به نوشته مجله ساینتیست پژوهشگران سوئدی و فنلاندی که نتایج کارشان را در ژورنالLancet Endocrinology and Diabetes منتشر کرده‌اند، می‌گویند تصویر پیچیده‌تری که آن‌ها از دیابت ترسیم می‌کنند، درمان‌های متناسب با هر شخص بر اساس نوع دیابت را ایجاب می‌کند.
دیابت به‌طور سنتی فقط به دو گروه تقسیم می‌شود: دیابت نوع ۱ بیماری مربوط به دستگاه ایمنی است که حدود ۱۰ درصد افراد دیابتی دچار آن هستند و ناشی از حمله دستگاه دفاعی بدن به سلول‌های بتا تولیدکننده انسولین در لوزالمعده و تولید نشدن کافی انسولین، هورمون کاهش‌دهنده قند خون، است؛ دیابت نوع ۲ که بیماری ناشی سبک ناسالم زندگی و اضافه‌وزن است و به علت مقاومت به اثر انسولین ناشی از چربی زیاد در بدن است.
ویکتوریا سالم، دانشمند بالینی در امپریال کالج لندن که در این تحقیق شرکت نداشت، می‌گوید متخصصان بالینی می‌دانند این تقسیم‌بندی دیابت به نوع ۱ و ۲ طبقه‌بندی خیلی دقیقی نیست.
پژوهشگران در مرکز دیابت دانشگاه لاند در سوئد و انستیتوی پزشکی مولکولی در فنلاند در این تحقیق سوابق پزشکی و خون ۱۴۷۷۵ بیمار آنالیز کردند. آن‌ها معیارهای گوناگون مربوط به دیابت ازجمله کنترل درازمدت قند خون، مقاومت بدن به انسولین و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) و ارتباطات ژنتیکی گوناگون با بیماری را بررسی کردند. بررسی آن‌ها نشان داد که بیماران دیابتی را می‌تواند بر اساس خصوصیات ژنتیکی، عوارض ناشی از بیماری و میزان پیشرفت بیماری در پنج گروه یا خوشه قرار داد.
- خوشه ۱: دیابت به شکل بیماری خود ایمنی شدید که تقریباً می‌توان آن را معادل با دیابت نوع ۱ دانست- این بیماری افراد را در سنین کم که به‌ظاهر سالم به نظر می‌رسند، گرفتار می‌کند و ناشی از حمله دستگاه ایمنی فرد به سلول‌های بتا در لوزالمعده خودش است باعث می‌شود که آن‌ها نتوانند انسولین تولید کنند.
- خوشه ۲: دیابت به شکل یک بیماری شدید ناشی از کمبود شدید انسولین که مبتلایان به آن در ظاهر شبیه بیماران خوشه ۱ هستند- سنشان پایین است، وزنشان در حد طبیعی است و تولید انسولین در آن‌ها کم است- اما دستگاه ایمنی در این مورد نقشی ندارد. افراد دیابتی در خوشه ۲ با احتمال بیشتری ممکن است به آسیب شبکیه ناشی از دیابت (رتینوپاتی دیابتی) مبتلا شوند.
خوشه ۳: دیابت به شکل یک بیماری شدید ناشی از مقاومت بدن به انسولین که مبتلایان به آن عموماً اضافه‌وزن دارند و گرچه لوزالمعده‌شان انسولین تولید می‌کند اما بدنشان دیگر به این هورمون پاسخ نمی‌دهد. دیابتی‌های خوشه ۳ نسبت به خوشه ۴ و ۵ با احتمال بیشتری ممکن است دچار بیماری کلیوی ناشی دیابت (نفروپاتی دیابتی) شوند.
خوشه ۴: دیابت به‌صورت یک بیماری ملایم مربوط به چاقی که عمدتاً در افرادی دیده می‌شود دارای اضافه‌وزن هستند، اما نسبت به افراد خوشه ۳ سوخت‌وسازشان به وضعیت طبیعی نزدیک‌تر است.
خوشه ۵: دیابت ملایم مربوط به سالمندی که مبتلایان به آن در سنین بسیار بالاتری نسبت به سایر گروه‌ها دچار بیماری شده‌اند و بیماری‌شان معمولاً خفیف‌تر است.
راب سلادک، متخصص ژنتیک در دانشگاه مک‌گیل در کانادا که در این بررسی شرکت نداشت، در یک مقاله تفسیری (ادیتوریال) همراه با مقاله پژوهشی یادآور می‌شود که طبقه‌بندی دیابت به «زیرنوع‌های مشخص‌تر» به تعیین درمان‌های هدفمند و بهبود دقت پیش‌بینی‌های پیامد بالینی در بیماران کمک می‌کند.
سالم دراین‌باره گفت: «این طبقه‌بندی یقیناً در آینده بر شیوه تفکر ما درباره دیابت به‌عنوان بیماری اثر می‌گذارد. اما دیابت هنوز رده‌های نامشخص بسیاری دارد- احتمال بسیاری وجود دارد که در سراسر جهان تا ۵۰۰ زیرگروه دیابت بسته به عوامل محیطی و ژنتیکی وجود داشته باشد. آنالیز این پژوهشگران پنج خوشه را تعیین کرد، اما این رده‌ها ممکن است در آینده افزایش یابند.»
نظر شما