به طوری که مواردی مثل استریلکردن و سمزدایی محصولات دریایی، دستکاریهای ژنتیکی و پرورش اقتصادی موجودات دریایی و بسیاری از موارد دیگر، بدون استفاده از فناوریهای هستهای مقرون به صرفه و حتی امکانپذیر نیست. کاربرد دانش هستهای در فعالیتها و فرآوردههای شیلاتی، میتواند جهش بزرگی در زمینههای ارزیابی ذخایر، تولید فرآوردههای شیلاتی، دستکاریهای ژنتیکی، پرورش آبزیان دریایی، مدیریت علمی صید شیلاتی، ردیابی موجودات در زنجیرههای غذایی و بسیاری موارد دیگر را در پی داشته باشد.
برای گسترش دانش هستهای در علوم شیلاتی، بررسی اثرات ذرات و اشعههای هستهای در اکوسامانه و موجودات زنده امری لازم بهنظر میرسد، تا حین رشد و توسعه شیلاتی بهترین نحوه بهکارگیری از دانش هستهای در کنار محیطزیست سالم و فرآوردههای سالمتر مهیا شود.
امروزه شیلات در بسیاری از کشورهای جهان به سمت بررسی و آزمایشهایی برای استفاده از دانش هستهای در توسعه فعالیتها و تولید فرآوردههای شیلاتی، دستکاریهای ژنتیکی، کلونینگ جانداران دریایی و فعالیتهای مشابه دیگر روی آوردهاند.
از آنجاییکه کشور عزیزمان ایران منابع عظیم شیلاتی دارد و سرانه مصرفی منابع شیلاتی نسبت به سایر کشورها کمتر است- البته از طرف دیگر ذخایر شیلاتی برخی موارد رو به انزوال میرود- امید آن است تا با استفاده از دانش هستهای در زمینههای کاربردی مانند ارزیابی ذخایر، تولید فرآوردههای بازار پسند شیلاتی، افزایش میزان تکثیر و پرورش جانداران دریایی و مقرون به صرفه بودن این تولیدات، به طوری که روزی فرآوردههای شیلاتی به سفره تمام خانوادههای ایرانی عرضه شود.
تعدادی از کاربردهای دانش هستهای در شیلات عبارتند از:تعیین سن ماهیان با استفاده از اتولیت، کاربرد اشعههای هستهای در تولید فرآوردههای شیلاتی ،تولید فرآوردههای بیولوژیک از آبزیان، مدیریت علمی صید شیلاتی، تبدیل آب شور دریا به آب شیرین، دستکاریهای ژنتیکی (اصلاح نژاد) آبزیان ، پرورش جلبک، صدف، ماهی، خیاردریایی و میگو درپسآبهای گرم نیروگاههای هستهای، نشانهگذاری رادیواکتیو (Tagging) جهت ردیابی نحوه تغذیه، رشد و مهاجرت آبزیان، پیشگیری و ضدعفونی آب ورودی و خروجی اینکوباتورهای تکثیرلارو ماهی وهمچنین آب استخرهای پرورش ماهی و میگو.
با راهاندازی نیروگاه بوشهر و در دسترسبودن اشعههای هستهای، میتوان گامی بلند در زمینه رشد و ترقی محصولات شیلاتی برداشت.
البته چنین حرکتی، مستلزم بررسیهای وسیعی است به این ترتیب که قبل از آن که وارد عمل شد با بررسی مطالعات زیستمحیطی (EIA) از بیخطربودن انجام طرحهای تحقیقاتی مطمئن شده و پس از اطمینان گامهای بلندی را در این زمینه برداشت.
پیشنهاداتی که در اینباره وجود دارد:1 - با توجه به این که نیروگاه بوشهر تنها نیروگاه اتمی خلیج فارس است و مطالعات زیستمحیطی(EIA) آن مربوط به قبل از انقلاب است و تاریخ مصرف آن گذشته، پیشنهاد میشود مؤسسه تحقیقات شیلات این مطالعه را برای حصول اطمینان بیخطربودن عملیات اجرایی نیروگاه و ارائه راهکار برای جلوگیری از بروز خطر احتمالی انجام دهد.
2 - پرورش جانداران دریایی نظیر پرورش جلبک در آب خروجی نیروگاه بوشهر که نیاز به همکاری سازمان انرژی اتمی با مؤسسه تحقیقات شیلات برای بررسیها و تحقیقات بیشتری دارد.
به امید رشد و توسعه همه جانبه استفاده از دانش هستهای دراهداف صلحطلبانه کشور.
مدیر بخش زیست فناوری و فرآوری آبزیان مؤسسه تحقیقات شیلات ایران