معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، با ارائه آمارهای تحلیلی مراکز ساماندهی کودکان خیابانی و پناهگاه‌های کودکان کار در سال‌های 83، 84 و 85، گفت: حدود 42 درصد از پذیرش‌شدگان اهل شهرها و استان‌هایی غیر از تهران بودند، بنابراین باید برای حل معضل کودکان خیابانی بحث‌ها و مشکلاتی همچون مهاجرت، فقر و شکاف طبقاتی نیز مدنظر قرار گیرد.
دکتر رضایی فر به ایسنا گفت: در سال 83، هشت هزار و 457 نفر، سال 84، هفت هزار و 433 نفر و در سال گذشته شش هزار و 164 نفر در مراکز ساماندهی کودکان کار و خیابانی پذیرش شدند.
وی با بیان این که آمارهای منتشر شده تنها مربوط به افرادی است که در مراکز به صورت کامل پذیرش و ساماندهی شده‌اند، تصریح کرد: بیش از یک سوم پذیرش‌های سال گذشته به صورت خودمعرف بوده که این امر نسبت به سال 84، 36 درصد افزایش داشته است.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی ادامه داد: پذیرش‌های صورت گرفته، توسط نیروی انتظامی در سال گذشته شش درصد بود که نسبت به سال 84 با 70 درصد رشد روبرو شد و این نشان از افزایش اعتماد کودکان نسبت به مراکز سازمان دارد.
وی با اشاره به این که 32 درصد پذیرش‌ها سازمان بهزیستی در طول سال گذشته مربوط به پناهگاه‌های کودکان کار بوده است، اذعان کرد: این رقم در سال 84 تنها 15.5 درصد بوده است که این بخش نیز 70 درصد تغییر داشته است.
رضایی‌فر جنسیت 97 درصد پذیرش شدگان را «پسر» معرفی و خاطر نشان کرد: در سال 84، 5.62 درصد افراد و در سال گذشته 57 درصد افراد برای اولین بار پذیرش شدند.
همچنین حدود 20 درصد پذیرش‌ها در سال گذشته مربوط به غیر ایرانی‌ها و عمدتا افاغنه بود. البته این مورد در برخی استان‌ها همچون فارس و خراسان به 80 درصد هم می‌رسد.
وی در رابطه با مدت زمان مهاجرت کودکان کار به سایر شهرها گفت: حدود یک سوم پذیرش شدگان یعنی 33 درصد در سال‌های 84 و 85 بیش از شش ماه از مدت مهاجرتشان می‌گذشته و مدت زمان مهاجرت حدود یک پنجم آن‌ها نیز کمتر از شش ماه بوده است.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به تحصیلات کودکان پذیرش شده در مراکز کودکان خیابانی و پناهگاه‌های کودکان کار، اظهار کرد: 35 درصد کودکان بی‌سواد، 34 درصد دارای تحصیلات ابتدایی و 24 درصد دارای تحصیلات راهنمایی بودند، بنابراین مراکز ساماندهی کودکان کار باید در جهت کمک به ادامه تحصیل و آموزش این قشر فعالیت کنند.
وی ادامه داد: نکته جالب اینجاست که یک چهارم کودکان پذیرش شده در مراکز مشغول تحصیل هستند و علاوه بر تحصیل در خیابان‌ها نیز کار می‌کنند.
رضایی‌فر با بیان این که حدود 30 درصد پذیرش شدگان در سال 84 کمتر از 11 سال سن داشتند، به ایسنا گفت: این رقم در سال گذشته 20 درصد کاهش یافته است. همچنین حدود نیمی از کودکان با هر دو والدین و مابقی یا عضو خانواده‌های از هم گسیخته‌ایی بودند که یکی از والدین به آن‌ها نظارت داشت و یا از آن‌ها دور بودند.
وی با اشاره به این که شغل بیش از سه چهارم این کودکان دستفروشی است، اذعان کرد: در سال گذشته، درآمد ماهانه حدود 13 درصد آن‌ها بیشتر از 120 هزار تومان و مابقی کمتر از این رقم بوده است.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی در مورد ارتباط کودکان کار و خیابان با خانواده‌هایشان، عنوان کرد: 20 درصد آن‌ها هیچ ارتباطی با خانواده خود نداشته و 20 درصد نیز ماهانه یا هر چند ماه یک‌بار با خانواده ارتباط داشتند. همچنین تنها 60 درصد از کودکان خیابان هر روز خانواده خود را می‌بینند.
وی با بیان این که 15 درصد از کودکان پذیرش شده در سال گذشته در خیابان زندگی می‌کردند، عمده علت حضور آن‌ها در خیابان را کسب درآمد عنوان کرد.
رضایی‌فر افزود: در مصاحبه‌های صورت گرفته با پذیرش شدگان، مشخص شد، حدود 35 درصد آن‌ها تازه‌کار بوده و از حضور 20 درصد آن‌ها در خیابان کمتر از شش ماه می‌گذرد و حدود یک سوم (33 درصد) آن‌ها بیش از یک‌سال در خیابان حضور داشتند.
وی در مورد سابقه کیفری یا بزه کودکان ساماندهی شده در مراکز، اظهار کرد: تنها هشت درصد از آن‌ها سابقه کیفری و بزه داشتند که 68 درصد از این تعداد به کانون اصلاح و تربیت رفته‌اند.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی، تعداد کودکان کار و خیابانی که دچار معلولیت و بیماری‌ها و مشکلات جسمی بودند را 25 درصد (یک چهارم) و تعداد عقب‌مانده‌های ذهنی را 1.5 درصد اعلام کرد.
وی خاطر نشان کرد: 41 درصد از کودکان مراکز در گذشته مورد کودک آزاری قرار گرفته بودند که 10 درصد آزار این کودکان به صورت جنسی بوده است.
رضایی‌فر ساعات کار 26.7 درصد از کودکان در سال 84 را بیشتر از 10 ساعت در روز اعلام و اذعان کرد: البته با مداخلات سازمان بهزیستی این میزان در سال 85 کاهش یافته و از جمعیت 26.7 درصد به 16 درصد رسیده است.
وی گفت: بعد خانوار 65 درصد کودکان بیش از پنج نفر و 36 درصد نیز بالای هفت نفر بوده است.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی، با اشاره به آمار جمع‌آوری و تحلیل شده از سابقه مصرف مواد مخدر توسط 9 درصد از کودکان به ایسنا خبر داد و تصریح کرد: البته تعداد دفعات مصرف مشخص نیست.
وی در مورد وضعیت والدین کودکان پذیرش شده در مراکز ساماندهی کودکان خیابانی و پناهگاه‌های کودکان کار، عنوان کرد: اکثر پدران کودکان خیابانی پیر و از کار افتاده نیستند، تا با این بهانه فرزند خود را به خیابان بفرستند و تنها 21 درصد از پدران این کودکان بیش از 50 سال سن داشتند. از همین رو نداشتن مهارت فنی برای کار کردن، اعتیاد پدر و نبود سرپرست مرد از جمله دلایل کار کردن کودکان است.
رضایی‌فر ادامه داد: 55 درصد از پدران کودکان از نظر وضعیت جسمی سالم و مابقی معتاد و دارای غیبت‌های طولانی برای حضور در خانه بودند . همچنین حدود 16 درصد از پدران کودکان پذیرش‌شده بیکار و 31 درصد نیز دستفروش هستند.
وی اعلام کرد: 7.5درصد از مادران کودکان خیابانی اعتیاد بارز داشتند، به نحوی که کودک مصرف مواد توسط مادر خود را مشاهده و گزارش کرده بود.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی در رابطه با سابقه جرم در خانواده کودکان ساماندهی شده در مراکز خاطر نشان کرد: 52.5 درصد از اعضای خانواده کودکان، سابقه جرم و دستگیر شدن را داشتند. همچنین حدود یک سوم از پذیرش شدگان دچار مشکلات رفتاری و نیازمند مداخلات روانپزشکی و روانشناسی بودند و تنها شش درصد از خانواده کودکان یاد شده تحت پوشش سازمان‌هایی حمایتی بودند.
