این 2 روحانی، اعتماد ملی را تشکیل دادند تا بتوانند اصلاحطلبی دیگرگونهای را نمایندگی کنند. آنها اگرچه از اصلاحطلبان تندرو دل چرکینی داشتند اما هنوز به اصلاحات اعتدالی وفادار بودند. اینان با تشکیل حزب، تلاش دارند که قرائت مطلوب خود را از اصلاحطلبی ترویج کنند.
دبیرکل و سران اعتماد ملی بهکرات از تعداد معدودی اصلاحطلب رادیکال سخن بهمیان آوردهاند و آنها را عامل شکست و انحراف اصلاحات معرفی کرده و هویت خود را در مقابل آنها تعریف کرده و خود را اصلاحطلب میانهرو میدانند.
اعتماد ملی تاکید بسیاری دارد که در انتخابات مجلس هشتم، کاملاً مستقل به عرصه بیاید تا وزن خود را در میان مردم محک بزند. حالا چند ماه پیش از انتخابات «همشهری ماه» گفتوگویی با منتجب نیا کرده که میتوانید متن کامل آن را در شماره اخیر این ماهنامه بخوانید.
- برخلاف دیگر گروههای اصلاحطلب که اعلام کردهاند برای شرکت در انتخابات شروطی دارند، حزب اعتماد ملی همواره اعلام کرده که بدون هیچ پیششرطی در تمام انتخابات شرکت خواهد کرد؛ آیا این به این معنی است که اعتماد ملی حاضر است تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت کند ولو اینکه تمام نامزدهایش رد صلاحیت شوند؟
ما به لحاظ اینکه انتخابات را نماد حضور آحاد ملت در صحنه تعیین سرنوشت و اداره کشور میدانیم و کشور را متعلق به فرد فرد مردم و شهروندان ایرانی میدانیم، وظیفه خود میدانیم که در تمامی انتخابات - بهعنوان فعالان سیاسی و بهعنوان حزبی که داعیه احیای تفکر حضرت امام خمینی و خدمت به ملت را دارد - شرکت فعال داشته باشیم.
اینجا بحث بر سر این مسئله است که آیا شرکت ما به صورت مطلق است یا مشروط؟ ممکن است بعضی گروهها یا فعالان سیاسی، معتقد باشند تنها درصورتی که فضا رقابتی باشد و نامزدهای آنها تایید صلاحیت شوند، در انتخابات شرکت میکنند و در غیر این صورت، انتخابات را تحریم میکنند ولی ما این نظر را نمیپذیریم؛ بهدلیل اینکه ما از کشور و ملت و نظام جمهوری اسلامی، هرگز قهر نکرده و شرکت در انتخابات را هیچ زمانی تحریم نمیکنیم.
اما آیا این به این معناست که اگر به فرض محال همه نامزدهای ما را رد کردند بیاییم ونامزدهای غیرقابل قبول خودمان را تأیید کنیم؟ نه، به این معنا نیست بلکه شرکت ما در انتخابات به این معناست که حضور فعال داشته باشیم و این حضور فعال به این صورت است که در مرحله اول از مردم بخواهیم که شرکت کنند و از نخبگان و فرهیختگان جامعه بخواهیم که نامزد شوند. مرحله دوم کار این است که اگر نامزد مورد نظر ما تأیید صلاحیت شدند، ما از آنها حمایت بکنیم تا اینکه آنها موفق شوند و مسئولیت را بهعهده بگیرند.
- با وجود اینکه اعتماد ملی بعد از انتخابات ریاستجمهوری میانه چندانی با جبهه دوم خرداد نداشت ولی در انتخابات شوراها، سرانجام یک فهرست مشترک ارائه دادید؛ گرچه اعتماد ملی با تابلو و عنوان خودش از این فهرست حمایت کرد، نه تحت عنوان ائتلاف اصلاحطلبان ولی افراد، همان افراد بودند. در انتخابات مجلس همان تجربه تکرار میشود یا همکاریتان با اصلاحطلبان به نحو دیگری خواهد بود؟
ما با سایر گروههای اصلاحطلب، مشکلی نداریم. اکثریت قریب به اتفاق کادرهای اصلاحطلب در سراسر کشور، از دوستان قدیمی یا جدید ما هستند و سمپاتی خاصی نسبت به آقای کروبی، بنده و حزب اعتماد ملی و سایر دوستان دارند. ما تنها با چند نفر افراد معدود و انگشتشمار مشکل داریم.
آنهایی که در دوره اصلاحات حرفهای تند و نامربوط زدند، ساختارشکنی کردند، به تعبیر بعضی از بزرگان، پنجه به روی نظام کشیدند و درصدد تخریب بودند، نه درصدد اصلاح. حال اینکه آیا اینها پشیمان شدهاند یا نه، خدا میداند.
ما سابقه خوبی از این تعداد افراد نداریم. اگر گاهی بحث میشود که ما با اصلاحطلبان ائتلاف نمیکنیم، به لحاظ این است که احساس میکنیم هنوز این 8 – 7 نفر دنبال این هستند که اصلاحات را تحتتأثیر خود قرار دهند. فکر میکنیم هم به نفع حزب خودمان هست که اعتماد ملی را مطرح کنیم، هم به نفع سایر احزاب است.
نباید هر چه تخممرغ داریم در یک سبد بگذاریم و وارد صحنه شویم. بالاخره ممکن است عدهای با حزب اعتماد ملی موافق باشند و با احزاب دیگر موافق نباشند یا با بعضی از احزاب موافق باشند با حزب اعتماد ملی موافق نباشد.
چرا کاری کنیم که به خاطر یک حزب یا چند نفر افراد، عدهای را از جریان اصلاحات دور کنیم؟ در همان انتخابات شوراها، ما ابتدا چنین نظری داشتیم ولی بعضی از دوستان پادرمیانی کردند و فشار آوردند و جریان را به یک شبهائتلاف کشاندند و ما در آن ائتلاف زیاد موفق نبودیم و از ائتلاف در شوراها رضایت نداریم.
- چرا؟
بهدلیل اینکه بعضی دوستان، در جریان ائتلاف، نسبت به حزب اعتماد ملی خوب برخورد نکردند؛ یعنی نگذاشتند نام حزب اعتماد ملی مطرح شود.
- به خاطر همین تجربه است که میخواهید در انتخابات مجلس، مستقل عمل کنید؟
هم به خاطر این تجربه است و هم به خاطر تحلیلی که عرض کردم که سرنوشتمان را با سرنوشت هیچ فرد و گروهی گره نمیزنیم؛ میخواهیم سرنوشت خودمان را خودمان تدوین کنیم. آقایان هم همین کار را انجام بدهند؛ در عین حال که همه اصلاحطلب هستیم و یک جهت را دنبال میکنیم.
البته ما از دوستان میخواهیم که روی مبانی امام، چارچوبهای نظام و قانون اساسی فوقالعاده تأکید کنند و به هیچ قیمت، بحثهای مربوط به اپوزیسیون را هرچند به نفع سیاسی آنها تمام شود، مطرح نکنند.
- برای توافق بر سر فهرست مشترک آیا تا حالا با اصلاحطلبان جلساتی داشتهاید و رایزنیهایی کردهاید یا از این به بعد شروع میکنید؟
هنوز رایزنی نداشتهایم؛ البته گروهها با حاجآقا کروبی ملاقاتهایی داشتند. بعضی از افراد با خود من ملاقاتهایی داشتند ولی هنوز روی افراد بحث نکردهایم؛ بهدلیل اینکه هنوز فهرست ما هم کامل نیست.
از کانالهای مختلف بررسی میکنیم که بهترینها را انتخاب کنیم و هنوز فرصت داریم. در ماههای آخر، بههرحال با شیوه مطمئنی به رایزنی با سایر گروههای اصلاحطلب میپردازیم و امیدواریم که روی همه یا اکثریت نامزدها به توافق برسیم.
- یعنی اول فهرستتان را میبندید و بعد رایزنیهایتان را شروع میکنید؟
بله، ما این کار را میکنیم و آنها نیز باید چنین کنند. قاعده بر آن است که هر حزبی نامزداهای خودش را مشخص کند؛ بعد در جلساتی مینشینند و به هر حال، چانهزنی و رایزنی کرده و به تعامل میرسند.
- در این مدت آقای کروبی، شما و دیگر دوستانتان، همواره از تعداد انگشتشماری افراطی صحبت کردهاید اما صریحا بیان نمیکنید منظورتان چه کسانی است؛ چرا بهطور شفاف افرادی را که به قول خودتان عامل شکست اصلاحات بودهاند، معرفی نمیکنید؟
خود آنها میدانند، بچههای اصلاحطلب هم میدانند. تمام کسانی که در مجلس و خارج از مجلس به وسیله تحریک آنها فریب خوردند و به حرکت درآمدند، آنها را به خوبی میشناسند. نیازی نیست که اسم افراد را ببریم که لطمه به آبرویشان وارد شود.
ما میخواهیم این پیام را به آنها برسانیم که خودشان را کنار بکشند و سرنوشت اصلاحات را در اختیار نگیرند و بگذارند اصلاحطلبها خودشان تصمیم بگیرند.
این جمله هم که اگر اصلاحطلبها روی کار بیایند، روال گذشته پیش میآید، منظور همان 8 ـ 7 نفر است که هرگز دیگر این 8 - 7 نفر میدان پیدا نخواهند کرد. اصلاحطلبها دیگر اجازه نخواهند داد که این 8 - 7 نفر اثرگذار شوند.
همشهری ماه - شهریور و مهر 86