آسيبها و اختلالات روحي - رواني آنچنان كه بايد و شايد، بهگونهاي علمي و زيربنايي در ساختههاي سينمايي پيش و پس از انقلاب بازشناسي نشده و به تصوير كشيده نشده است.اما «برادرم خسرو» فيلمي است كه شايد براي نخستينبار مرز نوروز (رواننژندي) و سايكوز (روانپريشي) و افسردگي - شيدايي را با ژرفنگري و ريزبيني ويژهاي نشان و نمايش داده است.
فيلمنامه «برادرم خسرو» به دقت نوشته شده و ظرافتهاي ژنتيك موجود در اختلالات رواني را به خوبي آشكار و هويدا ساخته است تا ببينيم و بياموزيم كه چرخش ژني كه در يك برادر افسردگي دوقطبي ميآفريند، در ديگري آسان و شتابان وسواسهاي رفتاري و شخصيتي پديد ميآورد!
در واقع، فيلم به خوبي اين باور و انديشه زيگموند فرويد را نشان و نمايش ميدهد كه سلامتي رواني محض و كامل، افسانهاي دور از دسترس است. به واقع، هر دو برادر بيمارند؛ يكي افسردگي دوقطبي همبسته و همراه با شيدايي دارد و ديگري دندانپزشكي با افسردگي يكقطبي و چندين و چند وسواس - نظم و ترتيب، تقارن، كمالگرايي، بهداشت و... - است كه درونگرايي و گوشهگزيني ويژه خود را دارد و دچار جدايي جنسي و عاطفي از همسر خود شده است.
خسرو نيازمند ياري و پشتيباني است؛ بايد يك عمر قرص تثبيتكننده خلق و هراز گاهي روان پريشي ستيز بخورد بلكه آرام بگيرد. خواهر، دلسوزانه و مسئولانه خودش را وقف پشتيباني و نگهداري از او كرده است اما برادر دندانپزشك به سبب گرفتاري در چنبره افسردگي يكقطبي و وسواسهاي كنشي و شخصيتي چندگانه، از بردباري و شكيبايي خواهر بيبهره و نابرخوردار است.
زنداداش، هر چند اضطراب عملكردي در كار دندانپزشكي و رانندگي دارد، اما آرامش و شكيبايي بيشتري دارد و كوشش ميكند تا خسرو را همدلانه آرام سازد. 2دوربين از چيستي و چگونگي به كما رفتن خسرو رازگشايي ميكنند و روند مسمومشدن او با داروهاي اعصاب و روان برادر دندانپزشك را پيش چشم و ذهن تماشاگر و خسرو آشكار و هويدا ميسازند اما چه خسرو و چه تماشاچي فرياد و فغان پيشه نجسته و آرام به انديشه فرو ميروند.
فيلم برادرم خسرو در فيلم درماني بيماران دچار اختلالات اعصاب و روان - بهويژه بيماران مبتلا به افسردگيهاي دوقطبي همراه و همبسته با شيدايي - بسيار بسيار ارزشمند ميتواند باشد و آنان و پيرامونيانشان را به نگرش و بينش علمي درست، دگرگونكننده و سازنده رهنمون سازد.
بهعنوان يك روانپزشك فيلم درمانگر، با فيلم برادرم خسرو به فرداهاي فيلمسازي واقعگراي اين مرز پرگزند بسيار شادمان و اميدوار شدم و اين فيلم را مشتاقانه و شايسته وار به فهرست فيلمهاي درمانگرايانه خود افزودم. انصاف اين است كه رواندرمانگران و دارودرمانگران، دوشادوش همديگر، هر يك به سهم خود، از گروه سازنده و بازيگران برادرم خسرو سپاسگزاري ژرف و فراگير داشته باشند. بهويژه هنگامي كه پيش چشم و ذهن بنشانيم كه آنچه پيش از هر چيز در روند روانپريشيهاي دوقطبي افسردگي - شيدايي از دست ميرود، همانا بينش است كه با اين فيلم ميتوان آن را به بهترين و بيحاشيهترين شيوه، در راستا و روند فيلمدرماني، در مراجعان و خانواده و خاندان و دوستانشان پديد آورد.
- روانپزشك و روان درمانگر خانواده
نظر شما