اسدالله افلاکی: خوزستان همچنان در خط مقدم ریزگردها قرار دارد. سال گذشته پدیده ریزگردها آن اندازه تکرار شد که رئیس‌جمهور و هیأت دولت را به خوزستان کشاند و همانجا هیأت دولت تشکیل شد تا مگر برای پدیده‌ای که سال‌هاست سلامت شهروندان خوزستان را تهدید می‌کند چاره‌ای بیندیشند؛ پدیده‌ای که گا‌ه‌وبیگاه مهمان ناخوانده ۲۲استان کشور می‌شود. باوجود این، بخش عمده‌ای از گردوغبار خوزستان ناشی از کانون‌های داخلی است.

اجراي راهكارهاي كوتاه‌مدت و فوري از يك سو و راهكارهاي دراز‌مدت از سوي ديگر حاصل نشست هيأت دولت در خوزستان براي مقابله با ريزگردها بود. براين اساس، 2طرح تهيه شد؛ طرحي درازمدت كه طي آن قرار است 350هزار هكتار از كانون‌هاي بحراني گردوغبار داخلي خوزستان مهار شود. طرح دوم اما طرحي كوتاه‌مدت و فوري براي مهار 42هزار هكتار كانون فوق‌بحراني گردوغبار بود كه در دستور كار قرار گرفت و بلافاصله عمليات اجرايي آن آغاز شد. 6هزار هكتار بوته‌كاري در سال قبل دستاورد همين طرح كوتاه‌مدت است كه همچنان ادامه دارد. همزمان، عمليات احداث 40كيلومتر كانال براي تأمين آب اين عرصه‌ها از رود كارون آغاز شد كه اكنون مراحل نهايي آن طي مي‌شود.همه اين موارد هم تحت مديريت مستقيم وزارت جهادكشاورزي در حال اجراست.

دكتر پرويز گرشاسبي، معاون آبخيزداري، امور مراتع و بيابان سازمان جنگل‌ها روزگذشته در گفت‌وگو با همشهري درباره آخرين وضعيت كانون‌هاي بحران گردوغبار داخلي در خوزستان گفت: كانون‌هاي گردوغبار بسته به فصل بادهاي محلي متغير هستند. هم‌اكنون، سازمان جنگل‌ها روي مهار 42هزار هكتار كانون بحران گردوغبار متمركز شده است؛ اما در اين ميان آنچه حائز اهميت است تأمين منابع آبي است كه از رودخانه‌هاي زهره، كارون، جراحي و كوپال به‌صورت سيلاب در فصل طغيان رودخانه‌ها در سطح عرصه‌هاي طبيعي پخش و باعث مرطوب شدن خاك مي‌شد. اين رطوبت عامل مهمي در مهار گردوغبار بود.

حالا اما گرشاسبي مي‌گويد كه 8سال است سدهاي متعددي كه در بالادست احداث شده مانع پخش اين سيلاب‌ها مي‌شود درنتيجه هورها و مراتع به‌شدت خشك و از رطوبت خالي شده است. افزون براين، فشار دام در اين عرصه‌ها باعث نابودي پوشش گياهي شده و در نبود رطوبت و پوشش گياهي، اين عرصه‌ها به كانون‌هاي بحران گردوغبار در خوزستان تبديل شده است.

  • مصوبه‌اي كه اجرا نشد

گرشاسبي در ادامه به مصوبه هيأت دولت مورخ اول آذرماه سال 95براي مهار كانون‌هاي گردوغبار اشاره كرد وافزود: براساس اين مصوبه، كارگروهي با مسئوليت وزارت جهادكشاورزي، سازمان حفاظت محيط‌زيست، وزارت نيرو و استانداري خوزستان تشكيل شد تا براي مديريت آب و پخش سيلاب تصميم بگيرد؛ در واقع اين بهترين راهكار براي مهار گردوغبار است اما متأسفانه تا‌كنون هيچ اقدامي در اين زمينه صورت نگرفته است.

اين مقام مسئول در سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور كه گردوغبار و بيابان در حوزه مسئوليت وي تعريف شده است، گفت: سازمان جنگل‌ها در زمينه ميزان آبي كه براي مرطوب نگاه داشتن عرصه‌هاي طبيعي با هدف مهار كانون‌هاي گردوغبار مورد نياز است برآوردي را انجام داده كه طبق آن، سالانه 610ميليارد مترمكعب آب براي پخش در 200هزار هكتار اراضي پايين دست رودخانه‌ها مورد نياز است اما در اين خصوص هيچ تصميمي گرفته نشده است. بديهي است در چنين وضعيتي اگر بارندگي نشود ما شاهد بروز گردوغبار خواهيم بود. معاون سازمان جنگل‌ها درباره وضعيت گردوغبار در ساير مناطق كشور هم گفت: علاوه بر خوزستان در 10سال اخير درساير مناطق كشور كانون‌هاي گردوغبار شكل گرفته به‌ويژه در 4سال گذشته حدود يك ميليون هكتار از عرصه‌هاي كشور به‌دليل جلوگيري از پخش سيلاب تبديل به كانون گردوغبار شده كه از آن جمله مي‌توان به اراضي تالابي جازموريان (كه البته امسال آبگيري شد) و نيز اراضي گاوخوني و حاشيه درياچه اروميه اشاره كرد. همچنان‌كه اراضي حاشيه رودخانه شور در جنوب آبيك، غرب قزوين و شهريار به وسعت 200هزار هكتار تبديل به كانون گردوغبار شده است.

  • مهم‌ترين راهكار مهار گردوغبار

دكتر پرويز گرشاسبي، معاون آبخيزداري، امور مراتع و بيابان سازمان جنگل‌ها در گفت‌وگو با همشهري، تأمين حقابه‌هاي منابع طبيعي را مهم‌ترين راهكار براي مهار كانون‌هاي گردوغبار عنوان كرد و گفت: حقابه منابع طبيعي با حقابه محيط‌زيستي متفاوت است و منظور از حقابه منابع طبيعي، حقابه هورها و مراتع است كه حيات آنها وابسته به آب است و با قطع شدن اين حقابه تبديل به كانون گردوغبار مي‌شوند. وي درباره ميزان اعتبارات مربوط به مهار گردوغبار هم گفت: مجلس شوراي اسلامي امسال توجه ويژه‌اي به معضل گردوغبار داشت و 900ميلياردتومان منابع مالي براي مهار گردوغبار درنظر گرفت كه تلاش مي‌كنيم اين منابع تأمين شود.

کد خبر 383333

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha