در این میان بر اثر تکان‌های هشدارآمیز کارشناسان، یک‌مسئله، جدا از اینکه زلزله‌ای مثلا بزرگ‌تر از 7ریشتر چه آسیب‌هایی به پایتخت می‌تواند وارد کند، بسیار پررنگ‌تر از بقیه شد؛ آن هم مسئله سوله‌ها یا پایگاه‌های مدیریت بحران و وضعیت فعلی آنها بود. موضوع سوله‌ها آنقدر داغ شد که نهایتا مدیریت برخی از آنها که در اختیار عوامل صدا و سیما برای ضبط برنامه‌های تلویزیونی بود، به ستاد مدیریت بحران بازگشت و خبر رسید کم‌کم این امر برای تعدادی دیگر که موقتا تغییر کاربری داده‌اند نیز رخ می‌دهد؛ مثل آنهایی که هم‌اکنون در اختیار نهادهای فرهنگی هستند. شهردار تهران هم توامان بر این بازپس‌گیری تأکید کرد و البته گفت که برخی سوله‌ها فقط به‌صورت محدود و در زمان عادی برای ورزش بانوان اختصاص داده شده‌اند اما آمادگی لازم برای امدادرسانی درصورت بروز حادثه را دارند.
پس از این در 29آذر و سپس 6دی‌ماه تهران 2بار به‌خود لرزید و عده‌ای از شهروندان هراس‌انگیز از خانه خارج شده و اتفاقا بعضی‌ها برای اسکان موقت و پناه‌گیری در سوله‌های مدیریت بحران را زدند. در این بین در برخی از سوله‌ها باز شد و برخی دیگر اما نه؛ اگرچه نکته اینجاست که سوله‌ها اساسا برای اسکان موقت طراحی نشده‌اند.
بعضی‌ها هم این سؤال برای‌شان مطرح شد که محله‌شان اصلا سوله‌ای ندارد که بخواهند روی کمک‌های آن حساب باز کنند؛ حرفی که چندان بیراه نبود چراکه تهران باید 150سوله داشته باشد اما هم‌اکنون 102سوله مدیریت بحران دارد. اینطور که احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران به همشهری می‌گوید علت آن، به تأمین نشدن بودجه و سختی تأمین زمین مورد نیاز برمی‌گردد
- سوله‌هایی در انتظار بودجه
تهران 123ناحیه دارد که طبق برنامه باید هر ناحیه یک‌پایگاه مدیریت بحران داشته باشد. از سوی دیگر در هریک از مناطق 22گانه باید یک‌پایگاه ویژه وجود داشته و 5پایگاه نیز به‌عنوان پایگاه معین در ورودی‌های شهر آماده خدمت‌رسانی باشند؛، یعنی سرجمع همان 150پایگاه مورد نیاز. حال اینطور که آمار و پراکندگی جغرافیایی نشان می‌دهد هم‌اکنون هر منطقه 22پایگاه ویژه دارد، 5پایگاه معین ساخته شده اما برخی از نواحی شهر هنوز سوله و پایگاهی ندارند.
اینطور که صادقی می‌گوید از شهرداری‌های مناطق خواسته شده تا زمین‌های مناسب برای ساخت سوله‌های جدید را شناسایی کرده و برای بررسی داشتن ویژگی‌های لازم به ستاد معرفی کنند. البته رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران اعلام می‌کند که 10سوله جدید ساخته شده اما هنوز تحویل و تجهیز نشده‌اند. به گفته وی، برای این منظور نیازمند همراهی اعضای شورای شهر تهران با درنظرگرفتن بودجه مناسب برای این منظور در ردیف‌های اعتباری مدیریت بحران شهر هستند.
- اعتبار می‌خواهیم و آموزش
« سوله‌ها چه کارکردی دارند؟»؛ این هم سؤال دیگری است که این روزها بسیاری از شهروندان می‌پرسند. اینطور که احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران می‌گوید سوله‌ها از یک‌سو دارای تجهیزات امداد و نجات ویژه‌ای هستند که پس از رخداد حوادث برای استفاده به کمک می‌آیند و از سوی دیگر محل برگزاری کلاس‌های آموزش تخصصی و عمومی برای اعضای ستاد مدیریت بحران نواحی، گروه‌های دوام و شهروندان هستند.
وی تأکید می‌کند که سوله‌ها طبق استانداردهای جهانی دارای مواد غذایی و آب نیستند و فقط تجهیزات امداد و نجات دارند. صادقی می‌گوید: «شهروندان باید آموزش ببینند که پس از رخداد یک‌حادثه مثل زلزله اول در ساختمان پناه بگیرند و پس از اتمام لرزه‌های اولیه برای اسکان موقت طبق نقشه‌های تخلیه اضطراری امن محله خود به نزدیک‌ترین مدرسه، مسجد، حسینیه، ورزشگاه یا بوستان بروند. قطعا طبق هماهنگی‌ها در آنجاها پس از رخداد حادثه عوامل خدمات شهری حضور دارند و به افراد خدمات بهداشتی، غذایی و... ارائه می‌کنند.»
یک‌کارشناس شهری و مدیریت بحران نیز در این رابطه می‌گوید که سوله‌های موجود در حوادث بزرگ نمی‌توانند پذیرای همه شهروندان یک‌ناحیه باشند. رامین رادنیا می‌گوید: «اینکه مردم پس از زلزله با خودروها به خیابان‌ها هجوم می‌آورند نتیجه‌ای جز بسته شدن معابر ندارد.
پس طبق کار خوبی که انجام شده و جایکا (آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن) بر آن نیز نظارت داشته، شهروندان می‌بایست نقشه تخلیه اضطراری محله خود را از سایت شهرداری تهران دانلود کرده و پس از حادثه براساس توصیه‌های آن عمل کنند.» وی اقدام مثبت دیگر را مانورهای محله‌ای می‌داند که قرار است شهرداری‌های مناطق ظرف 3ماه آینده شرایط برگزاری آنها را فراهم کنند. وی با بیان اینکه تلنگر زلزله اخیر نشان داد که با کاستی‌های بی‌شماری در این حوزه مواجهیم، می‌گوید:
«از یک سو لایحه مدیریت بحران کشور چندسالی در مجلس معطل مانده و از سوی دیگر نقش، سهم و مسئولیت‌ها و اعتبارات به خوبی ترسیم و تأمین نشده است.» رادنیا تأکید می‌کند: «شهردار تهران و نمایندگان شورا به‌درستی گوشزد کردند که زیرساخت‌های تحقق شهر تاب‌آور در برابر زلزله به همت عمومی و ورود تمامی نهادها و سازمان‌های مسئول مدیریت شهری و خدمات اضطراری نیاز دارد تا با اختصاص و بهره‌گیری از اعتبارات ملی زیرساخت‌های مورد نیاز از قبیل شریان‌های حیاتی مقاوم و پایدار، آموزش عمومی مستمر به‌ویژه با بهره‌گیری از ظرفیت رسانه ملی، فضای مناسب اسکان اضطراری در پیرامون شهر، حمایت‌های مالی و اعتباری برای مقاوم‌سازی و نوسازی بافت فرسوده اعم از مسکونی، درمانی و غیره، ساخت سوله‌های مورد نیاز و تأمین تجهیزات به‌روز برای آمادگی بیشتر فراهم شود.»
- ساخت سوله‌های جدید سخت شده
اگرچه تهران هم‌اکنون به 38سوله جدید نیاز دارد (10سوله جدید ساخته شده و منتظر تحویل هستند) تا تعداد 150سوله مورد نیاز تأمین شود اما باید گفت که به غیراز اعتبار، در مورد زمین‌هایی که قابلیت ساخت سوله در آنها وجود دارد نیز با اما و اگرهای فراوانی روبه‌روست. جالب اینجاست که اگرچه به گفته محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران مناطق 9، 10، 11، 12، 14، 16و17تهران خطرپذیری بالایی در برابر زلزله دارند اما در همین مناطق به دلایل وجود عوامل مختلف ساخت سوله جدید بسیار سخت شده است چراکه سوله باید فاکتورهای اصلی زیر را دارا باشد.
پیرامون سوله (پایگاه) باید حداقل یک فضای باز وجود داشته و از ساختمان‌های بلندمرتبه (12طبقه به بالا) دور باشد.
در کنار محل سوله‌ها بافت فرسوده که احتمال ریزش آنها بر اثر حادثه وجود دارد، قرار نداشته باشد.
در مجاورت محل تاسیسات خطرساز مثل منابع بزرگ سوخت نباید باشد.
حداقل مساحت مورد نیاز برای احداث هر سوله 1250مترمربع و زیربنای 900مترمربع فراهم باشد.
در کنار محل مورد نظر مسیلی وجود نداشته باشد.
محل دارای مکانیک خاک مناسب برای احداث سازه‌ای مستحکم باشد.
دسترسی راحت به محل از نظر معابر فراهم باشد.
- تهران جزو 5کلانشهر پرمخاطره دنیاست،مدیران آموزش را جدی بگیرند
چندی پیش بود که خانم فلاویا اشپیگل، معاون علمی یونسکو در کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی اعلام کرد که طبق تحقیقات گسترده جهانی اغلب شهرهای بزرگ جهان از نظر حوادث مختلف مثل آتشفشان، طوفان، زلزله، سونامی و... جزو شهرهای بسیار خطرناک معرفی شده‌اند که تهران در میان 10شهر نخست این فهرست قرار دارد.
آنچه تهران را از نظر زلزله پرمخاطره کرده با درنظر گرفتن بافت فرسوده و ساخت‌وساز روی پهنه‌های گسلی، حدود 45درصد جمعیت شهر در محدوده ریسک بالا زندگی می‌کنند. این موردی بود که دیروز احمد صادقی، رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران نیز بدان اشاره کرد و گفت: «تهران در زمره 5کلانشهر پر مخاطره جهان قرار دارد.» او در نخستین دوره آموزش مدیریت بحران ویژه شهرداران نواحی مناطق 22گانه تهران عنوان کرد: « از همین رو شهرداران نواحی باید با دانش روز مدیریت بحران آشنا شوند تا بتوانند نسبت به شناخت مخاطرات، برنامه‌ریزی و ارتقای ایمنی شهر اقدام کنند.»
وی علم مدیریت بحران را دانشی فرا علوم دانست که ترکیبی از موضوعات متنوع فنی، مهندسی، سلامت و بهداشت و مدیریت را شامل می‌شود و افزود: «تجربه نشان داده است در حوادث عمده، شهروندان آموزش دیده و داوطلب، نقش مهمی در نجات جان مصدومان دارند بنابراین موضوع آموزش عمومی و ایجاد گروه‌های داوطلب و برپایی مانورهای محلی باید در دستور کار شهرداران نواحی قرار گیرد.همچنین باید برنامه‌های افزایش ظرفیت‌های آمادگی و مقابله به‌طور مستمر از سوی شهرداران نواحی پیگیری شود.»
بنابراین وی از مدیران ارشد شهرداری خواست تا جلسات آموزشی را جدی بگیرند و در این دوره آموزشی که به‌مدت 2روز در دهکده فرهنگی ورزشی چهارباغ کردان برگزار می‌شود شرکت فعال داشته باشند
نظر شما