اکثر کشورهایی که به تازگی به این فهرست اضافه شدهاند کشورهایی هستند که تا 20 سال پیش پشت پرده آهنین قرار داشتند.
اکنون میان این کشورها در شرق و غرب اروپا دیگر مرز کنترل شدهای وجود نخواهد داشت. این به آن معنی است که اروپا بزرگتر شده است.
نشریه آلمانی اشپیگل در گزارشی در این باره نوشت: مراسم از میان رفتن کنترلهای مرزی میان کشورهای شرق و غرب اروپا با جشنهای گستردهای همراه با آتش بازی، موسیقی و سخنرانی در این کشورها همراه بود.
دلیل این شادمانی این است که اکنون مسافران اروپایی به راحتی میتوانند از نقطهای دور در استونی بدون تلاش برای دریافت روادید، به سواحل آتلانتیک در پرتغال سفر کنند بدون اینکه در مسیر حتی با ممانعت یک مأمور مرزی روبهرو شوند.
از روز جمعه کشورهای استونی، لتونی، لیتوانی، لهستان، جمهوری چک، اسلواکی، مجارستان، اسلونی و مالت به پیمان شینگن یا همان پیمان مرزهای آزاد پیوستند.
نام شینگن به این دلیل روی این پیمان گذاشته شد که اولین بار چنین پیمانی در سال 1985 در دهکده شینگن در لوگزامبورگ به امضا رسید. اکنون 24 کشور از جمله 2 کشور نروژ و ایرلند که کشورهای خارج از اتحادیه اروپا هستند در پیمان شینگن عضویت دارند.
جمعیت کشورهای عضو این پیمان به 400 میلیون نفر میرسد. قرار است سوئیس در سال 2008 و قبرس، رومانی و بلغارستان در سال بعد از آن به این پیمان ملحق شوند.
تقویت تدابیر امنیتی در مرزها به ویژه در مرز با کشورهای غیراروپایی مانند اوکراین، بلاروس و صربستان از جمله شرایطی است که کشورهای خواستار پیوستن به شینگن باید آن را رعایت کنند.
آنجلا مرکل صدراعظم آلمان در مراسمی که به همین مناسبت در مرز آلمان با لهستان و جمهوری چک برگزار شد، برداشته شدن کنترلهای مرزی میان شرق و غرب اروپا را لحظهای بسیار مهم و حیاتی خواند و گفت، نسلهای بعدی اروپا مرزهای باز را تجربه میکنند و این همان آرمانی است که اتحادیه اروپا به خاطر آن به وجود آمد.
در این مراسم نمایندگان اتحادیه اروپا همچون خوزه باروسو رئیس این اتحادیه هم حضور داشتند و در حرکتی نمادین چند تابلوی ایست مرزی را بهعنوان قطعاتی تاریخی به موزهها سپردند.
مراسم مرز آلمان تنها یکی از مراسمی بود که به این مناسبت برگزار میشد. در مرزهای دیگر اروپایی هم مراسم مشابهی در نخستین ساعات روز جمعه برگزار شد.
کنترل امنیتی
البته گشایش مرزها در اروپا هنوز مخالفانی دارد. مخالفان این روند میگویند هر چه کنترلهای مرزی در اروپا کمتر شود، به همان نسبت ضریب امنیتی منطقه هم پایین میآید.
البته کشورهایی که به این پیمان آزادی رفت و آمد در مرزها میپیوندند معمولا باید شرایط و استانداردهایی را از نظر امنیتی رعایت کنند و بعد از سوی اتحادیه و کمیسیون اروپا دارای صلاحیت پیوستن به این پیمان تشخیص داده شوند.
این پیمان به نظام اطلاعاتی جامعی مجهز است که به نظام اطلاعاتی شینگن شناخته میشود.
در این نظام اطلاعاتی، مشخصات و اطلاعات مربوط به همه افراد و مسافران مشکوک، اسناد سرقت شده و مدارک مربوط به مجرمان وجود دارد.