فدريكا موگريني، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا ديروز در شهر فلورانس ايتاليا و در جمع خبرنگاران طي سخنان بي‌سابقه‌اي گفت كه آمريكا در حال از دست دادن جايگاه پيشين خود در جهان است و اين موقعيت ويژه‌اي به‌وجود آورده تا اروپا بتواند به‌عنوان يك «شريك قابل اعتماد» در مناسبات بين‌المللي و به‌عنوان جايگزيني براي اين كشور مطرح شود.
موگريني به سفرهاي اخيرش به چين، هند و روسيه اشاره كرد و گفت كه اين كشورها اعلام كرده‌اند به‌دنبال رابطه‌اي نزديك‌تر با اتحاديه اروپا هستند. او گفت: «البته كه اين ارتباط از منظر آنها تنها ارتباطات اقتصادي نيست بلكه اين كشورها اروپا را به‌عنوان شريكي در زمينه امنيت، توسعه، مسائل آب‌وهوايي، سياست خارجي و مسائل كلان بين‌المللي مي‌دانند.»
سخنان موگريني درباره «افول جايگاه آمريكا در جهان» پس از آن مطرح مي‌شود كه به‌رغم استقرار دولت جديد در واشنگتن، بسياري از تحليلگران و منتقدان دولت ترامپ معتقدند سياست خارجي آمريكا در دولت جديد دچار سردرگمي بي‌سابقه‌اي است. حمله موشكي به سوريه، بلاتكليفي در مورد عراق و افغانستان و رويارويي با كره‌شمالي و قرار گرفتن دو طرف در آستانه يك جنگ هسته‌اي نخستين نشانه‌هاي عدم‌وجود يك استراتژي مشخص در سياست خارجي دولت دونالد ترامپ برشمرده شده است.
موگريني گفت كه اتحاديه اروپا در نبود آمريكا مي‌تواند در بسياري از موضوعات بين‌الملل نقشي «محوري» به‌عهده بگيرد. او تلويحا به انتقادهايي كه به دونالد ترامپ وارد مي‌شود هم اشاره‌اي كرد و گفت: «در فضاي ژئوپليتيك كنوني قابل پيش‌بيني بودن، قابل اعتماد بودن و قدرتمند بودن ارزش افزوده‌اي براي اتحاديه اروپا محسوب مي‌شود كه بايد از آن بهترين بهره را برد.»
- دعواي اروپايي‌ها و آمريكا بر سر اتحاديه اروپا
اروپايي‌ها اين روزها دل خوشي از دونالد ترامپ ندارند چرا كه او برخلاف باراك اوباما، رئيس‌جمهور پيشين، از تصميم انگليسي‌ها براي خروج از اتحاديه اروپا حمايت كرد؛ تصميمي كه بيش از 10ماه است اروپا را در بحراني فرو برده كه به‌نظر مي‌رسد دست‌كم تا 2سال ديگر تا پايان مذاكرات خروج هم ادامه داشته باشد.
با مطرح شدن احتمال خروج ديگر كشورها از اتحاديه اروپا، اكنون اين سازمان با خطر فروپاشي روبه‌رو است و مقام‌هاي اتحاديه حمايت‌هاي دولت جديد آمريكا از خروج كشورهاي عضو اتحاديه را در اين روند بي‌تأثير نمي‌دانند. سخنان ديروز موگريني در مورد ضعف آمريكا و تمايل «اتحاديه اروپاي قوي» براي جايگزيني اين كشور را بايد در راستاي همين رويارويي ديد.
ژان كلود يونكر، رئيس كميسيون اروپايي، كه اين روزها سخت درگير چانه‌زني با ترزا مي نخست‌وزير انگليس بر سر شرايط خروج اين كشور از اتحاديه اروپاست جزو معدود كساني بود كه از ابتدا ناراحتي‌اش از حمايت‌هاي ترامپ نسبت به خروج انگليس از اتحاديه را پنهان نكرد. او چندي پيش گفته بود: «رئيس‌جمهور آمريكا از جدايي انگليس از اتحاديه اروپا خيلي خوشحال است؛ اگر همين روند را ادامه دهد من هم از استقلال اوهايو و تگزاس از آمريكا حمايت مي‌كنم.»
اروپايي‌ها در هراس از قدرت‌گيري تفكر راست افراطي و شكاف بيشتر در ساختار اتحاديه اروپا تلاش دارند اين سازمان را قوي و منسجم نشان دهند. در چنين شرايطي، جايگزيني كشوري كه زماني مدعي رهبري جهان بود خود هدف بزرگي است كه اكنون مقام‌هاي اين اتحاديه براي عبور از بحران كنوني به آن چشم دوخته‌اند.
نظر شما