زاينده‌رود بزرگ‌ترين رودخانه فلات مركزي ايران است كه از زاگرس مركزي و زردكوه بختياري از منطقه كوهرنگ سرچشمه مي‌گيرد و با طي كردن 200كيلومتر به تالاب گاوخوني سرريز مي‌شود. حالا اما هم زاينده‌رود و هم گاوخوني يك دهه است كه به ندرت رنگ آب به‌خود ديده‌اند و همين امروز هم كه روز بزرگداشت زاينده‌رود است هيچ نشاني از آب در اين دو اثر طبيعي و تاريخي ايران ديده نمي‌شود. زاينده‌رود يكصد و هجدهمين اثر طبيعي ثبت شده در فهرست ميراث طبيعي ايران از سوي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري است.
فريدون‌اللهياري رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان اصفهان با اعلام اينكه زاينده‌رود با حيات اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي در اصفهان پيوند عميق و ناگسستني در طول تاريخ داشته و دارد به همشهري مي‌گويد: بسياري از شعرا و اديبان و سياحان در طول تاريخ از زاينده‌رود و تأثير اين رودخانه بر شهر اصفهان در آثار خود سخن گفته‌اند و خشك شدن زاينده‌رود خسران بزرگي براي اين شهر است.
او با اعلام اينكه اصفهان پيشاني گردشگري خارجي كشور است بر لزوم جاري بودن زاينده‌رود تأكيد كرد و با اشاره به تأثير خشك شدن زاينده‌رود بر آثار تاريخي و پل‌هاي ثبت ملي شده اين شهر گفت: متأسفانه فرونشست زمين در فلات مركزي ايران با توجه به بهره‌برداري‌هاي بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني و تداوم خشكسالي اتفاق افتاده است ولي در اصفهان از آنجا كه جريان آب زاينده‌رود در دوره‌هاي مختلف و در طول سال بسته مي‌شود اين نگراني وجود دارد كه آثار تاريخي اين شهر با آسيب جدي مواجه شوند.
به گفته او، خشكي زاينده‌رود و پايين رفتن سطح آب‌هاي زيرزميني موجب فرونشست مي‌شود و از آنجا كه مواد و مصالح به‌كار رفته در ساخت پل‌هاي تاريخي زاينده‌رود استحكام خود را با جريان آب نگاه مي‌دارند، خشك شدن اين رودخانه موجب از بين رفتن قوام و استحكام ستون‌ها و ريشه آنها كه نياز به آب دارند مي‌شود.
او با اعلام اينكه هنوز گزارش جديدي از تأثير منفي خشك شدن زاينده‌رود بر پل‌هاي تاريخي اين شهر منتشر نشده است، تأكيد كرد: در سال‌هاي اخير با توجه به اينكه جريان آب در مقاطعي از سال به زاينده‌رود بازمي‌گردد پايه پل‌ها نيز رطوبت مورد نياز را در خود نگاه داشته‌اند اما خشك بودن بلند‌مدت اين رودخانه آسيب زيادي به بناها و پل‌هاي تاريخي شهر اصفهان وارد مي‌كند.
چندين پل تاريخي از دوره صفويه و پيش از آن بر رودخانه زاينده‌رود بسته شده است.
پل روستاي اورگان از توابع چادگان ۴۰كيلومتر بالاتر از سد زاينده‌رود، پل زمان‌خان چهارمحال و بختياري و پل‌هاي ثبت ملي شده و تاريخي سي‌وسه پل، خواجو و اژيه و ورزنه پل‌هايي هستند كه روي اين رودخانه مهم و تأثيرگذار در تاريخ اصفهان بنا شدند. پل شهرستان كه از آن با عناوين مختلف همچون پل جي يا پل جسر حسين ياد‌مي‌شودكهن‌ترين پل بسته شده بر رودخانه زاينده‌رود است كه قدمت آن به عهد ساساني بازمي‌گردد.
نظر شما