اما واقعيت آن است كه در جامعه ما، اغلب چشم‌ها، عصاي سفيد را نمي‌بينند و چرخ حمايت از معلولان هم حسابي لنگ مي‌زند. زماني كه تردد شهروندان در معابر شهري به سختي و با خطرهاي بسيار صورت مي‌گيرد اينكه معلولان و كم‌توانان بتوانند با سهولت در شهر تردد داشته باشند و نيازهاي خود را برطرف كنند، شايد خيلي انتظار زيادي باشد. يك‌فرد عادي در پياده‌رو از ترس برخورد موتورسيكلت حسابي با احتياط راه مي‌رود و حال درنظر بگيريد كه يك‌نابينا چطور مي‌خواهد راهش را از ميان هزار يك‌مانع پيدا كند؛ حتي اگر آن پياده‌رو موزائيك‌هاي پولكي و برجسته داشته باشد. شانس يارش باشد موتور به او نزند و دست آخر براي رفتن از يك‌طرف خيابان به طرف ديگر كسي دستش را بگيرد. وگرنه او از كمترين حقوق شهروندي در شهر برخوردار نيست.
همانطور كه وي وقتي مي‌خواهد كليدهاي آسانسور ساختمان شعبه‌اي از تأمين اجتماعي را بزند بايد منتظر كمك ديگري باشد چراكه نشانگر بريل براي استفاده نابينايان وجود ندارد و هزاران مشكل ديگر كه البته رفع همه‌شان به اقدامات فيزيكي و عمراني وابسته نيست بلكه به يك‌فرهنگسازي بزرگ نياز دارد. علي صابري، عضو روشندل دوره پيشين شوراي شهر تهران در همين راستا به انتظاراتي اشاره مي‌كند كه چند سالي مي‌شود از سوي جامعه معلولان و نابينايان مطرح شده اما هنوز به سرانجام نرسيده است. او كه قرار است امروز در صحن شوراي شهر تهران حضور يابد و مواردي را مطرح كند مي‌گويد: «من براي گراميداشت روز عصاي سفيد ترجيح مي‌دهم مطالبي را كلي از جامعه معلولان بيان كنم و انتظارشان را بگويم. من خطاب به شهردار و اعضاي شوراي شهر تهران اعلام مي‌كنم كه تشكيل شوراي مشورتي شهر دسترس‌پذير و انتخاب مشاورين براي مناسب‌سازي معابر را از ياد نبرند.» به اعتقاد اين حقوقدان از سوي ديگر ضرورت دارد تا كارگروه مناسب‌سازي معابر و شهر دسترس‌پذير نيز در ذيل كميسيون فرهنگي - اجتماعي شوراي شهر تشكيل شود و آنها در همكاري با ساير كميسيون‌ها، به بررسي مشكلات و انتظارات معلولان در شهر بپردازند.
- احتمال تكرار يك‌اتفاق
وقتي صحبت از حقوق شهروندي مي‌شود يعني همه اقشار جامعه بايد از همه آنچه به‌عنوان امكانات شهري فراهم شده بهره‌مند شوند؛ از استفاده مبلمان شهري گرفته تا حمل‌ونقل عمومي و انجام امورات بانكي و اداري. اين در حالي است كه لايحه «احقاق حقوق شهروندي معلولان» سال94 به مجلس رفت اما هنوز سرانجام نيافته است. بهروز مروتي، معلولي كه خود عضو يكي از انجمن‌هاي حمايت از معلولان است در اين‌باره مي‌گويد: «ما كمپين سراسري پيگيري از تصويب لايحه حمايت از حقوق معلولان را با 5500 عضو از معلولان سراسر كشور تشكيل داده و تاكنون چندين گردهمايي داشته‌ايم اما هنوز به نتيجه دلخواه نرسيده‌ايم.» به گفته وي بهتر است دولت نيز به اين مسئله ورود كند و پس از بازبيني دوباره لايحه، جامع‌تر آن‌را به مجلس بفرستد.
بر موضوعي كه مروتي به آن اشاره كرد، علي صابري نيز تأكيد دارد؛ يعني پس گرفتن لايحه از مجلس و اصلاح آن. به گفته اين عضو سابق شورا، لايحه مذكور چندتكه شده و اگر با وضعيت فعلي نيز در دستور كار صحن قرار بگيرد، بازهم ممكن است همان اتفاق سال94 برايش بيفتد.
- آنچه روشندلان انتظار دارند
هم‌اكنون در شهرهاي توسعه يافته جهان امكاناتي براي نابينايان فراهم شده كه باعث مي‌شود آنها از بسياري امكانات مانند ديگر شهروندان برخوردار باشند. در ايران اما برخي از موضوعات مدت‌هاست كه مطرح شده اما هنوز به‌طور واقعي اجرا نشده است.
نابينايان در كشور ما طبق مصوبه آخرين روزهاي كاري مجلس نهم حق كانديداتوري در انتخابات مجلس شوراي اسلامي را ندارند.بدين‌ترتيب آنها در عمل نماينده‌اي از جنس خود كه مشكلات‌شان را عيني درك مي‌كند در مجلس ندارند كه از مطالبات‌شان در سطح كلان دفاع كند. اگرچه علي صابري از رايزني با دولت خبر مي‌دهد كه براساس آن هيأت دولت هنگام تصويب قانون تجميع انتخابات و فرستادنش به مجلس مي‌تواند بند6 ماده28 قانون مورد نظر را اصلاح كند؛ بدين‌ترتيب نابينايان و ناشنوايان حق كانديداتوري پيدا مي‌كنند.
نابينايان و كم‌بينايان هم‌اكنون نرم‌افزارهاي هوشمند تلفن همراه در اختيار ندارند كه بتوانند با كمك آنها نيازمندي‌هاي خود را برطرف كنند. اين نرم‌افزارها عمدتا با پخش آلارم‌ها و پيغام‌هاي صوتي روشندل را براي تردد بهتر در شهر راهنمايي مي‌كنند.به‌نظر مي‌رسد مهم‌ترين مشكل براي توليد اين نرم‌افزارها استفاده از زبان فارسي در تبديل نمونه‌هاي خارجي است. به گفته صابري توليدكنندگان داخلي نيز هنوز نرم‌افزارهايي كه قابليت مورد نظر را داشته باشند توليد نكرده‌اند و بهتر است از شركت‌هاي خارجي كمك گرفته شود.
نابينايان در استفاده از دستگاه‌هاي خودپرداز بانك‌ها همچنان مشكل دارند. برقراري پيغام‌هاي صوتي با رعايت مسائل امنيتي در همه عابربانك‌ها يك‌ضرورت به‌شمار مي‌رود.
در تهران تنها يك‌بوستان براي نابينايان وجود دارد كه كم است. در اين بوستان به نابينايان يك‌هدفون مخصوص داده مي‌شود كه با حركت، فضاي اطرافش را براي وي توضيح مي‌دهد و او را راهنمايي مي‌كند.
در كشور ما طبق اعلام سردار تقي مهري، رئيس پليس راهور براي رانندگاني كه به قانون عصاي سفيد بي‌اعتنا هستند جريمه ۱۰۰هزارتوماني درنظر گرفته مي‌شود. به‌نظر مي‌رسد اجراي اين قانون بايد جدي گرفته شود.
نظر شما