حسن روحاني به عادت مالوف 4سال گذشته كه مجلس را هيچگاه معطل فهرست وزيران و لايحه بودجه نگذاشته است؛ 3روز بعد از مراسم تحليف، معاون پارلماني‌اش را به بهارستان فرستاد و فهرست كابينه جديد را به هيأت رئيسه رساند. كابينه نو اگرچه انتظارات هواداران روحاني را برآورده نكرده است اما اين اسامي نام‌هايي نيستند كه در مجلس براي رأي آوردن به مشكل بخورند؛ چه آنكه در كابينه جديد، روحاني گزينه‌هاي استخوان خرد كرده‌اي مثل ظريف، زنگنه، رحماني فضلي و يا حجتي را كنار نگذاشته و خيالش از عبور آنها از گدار مجلس راحت است.
9وزير از 17گزينه معرفي شده روحاني، نام‌هايي هستند كه حداقل يك‌بار در سال92 از آزمون رأي اعتماد مجلس سربلند بيرون آمده‌اند، بماند آنكه گزينه‌اي مثل عباس آخوندي وزير پيشنهادي راه و شهرسازي بهتر از هر گزينه ديگري چم و خم رأي آوردن در مجلس را ياد گرفته است.
او در 4سال گذشته 3بار از مجلس رأي اعتماد گرفت، يك‌بار در مرداد92 و بار ديگر در مهر94 و بار آخر در اسفند95 كه براي استيضاح به مجلس رفته بود. چالش روحاني اما نه آخوندي است، نه محمد جواد آذري جهرمي36ساله و نه حبيب‌الله بيطرف كه نمايندگان خوزستان و آذربايجان به‌خاطر سدسازي‌هاي گذشته از او دلخوش نيستند. چالش روحاني وزارت علوم است؛ جايي كه در سال92 هم با سختي از آن عبور كرد. روحاني هنوز درباره وزير علوم به نتيجه نرسيده است و اينجا همان جاي خالي كابينه است كه بايد با گزينه مناسب پر شود.
1-نهاونديان كجاست؟
تا همين ديروز از محمد نهاونديان، رئيس دفتر سابق رئيس‌جمهور به‌عنوان گزينه وزارت اقتصاد دولت جديد ياد مي‌شد؛ سياستمدار و اقتصادداني كه روابط نزديكي با علي لاريجاني، رئيس مجلس هم دارد، او اگرچه فارغ التحصيل رشته اقتصاد از دانشگاه آمريكاست اما دستي بر آتش سياست هم دارد.
ورود نهاونديان در ميانه دهه80 به آمريكا براي گفت‌وگو با محمدجواد ظريف نماينده وقت ايران در سازمان ملل درباره پرونده هسته‌اي، شاخك‌هاي آمريكايي را درباره ديپلمات‌هاي ايراني صاحب گرين كارت تيز كرد. نهاونديان در فهرست هيأت وزيران جايي ندارد و صبح ديروز اعلام شد در وزارت اقتصاد نظر روحاني با كرباسيان بوده است. رياست دفتر رئيس‌جمهور هم به محمود واعظي وزير سابق ارتباطات سپرده شده است و مشخص نيست نهاونديان در دولت چه پستي را خواهد گرفت.
2-كابينه پير است؟
رويكرد حسن روحاني در چينش كابينه يازدهم مبتني بر تجربه بود و اين را از حضور چهره‌هايي مثل نعمت‌زاده و زنگنه مي‌شد فهميد. آن كابينه ركورد كابينه‌هاي بعد از انقلاب را به لحاظ كهولت سن ثبت كرد. روحاني بعد از پيروزي در انتخابات دوازدهم از جوانگرايي در كابينه صحبت كرد و در فهرست وزيرانش محمد جواد آذري جهرمي36ساله را به‌عنوان گزينه وزارت ارتباطات گنجاند، اما 9وزيري كه از كابينه يازدهم به فهرست كابينه دوازدهم راه يافته‌اند؛ 4سال پيرتر شده‌اند و اين خود، دوباره ميانگين سني كابينه جديد روحاني را بالاتر برده است، ميانگين سني وزيران روحاني حتي بدون حضور محمدرضا نعمت‌زاده 72ساله هم يك سال نسبت به كابينه يازدهم پيرتر شده است.
3-روحاني وارد چالش وزير زن نشد
سال88 كه محمود احمدي‌نژاد از قصدش براي معرفي وزير زن خبر داد؛ نتوانست نظر علماي قم را جلب كند، ولي كار خودش را كرد؛ بماند آنكه بعدها با همان تنها وزير زن كابينه‌اش هم سرشاخ شد و حذفش كرد. روحاني كه خود از دل حوزه برخاسته و حساسيت‌هاي قم را درك مي‌كند انتقادهاي بخشي از رأي دهندگانش را به جان خريد اما وارد چالش با حوزه نشد؛ شهيندخت مولاوردي معاون رئيس‌جمهور در امور بانوان در دولت يازدهم يكي از چهره‌هايي بود كه براي وزارت آموزش و پرورش نامش مطرح مي‌شد اما روحاني در فهرست 17نفره كابينه نامي‌از هيچ زني نبرده است.
4 -12سال بعد يك وزير ارتشي آمد
بعد از علي شمخاني كه در دولت هشتم وزير دفاع بود، تا همين دولت يازدهم وزيران اين وزارتخانه از فرماندهان سپاه بودند اين بار اما حسن روحاني يك وزير از ارتش معرفي كرده است، امير حاتمي‌با 51سال سن يكي از وزيران جوان كابينه هم هست. او در ارتش جمهوري اسلامي‌ايران حضوري مؤثر در مبارزه با گروهك‌هاي ضدانقلاب و منافقين و تيم‌هاي نفوذي در مناطق عملياتي شمال غرب و غرب كشور داشت. وي جانشين وزير دفاع در دولت يازدهم بود.
5-اعتراض نمايندگان ترك زبان
نادر قاضي پور نماينده اروميه در مجلس اخيرا گفته بود روحاني بايد در كابينه جديدش سهم وزيران ترك زبان را افزايش دهد. با اين حال بعد از انتشار اسامي‌هيات وزيران نماینده مردم جلفا گفته است انتخاب نشدن وزیر ترک‌زبان در کابینه از سوی رئیس جمهور قابل قبول نیست .
6-قربانيان نامه
مهرماه سال 94، چهار وزير دولت روحاني در نامه اي به رئيس جمهور با انتقاد از برخی تصمیمات و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها، هشدار دادند اگر تصمیم ضرب‌الاجل اقتصادی گرفته نشود، رکود تبدیل به بحران خواهد شد. محمدرضا نعمت‌زاده، علي طيب‌نيا، حسين دهقان و علي ربيعي 4 وزيري بودند كه نامه مذكور را امضا كردند. از آن 4 وزير فقط يك نفر علي ربيعي وزير‌تعاون، كار و رفاه اجتماعي در دولت مانده است.
7-تحريمي‌هاي كابينه
كابينه جديد هم چهره هايي را دارد كه در فهرست تحريم شدگان اتحاديه اروپا و آمريكا قرار دارند. سيدعليرضا آوايي گزينه حسن روحاني براي وزارت دادگستري از چهره‌هايي است كه اتحاديه اروپا او را به‌دلیل مسئولیت در دادگستری استان تهران مسئول نقض حقوق بشر دانسته است.
8-وزير اولي ها
در فهرستي كه حسن روحاني به مجلس داده است 6 نفر سابقه وزارت ندارند. بطحايي، آذري جهرمي، كرباسيان، آوايي، امير حاتمي‌و سيدعباس صالحي هيچگاه در آزمون راي اعتماد مجلس قرار نگرفته‌اند. با اين حال برخي وزيران مثل بيژن نامدار زنگنه سابقه سه دوره وزارت نفت، دو دوره وزارت نيرو و دو دوره وزارت جهاد سازندگي را دارد. يا چهره هايي مثل عباس آخوندي براي سومين بار است كه قصد پوشيدن رداي وزارت را دارد.
9-رضايت از تيم سياسي
اگر وزارت دفاع را وزارتخانه سياسي حساب نكنيم، روحاني تيم سياسي خود را دست نزده است تا نشان دهد از عملكرد وزيران سياسي اش در دولت يازدهم راضي است. محمد جواد ظريف، عبدالرضا رحماني فضلي و سيد محمود علوي از دولت يازدهم به قطار دولت دوازدهم وارد شده اند.
10-چالش هميشگي
روحاني در سال 92 براي معرفي وزير علوم با مجلس سرشاخ بود. او بعد از راي نياوردن ميلي منفرد، نام فرجي دانا را به مجلس داد، فرجي دانا در مدت كوتاهي پس از وزارتش استيضاح و بركنار شد، روحاني به جاي او نيلي احمد آبادي را به مجلس معرفي كرد كه راي نياورد. نهايتا فرهادي توانست اين وزارتخانه را تا پايان 4 سال اداره كند. يكي از چهره هاي فعال اصلاح طلب اخيرا گفته بود روحاني 9 گزينه براي وزارت علوم را در نظر داشته كه همگي رد شده اند.
11-تغيير چهره تيم اقتصادي
كابينه جديد در وزارتخانه‌هاي اقتصادي تغيير چهره داده است. در وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت كه قبلا نعمت زاده آن را اداره مي‌كرد شريعمتداري به عنوان گزينه مطرح شده و در وزارت اقتصاد هم كه قبلا طيب نيا آن را اداره مي‌كرد شاهد معرفي كرباسيان هستيم.
12-نارضايتي هاي توييتري
نكته دوازدهم را بايد در نارضايتي‌هاي توييتري جست وجو كرد. روزنامه نگاران و فعالان اصلاح طلب يك طرف اين انتقادها بودند. يكي از فعالان توييتري درباره كابينه روحاني نوشته بود كه: «ليست كابينه آقاي روحاني مصداق غش در معامله است از حذف زنان گرفته تا كابينه اصولگرا»، يك فعال توييتري ديگر در واكنش به اين كه اسم هيچ زني در فهرست نيست با كنايه نوشت: «مردان دولت و ديگر هيچ!» يك چهره اپوزيسيون نظام هم درباره اين فهرست نوشت: كابينه روحاني؛ وزيركشور اصولگرا ماند، وزير زن نيست، يك ناقض حقوق بشر ديگر وزير دادگستري شد، وزير علوم معرفي نشد.
نظر شما