به عبارتی دیگر هر کس خواهان و طالب زندگی در تهران است، باید آلودگی هوا و ترافیک بی مثال آن را نیز پذیرا باشد. از سوی دیگر گفته می شود آلودگی هوا و ترافیک، دو مؤلفه اصلی کلانشهر تهران به شمار می آید.
طبق تازه ترین گزارش مراجع مربوطه، هوای تهران در شرایط بسیار ناسالم قرار دارد و این در حالی است که پیش بینی می شود با آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی مراکز آموزشی و افزایش ۳۰ درصدی حجم سفرهای درون شهری، باید شاهد آلوده ترشدن هوای شهر باشیم.
براساس گزارش بانک جهانی، میزان خسارت سالانه آلودگی هوا در کشور، ۱۴ هزار و ۴۲۰ میلیارد ریال است که این رقم معادل ۶/۱ درصد تولید ناخالص داخلی است. آمارهای دیگر این بانک نشان می دهد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوای شهر در تهران، سالانه ۱۰۰ میلیارد ریال یعنی ۵۷ درصد از تولید ناخالص ملی به اقتصاد ایران خسارت وارد می کند.
همچنین خسارت ناشی از ابتلای افراد به بیماری های مرتبط با آلودگی هوا، هر ساله معادل ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال و خسارت مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
آلودگی هوا، افزون بر بروز تبعات منفی در حوزه اقتصادی، ضریب سلامت و بهداشت شهروندان را شدیدا در معرض خطر جدی قرار می دهد. سالانه در حدود ۴۰ هزار شهروند تهرانی به دلیل مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا که چهاربرابر بیشتر از نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری ایدز است می میرند.
همچنین این رقم ۶/۲ برابر نرخ ناشی از سرطان خون و ۵/۱ برابر تلفات ناشی از تصادفات رانندگی برآورد شده است. هر تهرانی روزانه به طور متوسط ۶۰۰ گرم از انواع آلاینده را استنشاق می کند. این در حالی است که به دلیل بالابودن میزان هیدورکربن های حلقوی در هوا، میزان بیماری سرطان در تهران هم افزایش یافته و شهروندان در معرض ابتلا به بیماری مرگبار قرار گرفته اند.
در همین زمینه به آمارگیری توجه کنید: سالانه ۴۱ میلیون تن گازهای گلخانه ای و روزانه ۱۶ تن ذرات پلاستیک و هفت تن آزبست لنت ترمز در هوای شهر تهران منتشر می شود که تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان است.
تاکید می شود؛ آلودگی هوا که عمدتا ناشی از تردد حدود ۵/۳ میلیون خودرو و ۵/۲ میلیون موتورسیکلت می باشد، مسئول بیماری های گوناگونی است و روی افراد مختلفی تاثیر می گذارد.
آلودگی هوا بر روی افرادی که بیماری های حاد برونشیت، آسم، چشم و قلب دارند، شدیدتر است.سقط مکرر جنین، نازایی، ناباروری، وجود رفتارهای خصمانه بین مردم و... همگی ناشی از همین آلودگی هواست.
با توجه به آنچه گفته شد باید پذیرفت که آلودگی هوا در حقیقت سونامی و یا دیوی است که از زیر پوست شهر، سلامت و بهداشت شهر و شهروندان را مورد تعرض قرار داده است.
*کارشناس مدیریت و برنامه ریزی شهری