گفته میشود این خبرکه روزچهارشنبه از طریق نمابر به رسانهها اعلام شد، به نوعی دستاوردی برجسته در دنیای یافتههای پزشکی به شمار میآید و این دستاورد علمی که برای اولین بار در جهان توسط محققان ایرانی و در کشور ما به دست آمده است، میتواند سرآغاز فرضیههای نو در دانش مهندسی بافت در دنیا باشد.
دکتر علی اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات سل و بیماریهای ریوی دانشگاه شهید بهشتی این موفقیت را حاصل تلاش 10ساله محققان این مرکزدانسته وبه همشهری می گوید: در این روش، قالبی شبیه به نای با عاریه گرفتن از بافتهای دیگربدن بیمار و از بین بردن سلول آن ساخته میشود به این معنا که سلولهای غضروفی، از گوش، بینی و یا نای آسیب دیده شخص به قالب تزریق میشود و نای مصنوعی پس از 6 ماه شکل میگیرد.
دکتر ولایتی در ادامه به این نکته نیز اشاره میکند که سلولهای غضروفی باید از خود شخص باشد تا مشکل پس زدن نای مصنوعی به عضو پیوندی بهوجود نیاید.
وی ادامه میدهد : این قالب در کیسهای که درکنار پرده صفاق در شکم بیمار ایجاد شده برای کاشت قرار میگیرد و سلولهای غضروفی در این قالب شروع به رشد و تکامل می کنند و پس از 6ماه نای مصنوعی به طول 10 سانتی متر رشد می یابد و پس از شکل گیری ازبدن بیمار خارج و به همان شخص پیوند زده می شود.
دکترمحمدرضا مسجدی، دبیر کل اتحادیه جهانی سل و بیماریهای تنفسی نیز در این مورد به همشهری میگوید: این روش به طور قطع برای اولین بار در دنیا در ایران انجام میشود و تولید نای مصنوعی از طریق کشت سلولهای بنیادی قطعاً دستاورد بومی دانشمندان ایران است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی برزمان قابل استفاده بودن این نای برای انسانها ، میگوید: دکتر غنوی و تیم تحقیق، در3 ماه آینده قصد عملی کردن مرحله بعدی آزمایش و پیوند با استفاده از این روش جدید روی انسان را دارند که امیدواریم تا قبل از 22 بهمن سال آینده خبر موفقیت پیوند نای مصنوعی روی انسان را نیز به جهانیان اعلام کنیم.
دکتر مسجدی همچنین از کارآمدی این نای مصنوعی برای افرادی که دچار آسیب دیدگی نای شدهاند یا جانبازان شیمیایی که نای آنها ازبین رفته است، خبرداده و میگوید: این طرح برای افرادی که دچار بیمارهای مختلف تنفسی هستند، جانبازان شیمیایی زمان جنگ وکسانی که مدتی در ICUبستری بوده اند و ضایعات وسیع نای برایشان به واسطه لوله تراشه ایجاد شده کاربرد مناسبی دارد چرا که در تمام موارد یاد شده، عروق اطراف نای آسیب میبینند.
به گفته وی این تنگی نفس ثانویه نیز نیازمند عمل جراحی یا استفاده از لیزر است که با این روشها هم در اغلب موارد بهبودی نسبی و نه قطعی به دست میآید در صورتی که با استفاده از این دستاورد جدید، امید درمان قطعی وجود دارد.
دکترجلال الدین غنوی، پژوهشگر و مجری این طرح نیز در تشریح آن میگوید: این نای مصنوعی به کمک مهندسی بافت در مرکز تحقیقات نانوتکنولوژی و مهندسی بافت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تولید شده و اکنون مرحله تحقیقات حیوانی آن با موفقیت به پایان رسیده است و به زودی مراحل آزمایش های انسانی آن هم آغاز می شود.
دکترعلیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز درمورد این ابداع بزرگ می گوید:این دستاورد بزرگ علمی یک نوآوری جدید در عرصه مهندسی بافت است که برای اولین بار در بیمارستان مسیح دانشوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است و میتواند زمینه ساز چند فرضیه جدید علمی در این عرصه باشد که در صورت موفقیت نهایی آن، حتی میتواند کاندیدای جایزه نوبل پزشکی شود و این هدیه دیگری از جامعه پزشکی ایران به دنیاست.
جلال الدین غنوی، محقق و مبتکر نای مصنوعی نیز به طبیعی بودن بافت نای ساخته شده اشاره کرده و میگوید: مهمترین مرحله این طرح ساخت ماتریکس یا ساختار اصلی غضروف نای بود که پس از چندین سال تلاش بالاخره توانستیم به بهترین ساختار که دقیقاً مانند ساختار غضروف نای اصلی است که خدا آفریده است برسیم به طوری که اسکلت ساخته شده حتی در زیر میکروسکوب نیز با اسکلت نای طبیعی تفاوتی ندارد.
دکتر غنوی ادامه می دهد: نای مصنوعی تاکنون روی 6 گوسفند پیوند زده شده است که در 2گوسفند اول که در مراحل اولیه تحقیق بودند این آزمایش موفقیت آمیز نبود و مردند، اما استفاده از این روش روی 4 گوسفند بعدی نتیجه داد و پیوند با موفقیت انجام شد و اکنون هر 4 گوسفند زنده هستند.
این تجربه نشان داد که هر چه حیوانی که پیوند نای مصنوعی روی آن انجام میشود جوانتر باشد رشد سلولهای بنیادی بهتر انجام می شود و پیوند زودتر جواب میدهد.