حمله به فرودگاه استانبول، رستوراني در داكا، حملاتي مشابه در تجمعات پاريس، سن برناردينو، اورلاندو، نيس، مونيخ و بسياري از شهرهاي جهان نشان داد مرزهاي جغرافيايي در مقابله با پديده‌هاي تروريستي بي‌معنا شده‌اند؛ از نگاهي اين حملات تروريستي بيانگر پديده بازگشت به خانه ترور بودند. با اين حال ايران كه در پيشاني مبارزه با تروريستم قرار دارد نه‌تنها اين حجم از ترورها را تجربه نكرده كه حتي يك مورد عمليات تروريستي موفق طي 6سال اخير (از زمان تحولات موسوم به بهار عربي و ناامني فراگير خاورميانه) در ايران رخ نداده است. موضوعي كه عادل الجبير وزير خارجه عربستان در اجلاس مونيخ براي متهم كردن ايران به همكاري با تروريست‌ها با آن اشاره كرد اما خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي سعودي با آگاهي از اينكه وزير خارجه‌شان به قدرت امنيتي ايران اعتراف كرده است آن بخش از جملات عادل الجبير، را حذف كردند. چيستي و چرايي مختصات امنيتي ايران امن در منظومه رخدادهاي تروريستي كجا قرار دارد كه فرانسه، آلمان، آمريكا و ديگر كشورهاي غربي و عربي از آن بي‌بهره اند؟ درك اين مسئله آنجا مهم‌تر جلوه مي‌نمايد كه ايران هدف پنهان تروريسم پروري مثلث عبري، غربي و عربي بوده و تروريست‌هاي سلفي و تكفيري بارها ايران را به حملات و تعرضات تروريستي تهديد كرده‌اند.
علل استراتژيكي بسياري وجود دارد كه در پرتو آنها مي‌توان امنيت راهبردي ايران در ميانه دولت‌هاي ورشكسته منطقه و شرايط ناپايدار فزاينده امنيتي در جهان را دريافت كه در يك تقسيم‌بندي كلي در 2محور ذيل قابل ارزيابي است.
- افزايش عمق استراتژيك
در نظام متعارض و متضاد بين‌المللي و تلاقي و همپوشاني منافع و مصالح كشورها اگر چه اصل حاكميت سرزميني بر مرزهاي جغرافيايي ميزان ثبات پذيري كشورها را در تأمين امنيت داخلي جلوه گر مي‌سازد، اما برخورداري از عمق استراتژيك تأمين‌كنندگي ضريب امنيتي و نفوذ اطلاعاتي را تعيين مي‌نمايد. اين مسئله درخصوص امنيت پايدار ايران در بازه زماني تحولات اخير بيانگر حضور دفاعي پيشدستانه و اقدامات نظامي پيشگيرانه است.
حضور اطلاعاتي و امنيتي براي مقابله با موج فزاينده تروريسم فراتر از مرزها زمينه رصد تحركات تروريست‌ها و برخورد با آنها از مبدأ را فراهم آورده است. استقرار مستشاران نظامي ايران در عراق و سوريه يك شبكه اطلاعاتي پيشگيرانه كامل ايجاد كرده كه از سويي شبكه دفاعي نظاميان آن كشورها براي مبارزه با تروريست‌ها را انسجام بخشيده و از سوي ديگر به ايران امكان مي‌دهد طراحي‌هاي تروريست‌ها را با سيستم گسترده اطلاعاتي شناسايي و عمليات نابودي آن را كيلومترها فراتر از مرزهاي كشور انجام دهد.
وجود حدود 1500كيلومتر مرز مشترك بين ايران و عراق و نبود امنيت كافي براي پاسداري از مرزها توسط نيروهاي عراقي سبب شده تا ايران مسئوليت حفاظت از مرز مشترك را نيز بر عهده گيرد. مرزباني در امتداد سازماندهي نيروهاي مردمي و ساماندهي لشكرهاي زينبيون و فاطميون در مواردي تحركات نظامي ايران را نيز به همراه داشته است. بهره‌گيري از هواپيماهاي بدون سرنشين مهاجر4و ابابيل 3براي عمليات شناسايي و استفاده از جنگنده‌هاي اف 4و اف 14و سامانه سيستم موشكي نقطه زن سبب شده عمق استراتژيك ايران به كيلومترها فراتر از مرزهاي مشترك برسد.
ابراهيم رحيم‌پور، معاون وزير امور خارجه چندي پيش اعلام كرد كه نيروهاي ايراني طي حملاتي هوايي ضرباتي به تروريست‌هاي مستقر در «دياله» در شرق عراق وارد آوردند كه تروريست‌هاي داعشي در آنجا مستقر هستند. اين حملات هوايي ايران براي ايجاد منطقه‌اي حايل بود كه براي حفاظت از آن ضربات هوايي به تروريست‌ها وارد شد.
فرمانده سپاه پاسداران نيز اعلام كرده بود: ايران آماده است به‌طور مستقل امنيت مرز ايران و عراق را تأمين كند. شرط اصلي براي اين كار وجود توافق دولت عراق در اين رابطه است كه مرزبانان ايران از حق انجام عمليات در عمق 30كيلومتري خاك عراق برخوردار شوند. منطقه 30كيلومتري در خاك عراق در امتداد مرز همان منطقه و كمربند حايل امنيتي بود كه ايران براي انجام عمليات نظامي عليه داعش به‌طور مستقل ايجاد كرد.
احمدرضا پوردستان، فرمانده سابق نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران نيز تعيين خط قرمز 40كيلومتري در مرزها را به‌عنوان مصوبه ستاد كل نيروهاي مسلح براي مقابله با تهديدات گروهك‌هاي تكفيري مورد اشاره قرار داد و گفته بود اگر احساس كنيم نيروهاي تكفيري قصد عبور از اين خط را دارند، اين حق را براي خود قائل هستيم كه وارد ميدان شده و به مقابله با آنها بپردازيم.
به گفته وي در سال 1393داعش در يك فاصله زماني كوتاه خود را از استان الانبار در غرب عراق به استان ديالي كه هم مرز استان كرمانشاه و ايلام است، رساند. از طرف ديگر به سعديه و جلولا آمد و مي‌خواست در گام بعدي تا خانقين كه در 12كيلومتري مرز است، برسد كه يگان‌هاي نيروي زميني با قدرت وارد عمل شدند. براي مقابله با اين تهديد نيز 5تيپ عملياتي وارد ميدان شد و براساس مصوبه ستاد كل، شناسايي‌ها در آن سوي مرز شروع شد و ما آماده بوديم كه اگر از خط 40كيلومتر گذشتند با اينها درگير شويم و همه سازوكارها نيز براي يك درگيري سنگين فراهم بود.
به گفته پوردستان بالگردهاي ايراني بالاي سر آنها حاضر بودند و عناصر اطلاعاتي تا نزديكي آنها رفته و شناسايي‌ها را كامل كردند و مسيرها نيز با سامانه‌هاي موقعيت‌ياب ثبت شد تا درصورت نزديكي، آنها را زير باران سنگين توپخانه و آتشبار قرار دهيم كه البته اين مسائل خيلي رسانه‌اي نشد، اما موجب شد تا داعش از اين اقدام منصرف شود.
البته تهديد داعش و تروريست‌ها تنها در مرزهاي‌غربي متوقف نماند كه اين تهديدات در شرق كشور نيز به واسطه حضور عناصر داعش در مرزهاي افغانستان و پاكستان وجود دارد.
- اشراف اطلاعاتي فزاينده
اقدامات ايران در اين سوي مرزها و در داخل قلمرو سرزميني نيز بااقتدار ادامه داشته و راه را بر هرگونه تحرك ضدامنيتي و تروريستي بسته است، اما اطلاعات مربوط به اين دستاوردها هنوز به‌طور كامل منتشر نشده و شايد تا سال‌ها نيز نشود. بخش كمتري از اين مسئله به رازداري امنيتي و ملاحظات حفاظتي مربوط مي‌شود و بخش بيشتر آن به ماتريس امنيتي بومي جمهوري اسلامي بر مي‌گردد كه بر بنيان‌هاي چتر گسترده امنيتي بر پايه‌هاي اعتقادي و مردمي بنا نهاده شده است.
توانمندي‌هاي امنيتي ايران مبتني بر توان داخلي و قدرت بومي طي حدود 4دهه اخير گسترده، پيچيده و چندلايه دنبال شده و موجبات كارايي فزاينده و اثربخش جامعه اطلاعاتي و امنيتي جمهوري اسلامي در مواجهه با دشمنان قسم خورده شده است. شبكه در هم تنيده امنيتي در داخل و خارج‌هاي مرزهاي كشور سبب شده تا «ايران؛ قلب جهان» همچنان امن و ايمن باقي بماند. ايران امن محصول و برون‌داد يك فرايند به هم پيوسته، منسجم و مقتدر است كه درخصوص گردآوري، به اشتراك‌گذاري و عملياتي نمودن داده‌هاي اطلاعاتي براي حل تحركات و بحران‌هاي تروريستي مانعي فراروي خود نمي‌بيند.
پيوستگي و هم افزايي اطلاعاتي سبب شده تا معدود تروريست‌هايي گهگاه با هدف بي‌ثبات‌سازي و ايجاد ناامني از مرزها به عمد عبور داده شوند تا با رهگيري آنها، پدرخوانده‌هاي تروريست شناسايي شده و در تور امنيتي ايران گرفتار شوند.
مهر 1395سردار محمد پاكپور، فرمانده نيروي زميني سپاه جزئياتي از درگيري با تروريست‌ها در كرمانشاه ارائه داد كه طي آن رزمندگان قرارگاه نجف يك تيم وابسته به ضدانقلاب و گروهك‌هاي تروريستي را منهدم و ۱۲ تن از اشرار مسلح را به هلاكت رساندند. پيش از آن نيز يك تيم 3نفره از تروريست‌ها در داخل شهر كرمانشاه طي يك درگيري منهدم شد. البته طي 70ماه اخير چندين مرتبه گروهك‌هاي تروريستي مختلف كه همگي تحت حمايت كشورهاي غربي و برخي كشورهاي ماجراجوي منطقه قصد تجاوز به كشور را داشتند با اشراف اطلاعاتي ايران بدون دستيابي به اهداف پيش‌بيني شده و با دادن تلفات بسيار نابود شده‌اند.
تيرماه 1395نيروهاي سپاه پاسداران با شماري از عناصر گروهك تروريستي دمكرات در مهاباد درگير شدند. پيش از آن نيز اعضاي اين گروهك با نيروهاي سپاه در منطقه نالوس اشنويه درگيري ايجاد كرده بودند. درگيري‌هايي نيز با تروريست‌هاي پژاك در سردشت و خوي طي سال‌جاري رخ داد. شروع درگيري‌ها در شمال غرب كشور در حالي است كه عمليات ضدتروريستي ايران در سال 1390پاكسازي اين مناطق از وجود تروريست‌ها را به همراه داشته بود، اما به گفته فرمانده نيروي زميني سپاه برخي از كشورهاي منطقه بار ديگر سوداي ناامني ايران را با دلارهاي عربي دنبال مي‌كنند.
علاوه بر اين وزارت اطلاعات نيز چندين مرتبه از كشف و خنثي‌سازي تحركات تروريست‌هاي تكفيري در تهران و چند استان ديگر خبر داد. بمب‌گذاري در معابر و تجمعات و آلوده‌سازي آب و غذا در مناسبت‌هاي مذهبي و انجام عمليات‌هاي انتحاري ازجمله اقدامات ناكام تروريست‌هاي وارداتي بود كه توسط جامعه اطلاعاتي ايران كشف و خنثي شد.
برآيند عمق استرتژيكي و اشراف اطلاعاتي موجبات يك ايران امن در جهان ناامن را فراهم آورده است.
نظر شما