دكتر حسين آخاني، استاد دانشگاه تهران كه طي روزهاي گذشته از منطقه بازديد كرده است ديروز با اعلام اين خبر به همشهري گفت كه ادامه اين روند علاوه برتخريب‌هاي گسترده محيط‌زيست منطقه باعث شكل‌گيري كانون ريزگرد و آلودگي آب مي‌شود.
اين گياه‌شناس و پ‍ژوهشگر منابع طبيعي با اشاره به روزجهاني محيط‌زيست (5ژوئن / 15خرداد) و آغاز هفته محيط‌زيست در ايران (16 تا 22خردادماه)، بر ضرورت حفاظت از محيط‌زيست به‌ويژه اكوسيستم‌هاي شكننده‌اي نظير ارتفاعات شاهوار تأكيد كرد و افزود: در اين منطقه خاك در حجم بسيار زيادي از دامنه و ارتفاعات در حال برداشت است؛ حتي در شيب‌هاي 60درجه هم اين برداشت در حال انجام است؛ حال آنكه خاكي كه به اين شكل از منطقه برداشت مي‌شود بسيار باارزش و عامل پايداري و تثبيت منطقه است. وقتي به اين شكل و در اين حجم و اندازه خاك برداشت مي‌شود طبيعي است كه پوشش گياهي منحصر به فرد منطقه ازجمله جنگل ارس و پوشش‌هاي گياهي «بالشتكي خاردار» كه نقش مهمي در تثبيت خاك دارند، نابود و منطقه تبديل به كانون ريزگرد مي‌شود.
- نابودي جنگل‌هاي ارس و پوشش گياهي
مسئولان در حالي بر عمليات گسترده معدنكاري در ارتفاعات شاهوار چشم بسته‌اند كه برداشت خاك از منطقه در شيب‌هاي تند از يك سو باعث ريزش‌هاي متعدد شده و از سوي ديگر، منشأ آب رودخانه را به‌شدت آلوده كرده است. آنطور كه آخاني مي‌گويد روزانه 20 تا 30كاميون در منطقه تردد مي‌كنند. تردد اين تعداد كاميون و ماشين‌آلات سنگين ديگر ازجمله بولدوزرها هر روز حجم وسيعي گردوخاك در منطقه ايجاد مي‌كند. اين گردوخاك جنگل‌هاي ارس و نيز گياهان منطقه را پوشانده و به مرور زمان باعث نابودي آنها مي‌شود.
استاد دانشگاه تهران در پايان با اشاره به برداشت خاك در شيب‌هاي تند منطقه خاطرنشان كرد: با توجه به برف‌خيز بودن منطقه، چنانچه سيلي در منطقه جاري شود روستاي تاش كه در پايين‌دست قرار گرفته با خطر جدي مواجه خواهد شد. آخاني همچنين به تأثير منفي گردوخاك ناشي از برداشت خاك معدن بر كشاورزي و باغداري مردم منطقه اشاره كرد و گفت كه اين اراضي به مرور زمان قابليت خود را از دست خواهند داد؛ همچنان‌كه درختان ميوه هم به‌دليل گردوخاك آسيب جدي خواهند ديد و احتمال خشك شدن آنها دور از انتظار نيست.
- ارزش‌هاي زيست‌محيطي قرباني معدنكاري مي‌شود
عمليات بهره‌برداري از معدن بوكسيت در دامنه‌هاي شاهوار كه از سال92 با هدف تأمين نياز كارخانه آلوميناي ايران آغاز شده اكنون پس از 4سال تخريب‌هاي گسترده‌اي را در منطقه ايجاد كرده است. (كوه بزرگ شاهوار در مرز استان سمنان در گلستان و در شمال شهرستان شاهرود و شمال آبادي نُكارمَن و شرق روستاي تاش و در جنوب آبادي سياه مرزكوه واقع شده است). شاهوار بلندترين قله البرز شرقي و يكي از مهم‌ترين منابع تأمين‌كننده آب كشاورزي و شرب منطقه است. وجود درختان ارس، اهميت اين منطقه را دوچندان كرده؛ علاوه براين، از زيستگاه‌هاي اصلي خرس قهوه‌اي ايراني محسوب مي‌شود اما از آنجا كه در كشور ما هنوز ارزش‌هاي زيست‌محيطي در فعاليت‌هاي معدنكاري، عمراني و اجرايي جايي ندارد اين اكوسيستم بسيار ارزشمند و در عين حال شكننده بر اثر برداشت‌هاي گسترده خاك در حال نابودي است.
نظر شما