند.
درواقع مديريت شهري با رويكرد توجه به افراد داراي معلوليت به‌عنوان شهروندان شهر با نگاهي واقع‌بينانه به وضعيت زندگي و نحوه ارتباطات اين افراد، مباني تحقق فرصت‌ها و عدالت اجتماعي را همچون ساير آحاد جامعه مد نظر قرار داده است و براي افزايش مشاركت اجتماعي افراد داراي معلوليت و توجه و رسيدگي به مشكلات آنها و همچنين بسترسازي براي حضور معلولان در جامعه، برنامه‌هايي را در دستور كار خود قرار داده است و در اين راستا از هيچ كوششي براي تأمين آسايش و آرامش آنان دريغ نخواهد كرد.
- معاون خدمات شهري شهرداري
نظر شما